Hỏi đáp bác sĩ: Nên cho trẻ uống vitamin D3 trong bao lâu? Cho trẻ uống vitamin D3 thế nào là đúng?

Bạn đọc hỏi:

Chào bác sĩ, 

Em mới sinh con đầu lòng được 10 ngày. Lúc còn nằm viện sau sinh, em thấy cô nữ hộ sinh có cho con em uống một loại thuốc gì đó vào buổi sáng. Em hỏi thì được cô cho biết đó là vitamin D3, tốt cho sự phát triển xương của trẻ. Bác sĩ cho em hỏi em có thể cho con uống vitamin này đến khi bé được 1 tuổi với liều lượng ghi trên tờ hướng dẫn được không ạ (0 – 6 tháng: 3 giọt, 6 – 12 tháng: 6 giọt)? Cách cho trẻ uống vitamin D3 thế nào là đúng ạ! Em cảm ơn bác sĩ nhiều! 

Phạm Thanh Ngọc, 29 tuổi, Củ Chi, TP. Hồ Chí Minh.

Bác sĩ trả lời:

Chào bạn,

Với câu hỏi nên cho trẻ uống vitamin D3 trong bao lâu? Cho trẻ uống vitamin D3 thế nào là đúng?, bác sĩ Huỳnh Nguyễn Uyên Tâm hiện đang công tác tại khoa Sơ sinh của bệnh viện Sản Nhi TWG Long An, từng công tác tại Bệnh viện Nhi đồng 1 giải đáp như sau:

Trước khi trả lời câu hỏi của bạn, tôi xin nói qua về vai trò của vitamin D3 với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ như sau: 

• Vitamin D ảnh hưởng đến nhiều cơ quan, nhưng chủ yếu làm tăng hấp thu canxi và phosphate từ ruột và thúc đẩy sự phát triển xương, răng chắc khỏe. Ngoài ra, vitamin D cũng đóng vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch, giúp ngăn ngừa nhiễm trùng. 
• Nếu thiếu vitamin D, bé có nguy cơ bị còi xương (triệu chứng thường gặp như biến dạng xương (chân vòng kiềng), đau nhức xương khớp, chậm tăng trưởng chiều cao, chậm đóng thóp, chậm phát triển vận động như biết đi muộn) và chứng nhuyễn xương (dễ gãy xương) …  Ngoài ra, vì vitamin D liên quan đến chuyển hóa canxi, phosphate nên thiếu vitamin D về lâu dài sẽ gây cường tuyến cận giáp.

Các triệu chứng chính của ngộ độc vitamin D là biếng ăn, buồn nôn và nôn. Diễn tiến sau đó có thể tiểu nhiều, khát, yếu, căng thẳng, ngứa và cuối cùng là suy thận. 

Với thắc mắc của đa số bậc cha mẹ và bạn Phạm Thanh Ngọc là có nên cho trẻ uống vitamin D3 đến 1 tuổi hay nên cho trẻ uống vitamin d3 trong bao lâu thì bác sĩ xin trả lời như sau: 

• Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ: Trẻ nên được bổ sung 400 IU (thường tương đương 1 giọt) mỗi ngày cho đến 1 tuổi vì đây là giai đoạn trẻ đã ăn dặm được đầy đủ các loại thức ăn giàu vitamin D. Không thay đổi liều lượng vitamin D khi trẻ lớn hơn hay đối với trẻ sơ sinh đang phát triển khỏe mạnh. Một số bệnh lý đặc biệt cần điều chỉnh lượng vitamin D phù hợp nhưng phải có sự tư vấn của bác sĩ.
• Đối với trẻ bú sữa công thức: Đa số không cần bổ sung vitamin D vì đã có thành phần này trong sữa. Tuy nhiên, bạn nên kiểm tra hàm lượng vitamin D trong sữa công thức để đảm bảo trẻ vẫn được cung cấp đủ 400UI mỗi ngày. Thông thường, nếu trẻ bú hơn 500ml sữa công thức mỗi ngày có thể đảm bảo bổ sung đủ vitamin D. 

Tránh để trẻ dùng quá nhiều vitamin D vì có thể gây ngộ độc, bạn nên bổ sung cho bé theo liều lượng sau: 

• Trẻ sơ sinh dưới 12 tháng không nên dùng quá 1.000 IU mỗi ngày.
• Trẻ em từ 1 đến 10 tuổi không nên dùng quá 2.000 IU mỗi ngày. 
• Trẻ em từ 11 đến 17 tuổi không dùng quá 4.000 IU mỗi ngày 

Hầu hết trẻ có thể tạo đủ vitamin D từ việc để cơ thể tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời hàng ngày (trẻ không mặc quần áo khi phơi nắng) và không dùng kem chống nắng, thời gian để ánh nắng cung cấp lượng vitamin D nhiều nhất là từ 10 giờ sáng đến 3 giờ chiều. Vì có một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến quá trình tổng hợp vitamin D như màu da, phần da bạn tiếp xúc, mùa, nơi sống, mức độ ô nhiễm không khí… nên không thể ước tính được chính xác thời gian phơi nắng để bổ sung đủ vitamin D. Một nghiên cứu cho thấy có thể từ  10 – 15 phút mỗi lần, khoảng 2 – 3 lần trong tuần. Tuy nhiên, với trẻ dưới 6 tháng tuổi cần tránh tiếp xúc với ánh nắng mạnh trực tiếp, trẻ nên được che phủ bởi quần áo và mũ khi ra ngoài trời (theo Hiệp hội Nhi khoa Hoa Kỳ khuyến cáo). Ngoài ra, khi trẻ phơi nắng càng lâu trong thời gian này mà không có biện pháp chống nắng thì nguy cơ ung thư da càng cao. Do đó, lời khuyên tốt nhất là bổ sung vitamin D đường uống cho trẻ sẽ an toàn hơn phơi nắng.

Vậy cách cho trẻ uống vitamin D3 thế nào là đúng? Các bậc cha mẹ cần lưu ý khi cho trẻ uống vitamin D là Không nhỏ trực tiếp vitamin D vào miệng trẻ vì có thể nhỏ quá liều, thay vào đó nên nhỏ thuốc ra muỗng đút cho trẻ. Vitamin D có thể uống bất cứ khi nào trong ngày, nhưng nên cho trẻ uống trước khi bú (có thể thêm một ít sữa) vì khi đã bú no, trẻ thường có xu hướng khó uống hơn.

– Bạn có thể xem thêm các bài viết:

Tắm nắng cho trẻ sơ sinh đúng cách để bé sản sinh đủ vitamin D 

7 lợi ích tuyệt vời từ việc tắm nắng cho trẻ sơ sinh 

Bạn có nên bổ sung vitamin cho bé? 

Trân trọng!

Nội dung của Hello Bacsi có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.