Tình trạng rối loạn tiêu hóa bao gồm nhiều triệu chứng khó chịu như: ợ nóng, đầy bụng, khó tiêu, tiêu chảy, táo bón, nôn mửa, đau bụng,… Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, các triệu chứng rối loạn tiêu hóa có thể trở nặng và gây ra nhiều bệnh mãn tính nghiêm trọng khác. Ngoài ra, các triệu chứng này có thể là biểu hiện của bệnh tiềm ẩn ngoài đường tiêu hóa như bệnh lý tuyến giáp, đái tháo đường, ung thư,…

Hiện nay, có rất nhiều cách điều trị tình trạng rối loạn tiêu hóa. Trong giới hạn bài viết này, các cách điều trị sau phù hợp với các bệnh lý lành tính đường tiêu hóa như trào ngược dạ dày thực quản, hội chứng ruột kích thích, bệnh không dung nạp lactose, gluten,… Trong đó chế độ ăn phù hợp và lối sống lành mạnh có thể cải thiện phần lớn triệu chứng của các rối loạn này. Hãy cùng Hello Bacsi điểm qua những cách điều trị hiệu quả và phổ biến nhất hiện nay nhé!

Điều trị bệnh rối loạn tiêu hóa bằng chế độ ăn hợp lý

Nếu như bạn cảm thấy khó chịu, đau bụng, tiêu chảy vào buổi sáng hoặc bất cứ khi nào ăn các loại thức ăn chứa đường lactose, gluten, thức ăn nhiều dầu mỡ hay một loại thức ăn nào đó. Điều đó cho thấy các loại thực phẩm này không phù hợp cho hệ tiêu hóa của bạn. Bạn nên hạn chế tối đa, và dùng các loại thực phẩm thay thế nhé.

Ăn ít thực phẩm chứa đường lactose

Những người mắc phải tình trạng rối loạn tiêu hóa do kém dung nạp lactose cần có một chế độ ăn ít dung nạp đường lactose hoặc kiêng các sản phẩm có đường lactose. Đường lactose thường có trong các sản phẩm sữa hoặc những sản phẩm làm từ sữa như: sữa chua, phô mai… Tình trạng rối loạn tiêu hóa làm giảm chức năng của hệ tiêu hóa. Vì thế, việc dung nạp quá nhiều đường lactose khi bị rối loạn tiêu hóa sẽ khiến cho hệ tiêu hóa trở nên suy giảm hơn.

Ăn ít thực phẩm chứa đường fructose

Đường fructose, đặc biệt là ở dạng xi-rô ngô chứa hàm lượng fructose cao, được cho là nguyên nhân gây ra chứng đau bụng mãn tính. Đây là chất tạo độ ngọt xuất hiện phổ biến trong nước ngọt, nước trái cây, kẹo và thậm chí cả trái cây tươi, những món mà trẻ em rất thích. Tương tự như đường lactose, khi hệ tiêu hóa kém, việc tiêu thụ đường fructose có thể gây tiêu chảy. Tiêu chảy kéo dài làm loạn khuẩn đường ruột, có nghĩa là các vi khuẩn có lợi sẽ giảm đi, Đồng thời nó cũng thúc đẩy quá trình phát triển của vi khuẩn có hại ở đại tràng dẫn đến bệnh viêm đại tràng do nhiễm trùng.

Bổ sung chất xơ

Chất xơ đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị các triệu chứng của rối loạn tiêu hóa. Dưỡng chất này giúp cho thức ăn dễ dàng được tiêu hóa và dễ đi tiêu hơn. Việc tiêu thụ chất xơ nhiều hay ít tùy thuộc vào mỗi người, nếu bạn táo bón thường xuyên lượng chất xơ cần nhiều hơn trong ngày, nhưng nếu bạn dễ tiêu chảy khi dùng chất xơ, hãy hạn chế nhé. Hãy bổ sung lượng chất xơ vừa đủ trong một ngày để giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn. Lượng chất xơ được khuyến khích nạp trong một ngày đối với phụ nữ trên 18 tuổi là 25g và đối với đàn ông trên 18 tuổi là 38g. Hãy khám phá ngay thực phẩm giàu chất xơ tại đây nhé!

FODMAP (các loại carbohydrates kém hấp thu) và nguồn thực phẩm chứa các loại carbohydrate này. Bạn nên hạn chế các thực phẩm này nếu có vấn đề đường tiêu hóa đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy do hội chứng ruột kích thích.

