Bệnh nhân đột quỵ (tai biến mạch máu não) thường gặp rất nhiều biến chứng. Nguyên nhân là do những người bị đột quỵ thường mắc các bệnh như tăng huyết áp, đái tháo đường, tim mạch… Điều này làm tăng nguy cơ bị các biến chứng trong quá trình hồi phục sau đột quỵ. Ngoài ra, người bệnh đột quỵ có thể gặp phải một số biến chứng từ hậu quả trực tiếp của tình trạng tổn thương não, mất khả năng vận động hoặc từ các phương pháp điều trị bệnh…
Những biến chứng nặng của đột quỵ não ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, sinh hoạt hàng ngày của bệnh nhân. Việc người thân bị biến chứng nặng sau đột quỵ còn là gánh nặng cho các thành viên khác trong gia đình, kinh tế cũng bị ảnh hưởng.
Mời bạn cùng tìm hiểu về các biến chứng của bệnh đột quỵ và những cách chăm sóc bệnh nhân đột quỵ để giúp bệnh nhân khôi phục chức năng, trở lại cuộc sống bình thường.
Bệnh đột quỵ và những con số biết nói
Theo số liệu của Hiệp hội Đột quỵ Quốc gia (National stroke Association), Mỹ:
- Mỗi năm, ở Mỹ có gần 800.000 người bị một cơn đột quỵ mới hoặc tái phát đột quỵ.
- Cứ 40 giây lại có 1 ca đột quỵ xảy ra.
- Đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong được xếp thứ 5 ở Mỹ với khoảng 185.000 người chết/năm.
- Cứ 4 phút có một người chết vì đột quỵ.
- Khoảng 80% các ca đột quỵ có thể được ngăn ngừa.
- Đột quỵ là nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng tàn tật ở người lớn tuổi tại Mỹ.
Hiểu đúng về bệnh đột quỵ
Dù đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong thứ 5 và là nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng khuyết tật ở người cao tuổi tại Mỹ, nhưng thực tế, nhận thức của mọi người về căn bệnh này vẫn còn rất mơ hồ.
| Những lời đồn đoán | Sự thật căn cứ vào nghiên cứu y khoa |
| Bệnh đột quỵ không thể phòng ngừa | Có thể phòng ngừa được tới 80% nguy cơ bị bệnh |
| Không thể điều trị bệnh đột quỵ | Khi nhận thấy bệnh nhân có các dấu hiệu của đột quỵ, cần gọi cấp cứu 115 ngay. Bệnh có thể điều trị nếu được can thiệp y khoa kịp thời. Tại Mỹ, có gần 7 triệu bệnh nhân sống sót sau đột quỵ |
| Bệnh chỉ xảy ra ở người cao tuổi | Bệnh có thể xảy ra với bất cứ ai vào bất cứ thời điểm nào |
| Bệnh xảy ra tại tim | Đột quỵ là một “cuộc tấn công não bộ” |
| Sự phục hồi chỉ diễn ra trong vài tháng đầu sau khi xảy ra cơn đột quỵ | Phục hồi bệnh này là một quá trình kéo dài suốt quãng đời còn lại |
| Bệnh rất hiếm xảy ra | Tại Mỹ, mỗi năm có gần 800.000 người bị một cơn đột quỵ mới hoặc tái phát đột quỵ |
| Bệnh không di truyền | Tiền sử gia đình có người bị đột quỵ làm tăng nguy cơ mắc bệnh này |
| Nếu các triệu chứng bệnh biến mất, không cần phải đến bệnh viện để khám | Các triệu chứng đột quỵ não tạm thời được gọi là cơn thiếu máu não thoáng qua. Đây là những dấu hiệu cảnh báo một cơn đột quỵ nghiêm trọng có thể xảy ra và cần phải được chăm sóc y tế. |
Các biến chứng nguy hiểm sau đột quỵ
Các biến chứng về tim, viêm phổi, nghẽn tĩnh mạch, sốt, đau, khó nuốt, co cứng các chi, trầm cảm… đều là những tình trạng phổ biến ở bệnh nhân bị tai biến mạch máu não. Việc gặp các biến chứng của đột quỵ khiến bệnh nhân bị ảnh hưởng nghiêm trọng về sức khỏe, tâm lý… có thể rơi vào tình trạng bị khuyết tật tạm thời hoặc vĩnh viễn. Biến chứng của tai biến mạch máu não sẽ phụ thuộc vào vị trí não bị ảnh hưởng và khoảng thời gian não không có oxy là bao lâu. Các biến chứng phổ biến của bệnh đột quỵ bao gồm:
- Phù nề não (sưng não sau đột quỵ)
- Viêm phổi: Được gây ra bởi các vấn đề về hô hấp, biến chứng của nhiều bệnh nặng. Người bệnh đột quỵ gặp khó khăn trong việc nuốt có thể khiến thức ăn, đồ uống đi vào phổi, dẫn đến viêm phổi.
- Đau tim: Có khoảng 1/2 các ca đột quỵ liên quan đến tình trạng xơ vữa động mạch. Động mạch bị thu hẹp, xơ cứng làm gia tăng nguy cơ đau tim.
- Trầm cảm lâm sàng: Điều này là rất phổ biến sau đột quỵ hoặc có thể trở nên tồi tệ hơn với những người bị trầm cảm trước đột quỵ.
- Viêm loét vì nằm liệt giường trong thời gian dài: Do bị mất khả năng vận động nên người bệnh thường phải nằm hoặc ngồi yên một chỗ trong thời gian dài, dẫn đến tình trạng viêm loét.
- Động kinh: Biến chứng này khá phổ biến ở người đột quỵ. Nguyên do là sau đột quỵ, não hoạt động bất thường, gây ra co giật.
- Giảm hoặc mất thị lực ở một hoặc cả hai mắt.
- Các chi bị co cứng: Biến chứng của tai biến mạch máu não có thể khiến cơ bắp các chi bị co cứng, dẫn đến khả năng vận động của bạn bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
- Đau vai: Là nguyên nhân của việc một tay bị yếu hoặc liệt, co cứng, khiến vai bị ảnh hưởng.
- Chứng nghẽn mạch máu (DVT): Việc mất khả năng vận động hoặc khả năng vận động bị hạn chế một cách nghiêm trọng có thể khiến cục máu đông hình thành trong tĩnh mạch chân, gây ra chứng nghẽn mạch máu.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI) hoặc bàng quang: Nhiễm trùng đường tiết niệu có thể xảy ra do có một ống thông foley được đặt để thu nước tiểu khi bệnh nhân bị đột quỵ không thể kiểm soát chức năng bàng quang.
- Khó đi bộ hoặc di chuyển tay chân.
- Suy giảm nhận thức (chứng mất trí nhớ mạch máu): Đây là dạng mất trí nhớ phổ biến thứ 2 sau bệnh Alzheimer.
- Mất chức năng ngôn ngữ đột ngột: Sau đột quỵ, một số người bệnh bị mất khả năng nói. Theo thống kê, có khoảng 1 triệu người Mỹ bị mất khả năng ngôn ngữ và có gần 180.000 trường hợp mới mỗi năm, theo Hiệp hội Hội chứng bất lực ngôn ngữ quốc gia (National Aphasia Association). Người bị hội chứng này sẽ gặp vấn đề khó nói, nói không đầy đủ, nói những từ vô nghĩa, không hiểu người khác nói gì…
[embed-health-tool-bmi]
