Tại Việt Nam, theo thống kê từ Globocan năm 2020 có 182.563 trường hợp mới mắc tất cả các loại ung thư ở cả 2 giới, trong đó riêng ung thư vú ở phụ nữ chiếm 21.555 trường hợp (25.8%). Ngoài ra, số trường hợp ung thư vú ở phụ nữ trẻ có xu hướng thường gặp hơn khi tỷ lệ mới mắc bệnh trung bình rơi vào khoảng 34%.

Ung thư vú tuy không còn mới nhưng nỗi lo ngại về căn bệnh này vẫn luôn tồn tại, đặc biệt là đối với phụ nữ. Vậy vì sao ung thư vú ở phụ nữ trẻ tuổi ngày càng tăng? Đâu là những điểm quan trọng mà bạn cần hiểu về tình trạng này?

Thực trạng ung thư vú ở phụ nữ trẻ tuổi

Ung thư vú là một trong những bệnh lý ác tính được chẩn đoán nhiều nhất và là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do ung thư ở phụ nữ dưới 45 tuổi. Tại Việt Nam, tuy chưa có nhiều thống kê cụ thể nhưng tỷ lệ ung thư vú ở phụ nữ trẻ (dưới 45 tuổi) có thể lên đến 30 – 40%. Bệnh có xu hướng được chẩn đoán, phát hiện lần đầu khi đã ở giai đoạn muộn, có nguy cơ tái phát, di căn cao hơn.

Một số điểm đáng lưu ý về tình trạng ung thư vú ở phụ nữ trẻ:

• Hiện vẫn chưa có công cụ tầm soát ung thư vú hiệu quả cho phụ nữ dưới 40 tuổi. Nguyên nhân là do hầu hết nữ giới độ tuổi này có mô vú dày đặc khiến việc chụp nhũ ảnh định kỳ không phải là công cụ sàng lọc hữu ích.
• Ung thư vú là dạng ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ đang mang thai hoặc mới sinh con với tỷ lệ 1/3.000 trường hợp mang thai. Ước tính có khoảng 30% hoặc hơn số ca ung thư vú ở phụ nữ trẻ được chẩn đoán trong vài năm sau khi sinh con.
• Tỷ lệ mắc ung thư vú di căn tại thời điểm chẩn đoán ban đầu đang có xu hướng tăng lên ở phụ nữ dưới 40 tuổi.
• Tỷ lệ sống của bệnh nhân ung thư vú dưới 40 tuổi cũng thấp hơn so với bệnh nhân lớn tuổi hơn.

Dù hành trình điều trị và chung sống cùng ung thư vú đều có những khó khăn nhất định ở mọi lứa tuổi nhưng những bệnh nhân nữ trẻ vẫn là đối tượng cần rất nhiều nỗ lực để chấp nhận và vượt qua.

Các yếu tố nguy cơ gây ung thư vú ở phụ nữ trẻ tuổi

Nếu bạn là nữ giới dưới 45 tuổi, nguy cơ mắc ung thư vú giai đoạn sớm có thể cao hơn bình thường khi bạn:

• Có người thân (mẹ, em gái, con gái) đã được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú, đặc biệt là trước năm 45 tuổi
• Có biến đổi trong một số gen gây ung thư vú, có hoặc không có yếu tố di truyền
• Là người gốc Do Thái Ashkenazi
• Đã từng điều trị bằng xạ trị ở vùng vú hoặc ngực
• Từng bị ung thư vú hoặc các tình trạng khác về vú như ung thư biểu mô tiểu thùy tại chỗ (LCIS), ung thư biểu mô ống dẫn tại chỗ (DCIS), tăng sản ống tuyến vú hay tiểu thùy tuyến vú không điển hình…
• Lạm dụng rượu bia hay thừa cân, béo phì

