Bạn có thể xem toàn bộ thông tin về bệnh COVID-19 do coronavirus tại đây!
Khẩu trang vốn là vật dụng quen thuộc ở châu Á kể từ sau đại dịch SARS năm 2003. Hiện là thời điểm nóng giữa dịch viêm phổi cấp xuất phát từ Vũ Hán (Trung Quốc), khi bệnh có thể lây truyền từ người sang người qua dịch tiết đường hô hấp thì sử dụng khẩu trang đúng cách để phòng ngừa virus Corona 2019-nCoV lại càng là chủ đề được nhiều người quan tâm.
Trong bài viết sau, Hello Bacsi sẽ giúp bạn đọc nắm được cách tối ưu “sức mạnh” từ một chiếc khẩu trang y tế bình thường, dựa theo khuyến cáo từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Đường lây truyền của virus corona 2019-nCoV
Virus corona 2019-nCoV có thể dễ dàng lây nhiễm từ người sang người thông qua các con đường sau:
- Dịch tiết đường hô hấp như nước bọt, dịch mũi, hắt hơi, ho…
- Tiếp xúc gần (trong vòng 1 mét) với người có các triệu chứng sốt, ho, hắt hơi… hoặc các bề mặt mà người bệnh đã tiếp xúc rồi đưa tay lên mắt, mũi, miệng.
- Chưa có biểu hiện lây qua không khí, vì vậy biện pháp phòng dịch đầu tiên khi tiếp xúc với người có biểu hiện sốt là phải đeo khẩu trang.
Như thế nào là sử dụng khẩu trang đúng cách?
Sử dụng khẩu trang là một trong những biện pháp phòng ngừa hạn chế lây lan một số bệnh về đường hô hấp, bao gồm cả bệnh Covid-19 do SARS-CoV-2 gây ra hiện nay. Tuy nhiên, chỉ mang khẩu trang thì không đủ để bảo vệ bản thân, mà người sử dụng cần kết hợp những biện pháp khác để tăng cường phòng ngừa virus corona và kiểm soát nhiễm trùng ở người. Nếu sử dụng khi không được khuyến cáo có thể khiến bạn tốn một khoản chi phí không cần thiết.
Khẩu trang đôi khi đánh lừa cảm giác, làm người đeo quá an tâm, có thể dẫn đến việc lơ là thực hiện các biện pháp thiết yếu khác. Hơn nữa, sử dụng khẩu trang không đúng cách có thể làm giảm hiệu quả phòng ngừa Covid-19.
Bạn nên sử dụng loại khẩu trang nào?
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) hiện không khuyến nghị công chúng chỉ đeo khẩu trang để tránh nhiễm virus. Tuy nhiên, tổ chức này cho rằng những người đã nhiễm hoặc nghi nhiễm virus corona 2019-nCoV cần phải đeo khẩu trang.
Trả lời phỏng vấn The Strait Times, ông Leo Yee Sin, Giám đốc điều hành Trung tâm quốc gia về bệnh truyền nhiễm cho biết cơ quan này cũng khuyến khích người dân đang ốm sử dụng khẩu trang y tế, không nên dùng khẩu trang N95. Trong cuộc họp báo ngày 22-1-2020, ông Koh Peng Keng, Bộ trưởng Bộ Y tế Singapore cũng đưa ra khuyến cáo tương tự đối với công chúng.
Theo ông Leo giải thích, khẩu trang N95 có thiết kế khiến người đeo thấy khó thở nếu mang đúng do tính bảo hộ cao. N95 thường được trang bị cho các nhân viên y tế với kích cỡ vừa mặt mỗi người và chỉ đeo trong 1 khoảng thời gian ngắn. Do đó với quần chúng, loại khẩu trang N95 này không phải là giải pháp tối ưu vì khó có thể bảo đảm đeo đúng chuẩn, dẫn đến sử dụng không hiệu quả, chứ không phải N95 chỉ ngăn bụi mịn, không ngăn được virus như một số nguồn đã thông tin.
