Các cách điều trị liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên giúp đẩy nhanh tốc độ phục hồi và ngăn ngừa biến chứng ở giác mạc có thể xảy ra. Quá trình phục hồi có thể mất vài tháng nên bạn cần kiên trì chữa trị đến khi chức năng thần kinh trở lại bình thường.
Những nguyên nhân gây liệt dây thần kinh số 7
Liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên, hay còn có tên gọi là liệt Bell, gây ra sự suy yếu hoặc liệt, mất khả năng vận động tạm thời, đột ngột của các cơ bám da mặt, thường ở một bên mặt. Tình trạng này xảy ra khi dây thần kinh số 7 (dây thần kinh điều khiển các cơ mặt) bị viêm và sưng do nhiều nguyên nhân, chẳng hạn như nhiễm virus.
Các loại vi-rút và vi khuẩn có liên quan đến tình trạng liệt dây thần kinh số 7 bao gồm:
- Sarcoidosis, gây viêm nội tạng.
- HIV, làm hỏng hệ thống miễn dịch.
- Virus Epstein-Barr, gây bệnh bạch cầu đơn nhân.
- Virus herpes zoster, gây bệnh thủy đậu và bệnh zona.
- Herpes simplex, gây ra vết loét lạnh và mụn rộp sinh dục.
- Bệnh Lyme, là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra bởi bọ ve bị nhiễm bệnh.
Cách điều trị liệt dây thần kinh số 7 phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này. Nhận biết các triệu chứng sẽ giúp bạn tìm cách điều trị liệt dây thần kinh số 7 kịp thời và tránh biến chứng.
Một số triệu chứng của bệnh liệt dây thần kinh số 7
Triệu chứng liệt dây thần kinh số 7 có thể khác nhau về mức độ nghiêm trọng, từ liệt nhẹ đến tê liệt hoàn toàn. Dây thần kinh số 7 càng viêm to và chèn ép, tình trạng tê liệt ngày càng nghiêm trọng. Đồng thời, người bi liệt có thể mất nhiều thời gian hơn để dây thần kinh số 7 lấy lại chức năng của nó.
Các triệu chứng liệt dây thần kinh số 7 có thể khởi phát sau 1 đến 2 tuần, thường xảy ra ở một bên mặt:
- Khó điều khiển cơ mặt, không thể hiện được đầy đủ cảm xúc trên khuôn mặt.
- Khó hoặc không thể nhăn trán, cau mày, chớp mắt hoặc nhăn mặt lại.
- Khuôn mặt của bạn có thể cảm thấy tê hoặc nặng nề.
Các triệu chứng thường xuất hiện đột ngột và bạn có thể nhận thấy chúng khi thức dậy vào buổi sáng hoặc khi ăn uống. Trong một số trường hợp hiếm gặp, bệnh liệt Bell có thể ảnh hưởng đến cả hai bên khuôn mặt của bạn.
Các dấu hiệu và triệu chứng khác của liệt dây thần kinh số 7 bao gồm:
- Ù tai.
- Khô mắt.
- Đau đầu.
- Mất vị giác.
- Chảy nước dãi.
- Đau mặt hoặc tai.
- Khó nói, ăn hoặc uống.
- Nhạy cảm với âm thanh.
Hầu hết những người bị liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên đều có khả năng hồi phục lại hoàn toàn, có thể cần hoặc không cần tìm cách điều trị liệt dây thần kinh số 7.
Tuy nhiên, bắt đầu điều trị sớm trong vòng 72 giờ sẽ mang lại kết quả tốt nhất. Sau đây là những cách chữa trị liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên để đẩy nhanh tốc độ hồi phục chức năng của các cơ bám da mặt.
Cách điều trị liệt dây thần kinh số 7 hiệu quả
Dùng thuốc
Các thuốc điều trị liệt dây thần kinh số 7 thường được chỉ định bao gồm:
- Thuốc kháng viêm corticosteroid đường uống. Nhóm thuốc này giúp giảm tình trạng sưng viêm ở dây thần kinh số 7, giúp hồi phục chức năng nhanh hơn. Người bệnh thường uống 1 lần/ ngày trong vòng 10 – 14 ngày. Thuốc cho tác dụng tốt nhất khi sử dụng trong vòng 48 giờ kể từ khi có triệu chứng đầu tiên.
- Thuốc kháng virus. Bác sĩ cũng sẽ kê đơn thêm thuốc kháng herpes virus bên cạnh corticosteroid để giảm sự nhân lên của virus và giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục mặc dù lợi ích của các loại thuốc này vẫn chưa rõ ràng. Thuốc thường dùng đường uống 1 lần/ ngày trong vòng 10 – 14 ngày. Phương pháp này có hiệu quả tốt nhất khi kết hợp với corticoid đường uống.
