Steroid là dược phẩm chống viêm được dùng để giảm đau hiệu quả . Tuy nhiên, những tác dụng phụ của steroid lại không được quan tâm đúng mức
Tương tự như các loại thuốc giảm đau khác, nhóm thuốc steroid chỉ được dùng trong thời gian ngắn, khoảng 1–2 tuần. Thế nhưng vẫn có những trường hợp người dùng lạm dụng loại thuốc này trong thời gian dài và dẫn đến tác dụng phụ không mong muốn. Vậy tác dụng phụ của steroid là gì? Hãy tham khảo bài viết sau để biết thêm thông tin chi tiết về nhóm thuốc steroid nhé.
Các loại thuốc steroid
Các loại thuốc steroid bao gồm 2 dạng: tự nhiên và tổng hợp, đóng vai trò quan trọng giúp ngăn ngừa các tế bào trong cơ thể tự sinh sôi, bằng cách cản trở sự sản sinh DNA chứa mã di truyền trong mỗi tế bào. Hơn thế nữa, steroid còn giúp chặn đứng cơn viêm và làm giảm tác động xấu đến hệ miễn dịch. Ngoài ra, steroid còn thu hẹp mạch máu cũng như ảnh hưởng đến các hormone khác. Có 2 loại steroid là glucocorticoid và mineralocorticoid.
- Nhóm glucocorticoid bao gồm prednisolone, betamethasone, dexamethasone, hydrocortisone, methylprednisolone và deflazacort.
- Nhóm mineralocorticoid được dùng để thay thế những steroid mà cơ thể không tự sản sinh được. Loại phổ biến nhất chính là fludrocortisone.
Tác dụng phụ của steroid
Có rất nhiều tác dụng phụ khi sử dụng steroid mà bạn không biết. Thông thường, một lượng nhỏ thuốc không gây hại đến sức khỏe. Tuy nhiên, tác dụng phụ sẽ xuất hiện khi bạn dùng nó trong thời gian dài khoảng 2–3 tháng hoặc chỉ sử dụng trong thời gian ngắn nhưng với tần suất cao. Những tác dụng phụ phổ biến bao gồm:
- Bệnh loãng xương: Nếu nguy cơ mắc bệnh tăng cao, bác sĩ sẽ phải kê cho bạn một số loại thuốc giúp bảo vệ xương
- Tăng cân
- Tăng nguy cơ nhiễm trùng: Người sử dụng steroid lâu dài dễ mắc bệnh thủy đậu hay bệnh lao do steroid chặn đứng hệ miễn dịch. Vì vậy, nếu đang dùng steroid thì bạn nên tránh tiếp xúc với những người bệnh thủy đậu hay bệnh lao
- Tăng đường huyết. Dùng nhóm thuốc steroid trong thời gian dài có thể làm phát triển bệnh tiểu đường. Trong trường hợp bạn dùng steroid thời gian dài, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn kiểm tra đường huyết hằng năm
- Tăng huyết áp
- Cac vấn đề về da có thể xuất hiện, bao gồm vết thương khó lành, da mỏng hay dễ bầm
- Yếu cơ: Tuy nhiên, sau khi ngừng sử dụng steroid, tình hình các cơ sẽ được cải thiện
- Thay đổi cảm xúc và thái độ. Steroid có thể gây rối loạn tâm lý, trầm cảm và một số chứng bệnh thần kinh khác. Với một số người, họ sẽ có ý định tự sát hay bị hoang tưởng
- Gia tăng nguy cơ mắc bệnh đục thủy tinh thể
- Dễ loét dạ dày hay tá tràng. Nếu bạn cảm thấy khó tiêu hay đau bụng, hãy nói với bác sĩ.
Ngoài ra, những tác dụng phụ kể trên không xảy ra ở tất cả mọi người nhưng nếu bạn lo lắng hãy đến gặp bác sĩ hay dược sĩ để được tư vấn thêm.
Làm thế nào để tránh gặp phải tác dụng phụ khi dùng steroid?
Những bí quyết sau đây có thể giúp bạn giảm nguy cơ gặp phải tác dụng phụ khi dùng nhóm thuốc steroid:
- Uống thuốc vào buổi sáng cùng với bữa sáng, điều này có thể giúp ngăn ngừa chứng khó tiêu, ợ chua và khó ngủ
- Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng và tập thể dục thường xuyên. Điều này có thể giúp ngăn ngừa tăng cân và loãng xương
- Tránh tiếp xúc gần với những người bị bệnh, nhất là những người bị bệnh sởi, thủy đậu hoặc bệnh zona
- Chia sẻ với bác sĩ về những tác dụng phụ đang gặp phải để bác sĩ có thể giảm liều hoặc đề nghị dùng thuốc cách ngày. Hoặc bác sĩ cũng có thể đề nghị bạn dùng các loại thuốc khác cùng với steroid để bảo vệ bạn khỏi một số tác dụng phụ, chẳng hạn như thuốc giúp ngăn ngừa chứng khó tiêu hoặc ợ chua hoặc thuốc giúp xương chắc khỏe.
- Một số loại thuốc có thể cản trở hoạt động của steroid. Do đó, nếu bạn được kê toa nhóm thuốc steroid, hãy cho bác sĩ biết những loại thuốc bạn đang dùng, kể cả thảo dược và các sản phẩm bổ sung
- Hạn chế uống rượu quá nhiều khi đang dùng steroid vì điều này có thể gây kích ứng dạ dày
- Bạn có thể ăn hầu hết các loại thực phẩm khi dùng nhóm thuốc steroid. Tuy nhiên, không ăn cam thảo khi đang dùng prednisolone.
Trên đây là một số tác dụng phụ của nhóm thuốc steroid thường gặp cũng như một vài bí quyết để giảm thiểu. Nếu các tác dụng phụ của việc dùng thuốc ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống, bạn hãy chia sẻ với bác sĩ để có cách xử lý phù hợp nhé!
