U nang buồng trứng là bệnh phụ khoa chiếm khoảng 3,6% các bệnh thường gặp ở nữ giới. Phần lớn u nang đều lành tính nhưng bạn không nên vì thế mà “ngó lơ”. Bởi lẽ cũng có không ít trường hợp gặp phải các loại u nang buồng trứng ác tính rất nguy hiểm. Nếu không phát hiện và điều trị sớm, những u nang này có thể gây ra nhiều biến chứng, thậm chí có thể dẫn đến tử vong.

Buồng trứng là một phần trong hệ sinh sản của nữ giới, giúp tạo ra hormone và sản sinh ra trứng. Khi bị u nang, bên trong buồng trứng sẽ xuất hiện những túi nhỏ chứa đầy chất dịch lỏng, đôi khi có thể gồm chất rắn, chất sừng. Theo thống kê, 95% u nang buồng trứng là lành tính và có khả năng tự khỏi. Thế nhưng, dù vậy, việc trang bị kiến thức về căn bệnh này vẫn là điều cực kỳ cần thiết bởi là phụ nữ, hầu như ai cũng từng bị u nang một lần trong đời.

U nang buồng trứng và những triệu chứng thường gặp

U nang buồng trứng là bệnh phụ khoa khá phổ biến ở nữ giới. Chúng là những bao nang có chứa chất dịch nhầy, lỏng, đặc… tùy vào từng loại u. Phần lớn yếu tố làm cho phụ nữ bị u nang buồng trứng đều liên quan tới các vấn đề về hormone hoặc các bệnh lý tiềm ẩn như lạc nội mạc tử cung, nhiễm trùng vùng chậu… Dưới đây là một số triệu chứng thường gặp nhất:

• Xuất hiện các cơn đau: Bạn có thể cảm thấy đau ở vùng chậu, đau dọc thắt lưng. Ngoài ra, bạn cũng có thể thấy đau ở vùng bụng, trướng bụng, bụng to, đầy hơi, buồn nôn.
• Đi tiểu bất thường: Tiểu rắt, tiểu buốt, tiểu nhiều lần hoặc đôi khi không buồn tiểu.
• Rối loạn kinh nguyệt: Kinh nguyệt thất thường, lúc có lúc không, lượng máu kinh lúc ít lúc nhiều đi kèm với những cơn đau quặn thắt trong chu kỳ…
• Tăng cân không rõ nguyên nhân: Mặc dù đây không phải là triệu chứng điển hình của bệnh nhưng nếu tình trạng này đi kèm với những triệu chứng trên, bạn nên sớm đi khám để được bác sĩ thăm khám và phát hiện sớm.

Các loại u nang buồng trứng

U nang buồng trứng có 2 loại chính là u nang cơ năng (u nang sinh lý) và u nang thực thể (u nang bệnh lý).

1. U nang cơ năng

Hình thành từ các nang noãn do rối loạn nội tiết tố hay rối loạn sinh lý trong quá trình nang phát triển, gồm các loại:

• Nang hoàng thể: Thông thường, sau khi phóng noãn, các tế bào hạt của nang noãn sẽ ra tiết ra hormone progesterone để tạo thành hoàng thể. Hoàng thể sẽ phát triển rồi teo dần đi và trở thành một đám thoái hóa màu vàng. Thế nhưng, do một số rối loạn sinh lý, nang hoàng thể có thể không teo đi mà phát triển mạnh thành một nang mỏng chứa đầy dịch bên trong.
• Nang hoàng tuyến: Nang bọc noãn bị kích thích quá mức nên không phóng noãn mà bị hoàng thể hóa. Đây là loại nang cơ năng ít gặp.
• Nang bọc noãn (nang túi): Là nang noãn đã phát triển và trưởng thành (chín) nhưng không phóng noãn (rụng trứng) được.

Nhìn chung, u nang cơ năng là dạng u nang khá lành tính, thường chỉ tồn tại trong cơ thể sau vài vòng kinh nguyệt rồi tự teo nhỏ và biến mất. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và điều trị, loại u nang này có thể bị vỡ hoặc xoắn, dẫn đến nhiễm trùng huyết, hoại tử buồng trứng, làm giảm khả năng sinh sản, nghiêm trọng hơn còn có thể gây vô sinh và tử vong.

2. U nang thực thể

Hình thành do các tổn thương nhu mô trong buồng trứng, thường được phân thành 3 loại:

• U nang nước: Một túi có cuống dài, vỏ mỏng, mặt ngoài trơn nhẵn, bên trong chứa dịch trong suốt, đôi khi có nhiều thùy và nhú nhỏ. Theo các chuyên gia, nang có nhú thường dễ bị ung thư hóa, số lượng nhú càng nhiều thì nguy cơ ung thư hóa càng cao.
• U nang nhầy: Là loại u nang khá phổ biến với trọng lượng dao động từ vài trăm gam đến hàng chục kilôgam. Loại u này có vỏ dày hơn so với u nang nước, bên trong có chứa dịch nhầy và vách ngăn chia khối u thành nhiều thùy nhỏ. Mức độ ung thư hóa của loại u nang này rất thấp, tuy nhiên nếu khối u vỡ hoặc tế bào khối u xâm nhập ổ bụng, chúng sẽ tiết các chất nhầy, gây bệnh nhầy dính phúc mạc.
• U nang bì: Có thể gặp ở mọi lứa tuổi, từ trẻ em cho đến người già. Kích thước u thường không lớn nhưng nặng nên dễ gây xoắn. Bên trong nang thường có chứa các tổ chức của da đã biệt hóa cao như lông, tóc, móng, răng, chất bã đậu, các tổ chức của xương, sụn hoặc một chất trắng như não, thần kinh.

U nang thực thể thường phát triển âm thầm lại ít triệu chứng, chính vì vậy, đa phần bệnh chỉ phát hiện qua các cuộc thăm khám sức khỏe. Biến chứng thường gặp là xoắn cuống nang, hay xảy ra khi u có cuống dài, đường kính khoảng 8 – 10 cm. Nếu không được điều trị sớm sẽ khiến khối u vỡ, hoại tử hoặc thậm chí có thể phát triển thành ung thư.

Nếu bạn không may gặp phải một trong số các loại u nang buồng trứng kể trên, dù là lành tính hay ác tính thì cũng chứa đựng nhiều nguy cơ tiềm ẩn. Do đó, bạn hãy tạo thói quen thăm khám sức khỏe định kỳ để phòng ngừa và điều trị kịp thời u nang buồng trứng