Phẫu thuật điều trị liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên
Phẫu thuật hiếm khi là cách điều trị liệt dây thần kinh số 7. Trong quá khứ, phẫu thuật được thực hiện để giảm bớt áp lực chèn ép lên dây thần kinh mặt. Thế nhưng hiện nay cách thức này không còn được khuyến khích sử dụng. Vì chúng tiềm tàng rủi ro gây ra tổn thương dây thần kinh mặt và mất thính giác vĩnh viễn.
Một số trường hợp liệt dây thần kinh 7 ngoại biên kéo dài không hồi phục, phẫu thuật thẩm mỹ có thể cần thiết để điều chỉnh lại vấn đề liên quan đến dây thần kinh mặt. Sự can thiệp này giúp điều chỉnh khuôn mặt cân đối hơn và khôi phục các cử động trên mặt. Ví dụ như phẫu thuật nâng chân mày, nâng mí mắt, ghép dây thần kinh.
Chăm sóc tại nhà
Để tìm cách chữa liệt dây thần kinh số 7 tại nhà, bạn có thể thực hiện những mẹo sau đây:
- Bảo vệ mắt khi bạn không thể nhắm lại. Bạn nên dùng nước mắt nhân tạo vào ban ngày và thuốc mỡ tra mắt vào ban đêm để giữ ẩm cho mắt. Đeo kính râm bảo vệ ban ngày hay miếng che mắt vào ban đêm cũng giúp bảo vệ mắt, tránh bị khô, trầy xước giác mạc. Đây là điều quan trọng nhất khi bị liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên.
- Thực hiện các bài tập vật lý trị liệu cho người liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên. Bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn các bài tập cơ bám da mặt và cách xoa bóp giúp thư giãn và kích thích lại sự vận động của các nhóm cơ trên mặt, ngăn ngừa biến chứng co thắt cơ do liệt dây thần kinh 7 ngoại biên.
- Uống thuốc giảm đau thông thường, như paracetamol, ibuprofen, aspirin nếu có triệu chứng đau kèm theo.
- Chườm khăn ấm lên mặt giúp giảm đau.
Cách điều trị liệt dây thần kinh số 7 khác
Một số cách điều trị liệt dây thần kinh số 7 khác có thể được dùng kết hợp ở những người bị liệt mặt ngoại biên. Tuy nhiên, các cách chữa liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên này chưa có nhiều bằng chứng khoa học chứng minh về hiệu quả của chúng.
Cách điều trị và cải thiện liệt dây thần kinh số 7 gồm có:
- Liệu pháp thư giãn.
- Kích thích điện cơ.
- Châm cứu hay bấm huyệt chữa liệt dây thần kinh số 7.
- Liệu pháp vitamin, gồm bổ sung vitamin B12, B6 và kẽm.
- Phản hồi sinh học dùng suy nghĩ để tập kiểm soát các cơ mặt.
Câu hỏi thường gặp về cách điều trị dây thần kinh số 7
Biến chứng có thể xảy ra khi bị liệt dây thần kinh số 7 là gì?
Hầu hết những người bị liệt dây thần kinh số 7 sẽ hồi phục hoàn toàn mà không có biến chứng. Tuy nhiên, các biến chứng có thể xảy ra trong những trường hợp bị bại liệt nặng:
- Tổn thương dây thần kinh sọ thứ bảy. Dây thần kinh này điều khiển cơ mặt của bạn.
- Bị khô mắt quá mức ở bên mặt bị liệt, điều này có thể dẫn đến nhiễm trùng mắt, loét hoặc thậm chí mất thị lực.
- Mắc chứng đồng vận, một tình trạng khiến việc di chuyển một phần khuôn mặt sẽ đồng thời cử động phần khác không chủ ý. Ví dụ, mắt bạn có thể nhắm lại khi bạn cười.
Liệt dây thần kinh số 7 có chữa khỏi được không?
Có thể chữa khỏi bệnh liệt dây thần kinh số 7 hay không cần phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Nhìn chung, triệu chứng liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên thường giảm dần trong vài tuần. Tùy vào mức độ tổn thương dây thần kinh, có thể mất từ 2 – 6 tháng để phục hồi hoàn toàn.
Khoảng 80% bệnh nhân sẽ hồi phục mà không gây ra biến chứng lâu dài nào. Điều đáng lo ngại nhất là mắt ở bên mặt bị ảnh hưởng do liệt dây thần kinh không thể nhắm lại có thể gây ra tổn thương giác mạc, loét giác mạc. Do đó, trong cách điều trị liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên, bạn cần phải chú ý chăm sóc và bảo vệ mắt.
[embed-health-tool-bmi]