Điều trị bệnh rối loạn tiêu hóa bằng thuốc

Thuốc chống trầm cảm (Antidepressants)

Thuốc chống trầm cảm ngày càng trở phổ biến trong việc điều trị tình trạng rối loạn tiêu hóa mãn tính. Nguyên nhân là vì loại thuốc này tác động lên hệ thống thần kinh trung ương và ngoại biên. Giúp điều chỉnh tâm trạng, quá trình hoạt động của cơ quan nội tạng và hạn chế những cơn đau thần kinh.

Thuốc chống trầm cảm bao gồm: thuốc chống trầm cảm ba vòng (TCAs), thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI) và thuốc ức chế monoamine oxidase (MAOIs) giúp cải thiện các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích ở người trưởng thành. Phân tích tổng hợp được đăng tải trên trang NCBI đánh giá tác dụng của thuốc chống trầm cảm ở người trưởng thành mắc phải bệnh rối loạn tiêu hóa mãn tính có tác dụng giảm đau và giúp cải thiện rõ rệt về tâm trạng.

Thuốc tăng co bóp thực quản (Prokinetic)

Có nhiều nguyên nhân gây ra các triệu chứng rối loạn tiêu hóa, trong đó bao gồm: ợ nóng, viêm đường ruột… Thuốc prokinetic có tác dụng, giảm chướng bụng và tăng khả năng lưu thông dạ dày sau ăn. Thuốc thường được sử dụng ở người trưởng thành để điều trị bệnh rối loạn tiêu hóa bằng cách giúp cải thiện các triệu chứng gây ra do chứng chậm tiêu.

Một số loại thuốc khác

Thuốc kháng thụ thể H2, thuốc kháng axit, thuốc ứng chế bơm proton… được dùng để điều trị tình trạng rối loạn tiêu hóa do viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản.

Điều trị bệnh rối loạn tiêu hóa bằng liệu pháp tâm lý

Việc căng thẳng quá mức trong môi trường sống cũng gây ra các triệu chứng của rối loạn tiêu hóa. Ngoài việc điều trị bằng chế độ ăn hợp lý và thuốc, liệu pháp tâm lý cũng rất quan trọng. Liệu pháp tâm lý được sử dụng là: liệu pháp nhận thức – hành vi (CBT), thuật thôi miên, liệu pháp thư giãn, liệu pháp tâm động học, phản hồi sinh học. Phần lớn, liệu pháp tâm lý thường dùng để điều trị cho trẻ em mắc phải tình trạng rối loạn tiêu hóa và liệu pháp phản hồi sinh học thường được áp dụng cho người trưởng thành. Những đối tượng được chỉ định dùng liệu pháp tâm lý để chữa trị bao gồm:

• Các triệu chứng không thuyên giảm hoặc thậm chí trở nặng sau 3 – 6 tháng điều trị bằng thuốc và chế độ ăn hợp lý
• Mắc phải tình trạng rối loạn tiêu hóa do căng thẳng thần kinh nghiêm trọng

Vì đây là phương pháp khá lạ lẫm tại Việt Nam, bạn có thể đọc thêm liệu pháp này để hiểu rõ hơn tại đây.

Điều trị rối loạn tiêu hóa bằng phương pháp dân gian

Tình trạng rối loạn tiêu hóa còn có thể được điều trị bằng tinh dầu thiên nhiên, thuốc thảo dược, liệu pháp massage và thậm chí là châm cứu. Những liệu pháp dân gian này được lưu truyền qua thời gian. Tuy nhiên, hãy cẩn thận khi sử dụng thuốc thảo dược, bạn nên chọn loại thuốc có xuất xứ nguồn gốc rõ ràng và chỉ sử dụng khi được sự cho phép của bác sĩ. Lý do là vì việc kết hợp thuốc thảo dược với một số loại thuốc Tây sẽ làm giảm tác dụng của thuốc.

Điều trị bệnh rối loạn tiêu hóa bằng lợi khuẩn (probiotics)

Lợi khuẩn (probiotics) là các vi sinh vật sống, vi khuẩn sống mang lại lợi ích cho sức khỏe. Việc sử dụng lợi khuẩn cũng được xem là một hình thức điều trị cho tình trạng rối loạn tiêu hóa, đặc biệt là ở người mắc phải hội chứng ruột kích thích. Khi được đưa vào cơ thể, lợi khuẩn sẽ ngăn chặn lượng vi khuẩn xấu gây bệnh. Bởi probiotics được cho là hoạt động bằng cách cạnh tranh trao đổi chất với các tác nhân gây bệnh và cải thiện hàng rào bảo vệ ở niêm mạc ruột.

Trên đây là những cách điều trị các triệu chứng rối loạn tiêu hóa được áp dụng khá phổ biến hiện nay. Dựa vào nguyên nhân, bác sĩ sẽ đưa ra cách trị tình trạng rối loạn tiêu hóa hiệu quả nhất đối với người bệnh.