Viêm tai giữa ở trẻ em: Nguyên nhân và biện pháp điều trị

Viêm tai giữa ở trẻ em là chứng bệnh phổ biến nhưng rất khó để nhận ra. Do đó, bạn nên biết được các dấu hiệu trẻ bị viêm tai giữa để có thể đưa con đến bệnh viện khám và điều trị kịp thời

Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chưa hoàn thiện nên các bé dễ gặp nhiều vấn đề về sức khỏe, chẳng hạn như bé bị viêm tai giữa. Vậy nguyên nhân của viêm giữa ở trẻ em đến từ đâu và biện pháp khắc phục là gì? Hãy cùng Hello Bacsi tìm hiểu câu trả lời về căn bệnh này thông qua bài viết sau nhé.

Bé bị viêm tao giữa là bệnh gì?

Tai được chia làm ba phần bao gồm: tai ngoài, tai giữa và tai trong. Trong tai có một ống nối tai giữa với cổ họng, được gọi là vòi nhĩ hay ống eustachian. Vòi nhĩ đảm nhận ba chức năng quan trọng:

• Thông hơi giúp giữ áp suất không khí ở tai giữa luôn cân bằng với áp suất không khí bên ngoài. Điều này lý giải vì sao khi bị viêm tai trẻ thường mất thăng bằng, nghiêng đầu sang một bên…
• Bảo vệ tai giữa khỏi áp lực âm thanh và ngăn chặn sự xâm nhập của dịch từ mũi, họng chảy vào tai giữa.
• Giúp tiêu dịch từ tai giữa chảy về họng.

Khi mủ hoặc chất lỏng tích tụ trong ống tai phía sau màng nhĩ sẽ gây đau đớn cho trẻ và dẫn đến nguy cơ bị điếc nhẹ, bệnh này đòi hỏi cha mẹ phải chú ý thật kỹ đến trẻ. Nếu bé bị ho hoặc sổ mũi rồi đột nhiên bị sốt từ 3 – 5 ngày rất có thể bé đã bị bệnh viêm tai giữa.

Nếu bị nhiễm trùng bé có thể bứt rứt ở tai và hay ngoáy tai. Nếu đang chập chững tập đi, bé có thể mất thăng bằng và trở nên vụng về hơn bình thường khi mắc căn bệnh này. Khi bị bệnh bé có thể cảm thấy đau khi bú hay ăn dặm. Khi cho trẻ bú, bé thường quay mặt đi hay dứt miệng ra khỏi núm vú dù bú bình hay bú sữa mẹ.

Nguyên nhân gây bệnh viêm tai giữa ở trẻ em

Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, vòi nhĩ ngắn hơn, rộng hơn và nằm ngang hơn so với người trưởng thành. Do đó, chất lỏng từ cổ họng và tai ngoài có chứa vi khuẩn dễ dàng đi qua ống vào tai giữa.

Trẻ bị viêm đường hô hấp trên dễ khiến vòi nhĩ bị tắc nghẽn, sưng viêm dẫn đến các chất dịch tiết ra bị mắc kẹt trong đó. Điều này tạo ra một môi trường ẩm ướt cho vi khuẩn và virus sinh sôi. Khi nhiễm trùng xảy ra, vòi nhĩ bị sưng mủ và tạo áp lực lên màng nhĩ khiến màng nhĩ phồng lên, thậm chí bị rách do áp lực gia tăng. Tai giữa viêm có thể khiến bé bị sốt khi cơ thể cố gắng kháng lại vi khuẩn hay virus gây bệnh. Loại bệnh này gọi là viêm tai giữa cấp.

Nhiễm trùng tai giữa rất phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt là vào mùa đông. Đa phần các bé trong độ tuổi từ 6 – 18 tháng tuổi đều mắc bệnh.

Dấu hiệu và triệu chứng viêm tai giữa ở trẻ em

Thực tế là rất khó nhận biết các triệu chứng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nguyên do là các bé chưa thể mô tả được về tình trạng bệnh của mình. Trẻ bị bệnh thường có các biểu hiện sau:

• Sốt có thể lên tới hơn 39 độ C
• Tỏ ra rất bứt rứt, khó chịu và thường khóc khi được đặt nằm xuống. Đây là dấu hiệu cho thấy bé đang bị đau do áp lực gia tăng ở tai khi bé nằm
• Tìm cách kéo tai hay cọ tai vào người bạn
• Khóc, trằn trọc, khó ngủ
• Không phản ứng với âm thanh
• Có dịch hoặc mủ chảy ra từ tai. Đây là dấu hiệu cho thấy màng nhĩ của bé đã bị vỡ do áp lực quá mức
• Các mảng dịch hoặc mủ đã khô đóng vảy xung quanh tai
• Mất thăng bằng, nghiêng đầu sang một bên

