Màng nhĩ là lớp mô mỏng ngăn cách tai ngoài và tai giữa, chịu trách nhiệm cảm nhận rung động của sóng âm và chuyển đổi chúng thành các xung thần kinh truyền tải âm thanh đến não. Nhờ đó, bạn có thể nghe thấy âm thanh.
Tham vấn y khoa: Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh · Nội khoa - Nội tổng quát · Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh
Màng nhĩ là lớp mô mỏng ngăn cách tai ngoài và tai giữa, chịu trách nhiệm cảm nhận rung động của sóng âm và chuyển đổi chúng thành các xung thần kinh truyền tải âm thanh đến não. Nhờ đó, bạn có thể nghe thấy âm thanh.
Cũng chính vì vậy, thính lực của một người có thể suy giảm đáng kể nếu lớp mô này bị rách, còn được biết đến là tình trạng thủng màng nhĩ.
Thuật ngữ thủng màng nhĩ thường dùng để mô tả sự xuất hiện của vết rách (lỗ hổng) trên lớp mô mỏng ngăn cách tai ngoài và tai giữa. Tình trạng này có nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến thính lực và gây khó chịu do ù tai. Ngoài ra, rủi ro nhiễm trùng tai giữa cũng tăng lên khi bạn bị thủng màng nhĩ.
Phần lớn trường hợp, tình trạng tổn thương này có thể tự lành trong vài tuần mà không cần điều trị. Tuy nhiên, đôi khi người bệnh vẫn cần sự trợ giúp từ bác sĩ để vá lại lỗ hổng ở màng nhĩ.
Nguyên nhân gây thủng màng nhĩ có thể bắt nguồn từ nhiều vấn đề khác nhau. Trong đó, phổ biến nhất là:
Nhiễm trùng tai
Nhiễm trùng tai nặng hoặc nhiễm trùng nhẹ nhưng tái phát liên tục đều có khả năng gây thủng màng nhĩ. Sự tấn công của các vi sinh vật gây bệnh tại đây sẽ làm tích tụ dịch (mủ) ở tai giữa, lâu ngày tạo thành áp lực gây rách lớp mô mỏng này.
Chấn thương vật lý ở đầu hoặc tai
Thực tế, ít người biết rằng màng nhĩ mỏng đến mức có thể bị tổn thương dẫn đến thủng do ảnh hưởng từ chấn thương vật lý ở tai hoặc đầu. Nếu nghiêm trọng, tai trong và tai giữa cũng sẽ bị liên lụy.
Dị vật trong tai
Những vật nhọn và nhỏ như dụng cụ lấy ráy tai bằng kim loại, bút chì, kẹp tăm, bi ve… có thể làm rách màng nhĩ khi bạn đưa vào tai. Nguyên nhân này thường xảy ra ở trẻ nhỏ.
Chấn thương do âm thanh lớn
Một vụ nổ hoặc tiếng ồn xảy ra gần tai có thể gây áp lực làm thủng màng nhĩ. Nhạc sĩ và những người có thói quen nghe nhạc với âm lượng lớn rất dễ gặp kiểu chấn thương tai này.
Chấn thương do khí áp
Đôi khi, chênh lệch áp suất giữa môi trường trong và ngoài tai cũng có khả năng gây thủng màng nhĩ. Tình trạng này có thể xảy ra khi bạn đi máy bay hoặc lặn biển.
Triệu chứng thủng màng nhĩ là gì? Thủng màng nhĩ có đau không? là những vấn đề được quan tâm khi tìm hiểu về thủng màng nhĩ. Sau đây là câu trả lời giúp bạn nhận biết rõ triệu chứng của tình trạng này, bao gồm:
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Lỗ hổng trên lớp mô ngăn cách tai ngoài và tai giữa có thể tự liền lại. Tuy nhiên, nếu tình trạng này vẫn tiếp diễn sau 3-6 tháng, bạn có nguy cơ phải đối mặt với một số vấn đề như:
Chẩn đoán và điều trị thủng màng nhĩ ngay từ đầu có thể giúp ngăn chặn những vấn đề trên phát sinh. Do đó, nếu bạn bắt gặp những dấu hiệu thủng màng nhĩ như trên, hãy lập tức tìm đến bác sĩ để được điều trị hiệu quả. Cơ địa của mỗi người không giống nhau. Do đó, đừng quên nhờ đến sự hỗ trợ của các bác sĩ hoặc chuyên gia để tìm ra phương án xử lý phù hợp nhất nhé.