Bên cạnh đó, không thể không đề cập đến một yếu tố nguy cơ ung thư vú đặc biệt quan trọng khác đó chính là nội tiết tố (hormone), nhất là estrogen. Buồng trứng bắt đầu sản xuất nội tiết tố nữ estrogen điều hòa kinh nguyệt khi cơ thể bước vào tuổi dậy thì. Nếu thời điểm bắt đầu hành kinh sớm và bước vào giai đoạn mãn kinh muộn hơn, bạn sẽ tiếp xúc với estrogen trong một khoảng thời gian dài hơn. Nguy cơ mắc ung thư vú có thể tăng nhẹ với lượng estrogen mà cơ thể phải tiếp xúc vì hormone này có khả năng kích thích tế bào ung thư vú và làm chúng phát triển.

Tương tự, việc không mang thai hoặc sinh con muộn cũng có thể làm tăng nhẹ nguy cơ mắc ung thư vú vì mang thai khiến việc cơ thể tiếp xúc với estrogen bị gián đoạn. Những người có sử dụng liệu pháp thay thế hormone (HRT) trên 1 năm cũng cần thận trọng với nguy cơ phát triển bệnh ung thư vú.

Đặc điểm ung thư vú ở phụ nữ trẻ tuổi

Ung thư vú ở phụ nữ trẻ có chiều hướng ác tính hơn hoặc đã ở giai đoạn di căn khi được chẩn đoán. Thậm chí, khả năng sống của bệnh nhân ung thư vú trẻ tuổi cũng kém hơn so với bệnh nhân mắc bệnh ở độ tuổi hậu mãn kinh (khi ở cùng phân nhóm sinh học ung thư vú).

Theo một nghiên cứu được xuất bản trực tuyến vào ngày 1/8/2016 bởi Tạp chí Ung thư học Lâm sàng, các nhà nghiên cứu đã có khoảng 6 năm theo dõi những bệnh nhân ung thư vú nữ.

Những con số sau là kết quả ở các bệnh nhân nữ trẻ tuổi:

• 73,4% là người da trắng, 10,9% là người gốc Tây Ban Nha, 9,0% là người da đen và 5,1% là người châu Á
• 26,7% là sinh viên vừa tốt nghiệp đại học
• 28,6% được chẩn đoán mắc ung thư vú giai đoạn I, 50,8% giai đoạn II và 20,7% giai đoạn III

Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng so với phụ nữ ở độ tuổi 51-60, những người mắc ung thư vú thuộc phân nhóm sinh học HR+/HER2- dưới 40 tuổi có gấp đôi khả năng tử vong.

Một nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng so với bệnh nhân nữ lớn tuổi, những bệnh nhân trẻ có xu hướng ngưng dùng liệu pháp nội tiết sớm hoặc không bao giờ thực hiện liệu pháp này, do đó khiến bệnh tiến triển nặng và tăng nguy cơ tái phát. Đây là một trong những lý do vì sao ung thư vú ở phụ nữ trẻ có tiên lượng xấu hơn so với phụ nữ lớn tuổi với cùng phân nhóm sinh học ung thư vú. Ngoài ra, không loại trừ khả năng tế bào ung thư vú ở phụ nữ trẻ có tốc độ phát triển mạnh và nhanh hơn (ác tính hơn), khó điều trị hay giữ bệnh ổn định hơn so với ung thư vú ở phụ nữ hậu mãn kinh.

Nhìn chung, bạn cần quan tâm đến các dấu hiệu ung thư vú ở phụ nữ trẻ để kịp thời phát hiện vì chẩn đoán ung thư vú giai đoạn sớm có thể đem lại nhiều cơ hội điều trị hiệu quả hơn. Nếu bệnh đã ở giai đoạn di căn, ung thư vú ở phụ nữ trẻ tuổi sẽ là một hành trình mà người bệnh cần phải tiếp tục đi và chiến đấu hết sức bên cạnh sự đồng hành của người thân, các y bác sĩ cùng phương pháp điều trị hiện đại.