Tuy nhiên, nếu bạn đã mua khẩu trang N95 thì cũng đừng vứt vội, hãy tập cách đeo đúng để phát huy công dụng của nó. Một lưu ý khác, nếu lựa chọn khẩu trang vải cotton để phòng lây truyền bệnh, bạn phải bảo đảm giặt sát khuẩn mỗi ngày.
Khẩu trang y tế là gì?
Theo Bộ Y tế, khẩu trang y tế bằng vải không dệt thường có 3 lớp với công dụng khác nhau:
- Lớp ngoài có đặc tính chống thấm nước, giúp ngăn cản hiệu quả các hạt chất lỏng văng ra khi người bệnh hắt hơi, ho, thở mạnh… Mặt ngoài thường có màu xanh da trời nhạt để dễ phân biệt, đeo khẩu trang đúng là để lớp màu quay ra ngoài.
- Lớp trong là mặt vải không dệt màu trắng, sát với da mặt, phải có tính thấm nước nhằm hút mồ hôi, tạo sự thoải mái khi sử dụng.
- Lớp giữa có tác dụng ngăn các hạt dịch văng bắn và lọc bụi, vi khuẩn. Đây chính là lớp quyết định chất lượng khẩu trang. Một lớp lọc đúng chuẩn phải dễ thông khí nhưng lại phải có kết cấu đủ để lọc được các hạt bụi, vi khuẩn có kích thước cực nhỏ.
Cách đeo khẩu trang chuẩn
Việc quan trọng đầu tiên khi sử dụng khẩu trang đúng cách chính là rửa tay sạch với xà phòng và nước trong 20 giây. Nếu không có xà phòng, bạn có thể dùng nước rửa tay chứa cồn thay thế tạm thời.
Bạn có thể tham khảo bài viết: Rửa tay đúng cách vào mùa cúm.
Các chuyên gia y tế lưu ý, khi đeo hay tháo khẩu trang chỉ nên cầm vào phần quai và vòng qua hai vành tai. Điều chỉnh nẹp mũi ôm vừa khít sống mũi, kéo mép dưới của khẩu trang phủ qua cằm. Khi đã mang vào, không tháo khẩu trang ra thường xuyên hay chạm tay lên khẩu trang hay mặt, mắt. Động tác sờ tay, vò khẩu trang, thậm chí chỉnh sửa khẩu trang có thể vô tình làm cho bàn tay tiếp xúc với virus và các tác nhân gây bệnh khác, sau đó truyền bệnh lại cho chính mình và những người xung quanh.
Nếu đeo khẩu trang y tế ngăn dịch bệnh, tốt nhất nên sử dụng 1 lần và bỏ vào thùng rác an toàn, có nắp đậy. Những loại khẩu trang này không nên tái sử dụng, cũng không nên dùng trong một quãng thời gian dài. Sau khi tháo bỏ khẩu trang cũng phải thao tác rửa tay tương tự như trước khi đeo. Nếu bỏ qua các bước rửa tay, việc sử dụng khẩu trang phòng bệnh của bạn chỉ còn hiệu quả khoảng 50% cho dù bạn đeo đúng cách.
Người nghi nhiễm bệnh cũng cần sử dụng khẩu trang đúng cách theo đúng chuẩn và quy trình như trên, cũng như nhanh chóng thông báo cho cơ sở y tế trong thời gian sớm nhất.
Lời kết
Khẩu trang có thể đóng một vai trò quan trọng trong công cuộc ngăn ngừa lây nhiễm virus 2019-nCoV cũng như giảm thiểu khả năng biến chứng từ bệnh nhưng bạn cần thực hành sử dụng khẩu trang đúng cách để tối ưu hóa vai trò đó trong thực tế hiện thời. Hãy thường xuyên rửa tay sạch, không sử dụng lại cùng 1 khẩu trang, đeo và thải bỏ đúng chuẩn cũng như tích cực theo dõi tình hình sức khỏe của bản thân và những người xung quanh.
Bạn có thể tham khảo bài viết: Giải đáp 21 sự thật về COVID-19.
Các bài viết của Hello Health Group và Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
