Tìm hiểu chung

Thoái hóa cột sống là gì?

Thoái hóa cột sống là một thuật ngữ y khoa, bao gồm gai cột sống và thoái hóa đĩa đệm. Thông thường, thoái hóa cột sống được sử dụng để mô tả chứng viêm xương khớp của cột sống.

Thoái hóa cột sống có thể xảy ra ở cột sống cổ, cột sống ngực (trên và giữa lưng) hoặc cột sống thắt lưng (phần dưới trở lại). Thoái hóa cột sống thắt lưng và thoái hóa cột sống cổ là tình trạng phổ biến nhất.

Triệu chứng thường gặp

Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh thoái hóa cột sống là gì?

Các triệu chứng thường gặp của bệnh thoái hóa cột sống là:

• Cứng hoặc đau ở cổ hoặc lưng. Thông thường, khi nằm xuống thì bạn sẽ thấy dễ chịu hơn;
• Yếu hoặc tê ở chân hoặc tay, tình trạng nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh cột sống hoặc tủy sống;
• Đau ở vai;
• Đau đầu.

Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nêu trên hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, xin vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ. Cơ thể của mỗi người là khác nhau. Thảo luận với bác sĩ luôn là cách tốt nhất để biết đâu là điều tốt nhất cho bạn.

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân gây ra bệnh thoái hóa cột sống là gì?

Khi bạn già đi, xương và dây chằng ở cột sống trở nên yếu, dẫn đến tình trạng gai cột sống (viêm xương khớp). Các đĩa đệm bị thoái hóa và suy yếu, gây ra thoát vị đĩa đệm và lồi đĩa đệm. Kết quả là bạn có thể gặp phải một số triệu chứng của thoái hóa cột sống.

Nguy cơ mắc phải

Những ai thường mắc phải bệnh thoái hóa cột sống?

Tình trạng sức khỏe này là rất phổ biến, thường ảnh hưởng đến những người lớn tuổi nhưng ai cũng có nguy cơ mắc bệnh này. Bạn có thể kiểm soát bệnh này bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ. Hãy tham khảo bác sĩ để biết thêm thông tin chi tiết.

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh thoái hóa cột sống?

Có rất nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh thoái hóa cột sống, chẳng hạn như:

• Tuổi tác. Các triệu chứng thường xuất hiện lần đầu trong độ tuổi từ 20 và 50. Hơn 80% người trên 40 tuổi được chẩn đoán mắc bệnh thoái hóa cột sống sau khi chụp X-quang;
• Giới tính. Đối với những người dưới 45 tuổi, viêm xương khớp xuất hiện nhiều hơn ở nam giới. Sau 45 tuổi, viêm xương khớp xuất hiện nhiều hơn ở phụ nữ;
• Thừa cân;
• Chấn thương hoặc chấn thương khớp;
• Xu hướng di truyền;
• Những người làm việc hoặc hoạt động thể lực có tác động lên các khớp nhất định.

Điều trị hiệu quả

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những kỹ thuật y tế dùng để chẩn đoán bệnh thoái hóa cột sống là gì?

Cùng với khám lâm sàng, bác sĩ có thể tiến hành một vài xét nghiệm nhất định để hỗ trợ chẩn đoán xem bạn có bị viêm xương khớp cột sống không. Những xét nghiệm này bao gồm chụp X-quang và MRI hoặc xét nghiệm máu:

• X-quang là phương pháp tốt nhất để chẩn đoán thoái hóa cột sống nhằm kiểm tra xem có tổn thương xương, gai đốt xương và mất sụn hoặc đĩa không. Tuy nhiên, X-quang không hiển thị các thiệt hại lớn ở sụn;
• Xét nghiệm máu để loại trừ các bệnh khác;
• Chụp cộng hưởng từ (MRI) để hiển thị những tổn thương ở đĩa đệm và xác định vị trí dây thần kinh cột sống bị thoát vị.

Những phương pháp nào dùng để điều trị bệnh thoái hóa cột sống?

Điều trị ban đầu có thể bao gồm giảm cân (nếu cần thiết) và sau đó là duy trì trọng lượng khỏe mạnh. Việc điều trị cũng có thể bao gồm tập thể dục.

