Nhiều chuyên gia đánh giá hội chứng gan thận là một trong các tình trạng sức khỏe nghiêm trọng nhất. Phần lớn những người rơi vào trường hợp này đều rất khó vượt qua.
Sơ lược về hội chứng gan thận
Hội chứng gan thận (Hepatorenal Syndrome hay HRS) là tình trạng hai cơ quan gồm gan và thận đồng thời gặp vấn đề. Trong tình huống này, suy thận phát triển ở những người bị tổn thương gan nặng, thường là do xơ gan. Khi thận ngừng hoạt động, độc tố bắt đầu tích tụ trong cơ thể và cuối cùng dẫn đến suy gan.
Hội chứng này được phân thành hai nhóm, bao gồm:
- Hội chứng gan thận loại 1: liên quan đến việc quá trình suy thận tiến triển nhanh và sản sinh quá nhiều creatinine
- Hội chứng gan thận loại 2: liên quan đến quá trình tổn thương thận từ từ. Nó thường tiến triển chậm hơn. Các triệu chứng thường khó nhận biết hơn loại 1.
Hầu hết người mắc phải hội chứng gan thận đều tử vong. Theo một nghiên cứu trên Tạp chí Sinh hóa lâm sàng, những người bị hội chứng gan thận loại 1 có thời gian sống trung bình là hai tuần. Hầu như tất cả người bệnh đều qua đời trong vòng 8–10 tuần, trừ khi có thể ghép gan ngay lập tức. Trong khi đó, thời gian sống sót trung bình ở những người mắc hội chứng gan thận loại 2 là sáu tháng.
Bạn có thể muốn đọc thêm: Chỉ số MELD: Bạn có thực sự cần ghép gan
Triệu chứng hội chứng gan thận
Nếu bắt gặp bất kỳ triệu chứng nào sau đây, bạn cần đến bệnh viện càng sớm càng tốt. Việc điều trị càng quan trọng hơn nếu thận có vấn đề khác đang phải điều trị. Chúng bao gồm:
- Lú lẫn
- Mê sảng
- Buồn nôn và nôn
- Mất trí nhớ
- Tăng cân không kiểm soát
- Vàng da và vàng mắt
- Lượng nước tiểu giảm, có màu đậm hơn bình thường
- Chướng bụng
Nguyên nhân hội chứng gan thận là do đâu?
Theo các chuyên gia, tình trạng này là biến chứng từ các bệnh về gan, chủ yếu là xơ gan. Nếu bạn bị xơ gan, một số yếu tố sau có thể làm tăng nguy cơ phát triển hội chứng gan thận:
- Chỉ số huyết áp không ổn định
- Lạm dụng thuốc lợi tiểu
- Viêm gan do rượu cấp tính
- Xuất huyết dạ dày
- Viêm phúc mạc do vi khuẩn tự phát
- Các loại nhiễm trùng khác, đặc biệt là ở thận
- Phù phổi
- Vết loét xuất hiện trên da
- Chướng bụng (cổ trướng)
- Vàng da hoặc vàng mắt
Bạn có thể muốn tìm hiểu: Chỉ số đo huyết áp và những điều bạn cần biết.
Chẩn đoán hội chứng gan thận diễn ra như thế nào?
Quá trình chẩn đoán cần xét nghiệm máu và nước tiểu để đánh giá chức năng của gan và thận.
Trong một số ít trường hợp, hội chứng gan thận có nguy cơ xảy ra ở những người bị tổn thương gan với các nguyên nhân khác thay vì xơ gan. Nếu bạn không thuộc trường hợp xơ gan, bác sĩ có thể yêu cầu bạn thực hiện thêm những xét nghiệm bổ sung cho bệnh viêm gan do virus hoặc do rượu.
Điều trị hội chứng gan thận
Những phương pháp dùng trong quá trình điều trị hội chứng gan thận thường là:
- Kiểm soát huyết áp.
- Lọc máu để cải thiện các triệu chứng liên quan đến thận.
- Ghép gan là phương pháp điều trị hiệu quả nhất trong trường hợp này. Thực tế, nếu bạn có thể tiến hành cấy ghép gan, triển vọng cũng như cơ hội sống sót của bạn sẽ cải thiện rất nhiều. Tuy nhiên, đến tiến tới ghép gan vẫn cần phải xem xét rất nhiều tiêu chuẩn về nền tảng sức khỏe người bệnh; tuổi tác, sức khỏe người cho; sự tương hợp,…
Liệu có triển vọng nào cho hội chứng gan thận?
Phần lớn các ca hội chứng gan thận thường không có kết quả tốt. Tuy ghép gan có thể kéo dài cuộc sống của bạn, song số lượng gan hiến tặng lại không đáp ứng đủ cho số lượng người cần cấy ghép.
Biến chứng của vấn đề sức khỏe trên thường xuất hiện ở bệnh thận giai đoạn cuối, bao gồm:
- Tình trạng tích tụ dịch quá mức trong cơ thể
- Nhiễm trùng thứ cấp
- Các cơ quan bị tổn thương nặng nề
- Hôn mê.
Làm gì để phòng ngừa bệnh hiệu quả?
Biện pháp duy nhất để bảo vệ bản thân trước căn bệnh này là duy trì sức khỏe của gan tốt nhất có thể. Để giảm nguy cơ phát triển bệnh xơ gan, bạn cần hạn chế sử dụng thức uống chứa cồn như bia, rượu…
Mặt khác, bạn cũng nên phòng ngừa các bệnh viêm gan.
Tiêm chủng là biện pháp đơn giản và hiệu quả nhất để phòng ngừa viêm gan A và B.
Hiện tại, vắc xin viêm gan C vẫn còn trong giai đoạn nghiên cứu, bạn vẫn có thể bảo vệ cơ thể trước căn bệnh này bằng cách áp dụng một số quy tắc sau:
- Vệ sinh tay sạch sẽ sau khi tiếp xúc với vết thương hở của người nghi ngờ bị viêm gan C
- Bạn tình cần được xét nghiệm viêm gan C
- Không dùng chung kim tiêm với bất kỳ ai
- Không sử dụng các chất kích thích bất hợp pháp, chẳng hạn như ma túy
- Áp dụng biện pháp quan hệ tình dục an toàn.
Bệnh nhân xơ gan sẽ được các bác sĩ theo dõi chức năng gan thường xuyên để sớm phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào. Đôi khi, bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm máu và hình ảnh để sớm phát hiện triệu chứng của hội chứng gan thận.