Để xác định một người có bị thủng màng nhĩ hay không, bác sĩ sẽ tiến hành một số thủ thuật và xét nghiệm, bao gồm:
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu bạn làm thêm một số xét nghiệm chuyên sâu khác nhằm hỗ trợ cho việc điều trị thủng màng nhĩ sau này.
Đối với vấn đề thủng màng nhĩ có chữa được không? Thủng màng nhĩ bao lâu thì lành? Thực tế, màng nhĩ bị rách có thể tự lành trong vài tuần hoặc vài tháng. Vì vậy, những biện pháp điều trị trong trường hợp này chủ yếu tập trung vào:
Phẫu thuật vá màng nhĩ
Nếu lỗ hổng trên màng nhĩ không tự lành, bạn có thể cần đến giải pháp phẫu thuật vá màng nhĩ. Khi tiến hành phẫu thuật, bác sĩ sẽ lấy mô từ bộ phận khác trên cơ thể để ghép vào vết rách này.
Hỗ trợ điều trị thủng màng nhĩ bằng một số biện pháp khắc phục tại nhà
Có cách chữa thủng màng nhĩ tại nhà hiệu quả hay không? Thật ra, dù bạn có trải qua phẫu thuật hay không thì vẫn có một số biện pháp tại nhà giúp thúc đẩy quá trình bình phục của màng nhĩ, từ đó rút ngắn thời gian khôi phục thính giác. Những biện pháp này bao gồm:
Ngoài ra, bạn cũng nên lưu ý không tự ý sử dụng bất kỳ loại thuốc nhỏ tai nào nếu không có chỉ định từ bác sĩ. Nguyên nhân là do dung dịch nhỏ tai có thể trực tiếp đi vào sâu bên trong tai thông qua vết rách trên màng nhĩ, từ đó gây thêm nhiều vấn đề phức tạp hơn.
Bạn có thể ngăn chặn tình trạng thủng màng nhĩ xảy ra bằng cách áp dụng các quy tắc sau, bao gồm:
Điều trị nhiễm trùng tai hiệu quả ngay từ đầu
Tìm kiếm giải pháp chữa trị hiệu quả dành cho vấn đề tai bị nhiễm trùng là điều cần thiết để ngăn ngừa rủi ro thủng màng nhĩ. Để làm được điều này, bạn cần nhận biết những dấu hiệu đặc trưng như đau tai, sốt, nghẹt mũi và giảm thính lực. Ngoài ra, trẻ nhỏ bị nhiễm trùng tai sẽ có xu hướng khóc quấy và biếng ăn.
Bảo vệ tai khi đi máy bay
Nếu bạn đang bị cảm lạnh hoặc dị ứng dẫn đến cảm giác nghẹt mũi hoặc ù tai, hãy hạn chế đi máy bay. Ngoài ra, khi máy bay cất cánh hoặc hạ cánh, bạn có thể bảo vệ tai trước sự thay đổi áp suất này bằng cách:
Tránh đưa dị vật vào tai
Những vật dụng dùng để lấy ráy tai như tăm bông, dụng cụ kim loại… đôi khi có thể vô tình làm tổn thương màng nhĩ. Vì vậy, bạn nên hạn chế sử dụng chúng hoặc nếu dùng, hãy hết sức cẩn thận.
Mặt khác, bạn cũng đừng quên dạy trẻ nhỏ không bỏ những dị vật nhỏ như đồ chơi, bi ve… vào tai, mũi hoặc miệng nhé. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.
Có thể bạn quan tâm: Thủng màng nhĩ ở trẻ em có phải là điều đáng lo?
Miễn trừ trách nhiệm
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Tham vấn y khoa:
Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh
Nội khoa - Nội tổng quát · Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!