Tăng sản tuyến tiền liệt lành tính hay còn được gọi là phì đại tuyến tiền liệt, là tình trạng xảy ra phổ biến ở nam giới lớn tuổi, trong đó kích thước tuyến tiền liệt tăng lên khác thường, nhưng không phải ung thư. Vậy, nguyên nhân gây phì đại tuyến tiền liệt là do đâu và các yếu tố nguy cơ nào làm tăng khả năng mắc căn bệnh này?
Mời bạn cùng Hello Bacsi đi tìm lời giải đáp cho những vấn đề này trong bài viết ngay sau đây nhé!
Nguyên nhân phì đại tuyến tiền liệt là gì?
Nguyên nhân bệnh phì đại tiền liệt tuyến vẫn chưa được xác định rõ
Tuyến tiền liệt nằm ngay bên dưới bàng quang, bao bọc lấy một phần ống niệu đạo (ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài cơ thể). Vì vậy, khi tuyến tiền liệt lớn hơn có thể chèn ép niệu đạo, gây ra một loạt các vấn đề về tiểu tiện như khó tiểu; đau khi đi tiểu; nước tiểu vẫn còn ứ đọng một phần trong bàng quang khiến bàng quang bị kích thích thường xuyên với biểu hiện mắc tiểu gấp liên tục, tiểu rắt, thậm chí mất khả năng kiểm soát bàng quang.
Hầu hết nam giới đều có tuyến tiền liệt tăng sinh liên tục trong suốt cuộc đời. Tuy nhiên, chỉ những trường hợp tuyến tiền liệt mở rộng đủ lớn mới gây ra các triệu chứng tiết niệu hoặc làm tắc nghẽn đáng kể dòng chảy của nước tiểu.
Nguyên nhân phì đại tuyến tiền liệt thường không rõ ràng. Những người đàn ông đã cắt bỏ tinh hoàn khi còn trẻ (ví dụ như do ung thư tinh hoàn) thường không gặp bệnh này. Bệnh cũng phổ biến hơn khi tuổi càng lớn. Vì vậy, một số nhà nghiên cứu tin rằng nguyên nhân gây phì đại tuyến tiền liệt là do sự lão hóa, nồng độ testosterone và những thay đổi trong tế bào của tinh hoàn góp phần vào sự phát triển của tuyến tiền liệt.
Đối với nam giới lớn tuổi, lượng testosterone hoạt động trong máu giảm, dẫn đến tỷ lệ estrogen (nội tiết tố nữ) cao hơn, làm tăng hoạt động của các chất thúc đẩy sự phát triển của tế bào tuyến tiền liệt.
Một nhóm các nhà khoa học lại cho rằng nguyên nhân phì đại tuyến tiền liệt có thể là do mất cân bằng hormone dihydrotestosterone. Đây là một loại hormone nam có vai trò trong sự phát triển và tăng trưởng của tuyến tiền liệt. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng ngay cả khi lượng testosterone trong máu giảm, đàn ông lớn tuổi vẫn tiếp tục sản xuất và tích tụ lượng dihydrotestosterone cao trong tuyến tiền liệt. Sự tích tụ này góp phần thúc đẩy các tế bào tuyến tiền liệt tiếp tục phát triển và gây ra bệnh.
Các yếu tố nguy cơ khác
- Tuổi tác: Như đã nói ở trên, khả năng bị phì đại tuyến tiền liệt sẽ tăng lên theo tuổi tác. Phì đại tuyến tiền liệt hiếm khi gây ra các dấu hiệu và triệu chứng ở nam giới dưới 40 tuổi. Khoảng 1/3 nam giới gặp phải các triệu chứng từ trung bình đến nặng ở độ tuổi 60 và hơn 90% nam giới trên 80 tuổi mắc căn bệnh này.
- Tiền sử bệnh gia đình: Có một người thân cùng huyết thống, chẳng hạn như cha hoặc anh trai, mắc các vấn đề về tuyến tiền liệt có nghĩa là bạn có nhiều khả năng gặp vấn đề hơn.
- Các bệnh lý khác: Các nghiên cứu cho thấy người bị béo phì, mắc bệnh tiểu đường, bệnh tim, rối loạn cương dương và sử dụng thuốc chẹn beta, có thể làm tăng nguy cơ mắc phì đại tuyến tiền liệt.
- Lối sống kém khoa học: Béo phì và lười vận động làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Điều này có thể liên quan đến việc có quá nhiều chất béo trong cơ thể, làm tăng nồng độ hormone và các yếu tố khác trong máu, góp phần kích thích sự phát triển của các tế bào tuyến tiền liệt và là nguyên nhân phì đại tiền liệt tuyến.
Hiểu về nguyên nhân phì đại tuyến tiền liệt để biết cách phòng ngừa bệnh trở nặng
Sau khi đã hiểu rõ về căn nguyên bệnh, hãy áp dụng các mẹo sau đây để phòng ngừa các triệu chứng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn:
- Hạn chế uống nước vào buổi tối. Không uống bất cứ thứ gì trong vòng 1 hoặc 2 giờ trước khi đi ngủ để tránh phải đi vệ sinh lúc nửa đêm.
- Hạn chế caffeine và rượu. Chúng có thể làm tăng sản xuất nước tiểu, kích thích bàng quang và làm trầm trọng thêm các triệu chứng bệnh.
- Hạn chế thuốc thông mũi hoặc thuốc kháng histamin. Những loại thuốc này cũng là nguyên nhân phì đại tuyến tiền liệt thêm nặng hơn. Chung làm thắt chặt các dải cơ xung quanh niệu đạo kiểm soát dòng chảy của nước tiểu, gây khó tiểu.
- Đừng nhịn tiểu. Việc nhịn tiểu quá lâu có thể làm căng cơ bàng quang quá mức, lâu dần khiến cơ bàng quang yếu đi và gây ra mất kiểm soát bàng quang.
- Lên lịch đi tiểu. Cố gắng đi tiểu vào thời gian đều đặn trong ngày, chẳng hạn như khoảng 4-6 giờ một lần trong ngày, giảm việc phải đi tiểu nhiều lần và tiểu gấp.
- Giảm cân. Áp dụng một chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục để giảm cân an toàn. Béo phì là một yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phì đại tuyến tiền liệt.
- Tăng cường hoạt động thể chất. Không hoạt động góp phần vào việc giữ nước tiểu. Ngay cả tập thể dục nhẹ nhàng cũng có thể giúp giảm các vấn đề về tiết niệu do tuyến tiền liệt phì đại gây ra.
- Giữ ấm cơ thể. Nhiệt độ lạnh hơn có thể gây ra tình trạng giữ nước tiểu và làm tăng tính tiểu gấp.
Hy vọng thông qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về nguyên nhân phì đại tuyến tiền liệt cũng như cách phòng ngừa bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