Cách chữa viêm tai giữa ở trẻ em

Hầu hết các trường hợp viêm tai giữa ở trẻ em đều có thể tự khỏi trong ba hoặc bốn ngày ngay cả khi có hoặc không có dùng kháng sinh. Nếu em bé không khỏe và tình trạng nhiễm trùng không phải là do virus gây ra, bác sĩ có thể cho thuốc kháng sinh. Tốt hơn, bạn nên đưa bé đến bác sĩ nếu:

• Bé đang tỏ ra rất đau
• Trẻ nhỏ hơn 3 tháng tuổi
• Có dịch chảy ra từ tai của bé
• Cả hai tai của trẻ đều bị nhiễm trùng
• Các triệu chứng nhiễm trùng nặng lên sau 24 giờ

Dùng thuốc paracetamol hoặc ibuprofen chữa viêm tai giữa ở trẻ em

Bạn có thể cho trẻ dùng thuốc paracetamol hoặc ibuprofen theo chỉ định của bác sĩ nếu bé 3 tháng tuổi hoặc lớn hơn. Các thuốc này sẽ giúp giảm đau và hạ sốt.

Cho bé bú sữa mẹ hỗ trợ chữa viêm tai giữa ở trẻ em

Bạn hãy cho bé bú sữa mẹ nhiều hơn và thường xuyên hơn để tránh mất nước do sốt. Nếu bé đang bú sữa ngoài hoặc ăn dặm, các mẹ nên cho bé uống thêm nước. Ngoài ra, bạn nên dùng một chiếc gối mềm kê đầu cho bé khi bé ngủ nhằm hạn chế dịch từ họng tràn vào vòi nhĩ.

Tiểu phẫu lấy keo tai

Khi tai lấp đầy bởi chất lỏng dày, keo tai có thể hình thành. Nếu kháng sinh không thể làm sạch mủ, một cuộc tiểu phẫu là điều cần thiết². Bác sĩ sẽ khoét một lỗ nhỏ, đưa một ống gọi là grommet vào tai để giúp hút chất lỏng. Trong một số trường hợp, trẻ cần phải được tiêm kháng sinh mạnh. Keo tai sẽ ít dần khi trẻ lớn lên.

Lấy ráy tai

Đôi khi, tai có bị lấp đầy bởi ráy tai, làm suy giảm thính giác của trẻ. Bác sĩ có thể sử dụng một ống tiêm để nhẹ nhàng lấp đầy ống tai bằng nước ấm và lấy ráy tai ra ngoài.

Biện pháp ngăn ngừa bé bị viêm tai giữa

Bạn có thể ngăn ngừa bệnh viêm tai giữa ở trẻ em bằng cách:

• Hạn chế cho con bạn tiếp xúc với những đứa trẻ mắc bệnh cảm lạnh.
• Cho bé bú mẹ: Sữa mẹ giúp tăng cường khả năng miễn dịch tự nhiên cho bé. Bạn không nên cho con bú bình vì khi bạn dốc bình, sữa có thể chạy vào ống Eustachian và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tai.
• Nếu con bú sữa công thức: Bạn hãy cho bé bú ở tư thế ngồi và nhớ giúp bé ợ hơi sau khi bú.
• Nếu bé ở độ tuổi ăm dặm, bạn nên cho con ngồi để ăn thay vì cho bé nằm hoặc ôm bé trong lòng.
• Đừng cho bé ngậm vú giả. Nếu thật sự cần dùng, hãy chú ý thời gian không cho bé ngậm quá lâu.
• Không hút thuốc hoặc không cho phép bất cứ ai hút thuốc lá xung quanh bé, không đưa bé đến nơi có khói thuốc.
• Kiểm tra xem bé đã chích ngừa phế cầu, vắc xin ngừa cúm hay chưa. Việc tiêm vắc xin có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh ở một số trẻ em.
• Bạn hãy cố gắng không để bé phải đi nhà trẻ khi dưới 1 tuổi. Việc đi nhà trẻ quá sớm có thể khiến trẻ bị ho, khóc nhiều, bị cảm thường xuyên hơn, dễ dẫn đến viêm tai giữa ở trẻ em.

Trên đây là một vài bí quyết phòng bệnh và chăm sóc trẻ bị viêm tai giữa giúp bạn biết cách chăm con tốt hơn khi con bệnh. Đồng thời giúp các bà mẹ khác biết cách phòng ngừa bé bị viêm tai giữa hiệu quả hơn.

Bên cạnh đó, bố mẹ cũng nên đọc bài viết “Viêm tai giữa kiêng ăn gì để tình trạng bệnh nhanh cải thiện hơn?” để giúp con mau khỏi bệnh né!