Một số bài tập liên quan đến điều trị viêm xương khớp như: bơi lội, đi bộ, thể dục nhịp điệu dưới nước. Tập thể dục có thể được chia thành các loại sau:

• Các bài tập tăng cường cơ bắp. Những bài tập về cơ bắp giúp rèn luyện các khớp khỏe mạnh hơn;
• Bài tập aerobic. Những bài tập này làm cho tim và hệ tuần hoàn khỏe mạnh hơn;
• Bài tập về phạm vi chuyển động. Các bài tập này làm tăng tính linh hoạt của cơ thể.

Bạn cũng cần phải dành thời gian để nghỉ ngơi trong thời gian điều trị tổng thể. Tuy nhiên, bạn nên hạn chế nghỉ ngơi tại giường, nẹp, thanh giằng trong thời gian dài.

Các phương pháp điều trị không dùng thuốc để điều trị viêm xương khớp, bao gồm:

• Mát-xa;
• Châm cứu;
• Chườm nóng hoặc chườm lạnh lên các khớp bị ảnh hưởng (tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn tốt nhất);
• Kích thích điện thông qua da (TENS). Bác sĩ sẽ sử dụng một thiết bị nhỏ phát ra các xung điện tác động vào các khu vực bị ảnh hưởng;
• Bổ sung dinh dưỡng.

Không có điều trị nào có thể trị triệt để quá trình thoái hóa cột sống bởi vì nó là quy trình tự nhiên. Các phương pháp điều trị chỉ giúp làm dịu cơn đau lưng và cổ do thoái hóa cột sống gây ra, bao gồm:

• Thuốc. Điều trị đau thoái hóa cột sống thường bao gồm thuốc kháng viêm, thuốc giảm đau, kháng viêm không steroid hoặc thuốc tiêm corticosteroid;
• Vật lý trị liệu. Vật lý trị liệu cho tình trạng đau lưng mạn tính hoặc đau cổ để tăng cường cơ bắp;
• Phẫu thuật. Bác sĩ sẽ đề nghị phẫu thuật nếu hệ thống thần kinh bị hư hỏng hoặc việc đi bộ trở nên rất khó khăn.

Chế độ sinh hoạt phù hợp

Những thói quen sinh hoạt giúp bạn hạn chế diễn tiến của bệnh thoái hóa cột sống là gì?

Bạn sẽ có thể kiểm soát bệnh này nếu áp dụng các biện pháp sau:

• Đặt gạc ấm và/hoặc lạnh vào phần khớp bị ảnh hưởng;
• Kê gối giữa hai chân khi ngủ;
• Duy trì một trọng lượng khỏe mạnh. Thừa cân sẽ tạo áp lực lên các khớp như đầu gối, cột sống, hông, mắt cá chân và bàn chân. Giảm cân có thể giảm bớt các triệu chứng của viêm khớp;
• Có chế độ ăn uống cân bằng. Thực phẩm giàu vitamin C, các axit béo omega-3 có thể giúp ích. Bạn hãy ăn nhiều trái cây và rau quả, ngũ cốc nguyên hạt, sữa ít béo, cá, các loại thịt nạc như thịt gà tây và thịt lợn thăn. Ngoài ra, bạn hãy chọn dung nạp chất béo lành mạnh, chẳng hạn như từ các loại hạt và quả bơ, ô liu và dầu hạt cải;
• Tập thể dục như bơi lội, đi bộ, thể dục nhịp điệu dưới nước. Tập thể dục làm tăng năng lượng, tăng cường cơ bắp và xương, giúp các khớp xương linh hoạt;
• Ngủ đúng. Một giấc ngủ ngon sẽ giúp bạn đối phó với những đau và căng thẳng của bệnh viêm khớp. Để có giấc ngủ tốt, hãy chọn đúng một thời điểm để đi ngủ mỗi đêm, sử dụng gối để giảm áp lực gây đau khớp. Nếu bạn có vấn đề về giấc ngủ hàng ngày, hãy gặp bác sĩ để được tư vấn;
• Hãy thử nẹp, niềng và vật dụng hỗ trợ khác. Vật dụng hỗ trợ làm dịu tình trạng đau khớp, chẳng hạn như nẹp, niềng và gậy có thể giúp giảm bớt sự khó chịu và phòng ngừa chấn thương. Các dụng cụ khác như dụng cụ mở đồ hộp tự động và ghế trong phòng tắm cũng có thể hỗ trợ bạn ít nhiều.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.