Tìm hiểu chung
Ung thư tuyến yên là gì?
Tuyến yên là một tuyến có kích thước hình hạt đậu, nằm sau mắt và dưới não, có chức năng quan trọng trong cơ thể.
Tuyến yên sản xuất hormone để điều hòa các cơ quan và tuyến quan trọng trong cơ thể, bao gồm:
- Tuyến giáp
- Tuyến thượng thận
- Buồng trứng
- Tinh hoàn
Thực tế, khối u hình thành trong tuyến yên là tình trạng rất hiếm và thường là lành tính. Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, chỉ khoảng một số ít trường hợp, khối u tuyến yên là ung thư.
Triệu chứng
Những dấu hiệu và triệu chứng ung thư tuyến yên là gì?
Tùy thuộc vào kích thước và hormone mà khối u giải phóng, người bệnh sẽ có các triệu chứng khác nhau.
Một số triệu chứng phổ biến gồm:
- Đau đầu
- Mất thị lực
- Co giật
Một số triệu chứng khác người bệnh có thể gặp phải như:
- Tăng cân
- Dễ bầm tím
- Cáu kỉnh, lo lắng, trầm cảm
- Buồn nôn và nôn
- Chóng mặt
- Hoang mang
- Đỏ bừng mặt
- Yếu cơ và xương
- Huyết áp cao
- Nhịp tim bất thường
- Bàn tay và bàn chân lớn bất thường
- Vú sản xuất sữa ngay cả khi không mang thai
- Thiếu sữa khi cho con bú
- Thay đổi chu kỳ kinh nguyệt
- Giảm ham muốn tình dục
- Liệt dương
- Rụng lông trên người
- Trẻ em phát triển bất thường về vấn đề tình dục
Nguyên nhân
Nguyên nhân gây ung thư tuyến yên là gì?
Nguyên nhân gây ra các khối u trong tuyến yên vẫn chưa rõ. Một tỷ lệ nhỏ các trường hợp khối u tuyến yên xuất hiện là do di truyền. Tuy nhiên, các nhà khoa học nghi ngờ rằng sự thay đổi di truyền đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển u tuyến yên.
Nguy cơ mắc phải
Những ai có nguy cơ mắc ung thư tuyến yên?
Ung thư tuyến yên là một tình trạng rất hiếm, thường xảy ra ở người lớn tuổi. Khoảng 75% trường hợp bác sĩ chỉ phát hiện bệnh sau khi người bệnh đã tử vong. 30 – 40% trường hợp u tuyến yên là lành tính, thường xuất hiện ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản và nam giới từ 40 – 50 tuổi.
Chẩn đoán và điều trị
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
Những kỹ thuật y tế nào giúp chẩn đoán ung thư tuyến yên?
Chụp MRI hoặc CT có thể phát hiện khối u trong tuyến yên. Xét nghiệm máu và nước tiểu có thể xác định mức độ hormone.
Ngay cả dưới kính hiển vi, bác sĩ cũng rất khó nhận ra sự khác biệt giữa u tuyến yên lành tính và ung thư. Một khối u ung thư có thể không được nhận ra cho đến khi nó di căn sang một phần khác của cơ thể.
Ung thư tuyến yên sẽ di căn đến các khu vực bao gồm:
- Các bộ phận khác của não và mạch máu não
- Tủy sống
- Màng não
- Các xương gần đó
- Đôi mắt
- Hạch bạch huyết
- Các cơ quan như phổi, tim, gan, tụy, thận và buồng trứng
Với hầu hết các bệnh ung thư, khối u được xác định giai đoạn trong lúc chẩn đoán. Các giai đoạn được xác định bởi kích thước khối u và mức độ di căn của bệnh.
Việc xác định giai đoạn ung thư sẽ giúp bác sĩ lập kế hoạch điều trị và xác định triển vọng. Tuy nhiên, do ung thư tuyến yên rất hiếm nên vẫn chưa có một phác đồ điều trị cụ thể cho bệnh.
Những phương pháp nào giúp điều trị ung thư tuyến yên?
Điều trị ung thư tuyến yên phụ thuộc vào kích thước của khối u và mức độ di căn của bệnh. Do loại ung thư này không có hệ thống phân loại giai đoạn, nên bác sĩ phải cố gắng xác định xem khối u:
- Nhỏ hơn hoặc lớn hơn 10mm
- Sản xuất hormone
- Đã di căn sang các khu vực khác
Các phương pháp điều trị bao gồm:
- Phẫu thuật
- Xạ trị
- Hóa trị
- Thuốc nội tiết
Phẫu thuật giúp loại bỏ tuyến yên, trong khi bức xạ giết chết các tế bào siêu nhỏ có thể còn sót lại. Trong một số trường hợp, phương pháp điều trị bằng thuốc được sử dụng để thu nhỏ và phá hủy khối u hoặc làm giảm lượng hormone mà khối u đang sản xuất. Việc chẩn đoán và điều trị sớm là rất cần thiết.
Ngoài ra, thay đổi lối sống trong và sau khi điều trị có thể cải thiện triển vọng và chất lượng cuộc sống của người bệnh:
- Tránh hút thuốc và uống quá nhiều rượu.
- Thực hiện theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ về tập thể dục.
- Chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng. Ăn nhiều loại trái cây, rau, protein nạc và tránh thực phẩm chế biến sẵn.
- Ngủ nhiều và thư giãn thường xuyên để tránh mệt mỏi. Cân nhắc tập thiền và yoga.
Phương pháp điều trị ung thư có thể khiến bạn cảm thấy yếu người. Do đó, việc ăn uống lành mạnh, cùng với việc giảm căng thẳng có thể giúp bạn cảm thấy tràn đầy năng lượng và tích cực trong khi điều trị ung thư tuyến yên.
Ung thư tuyến yên có thể gây ra các biến chứng nào?
Ung thư không được điều trị có thể làm giảm chất lượng cuộc sống hoặc gây tử vong. Do đó, bạn hãy nhanh chóng tiếp nhận điều trị và tuân theo hướng dẫn của bác sĩ.
Nếu trải qua phẫu thuật để loại bỏ khối u tuyến yên, bạn sẽ có nguy cơ nhiễm trùng hoặc phản ứng với thuốc gây mê. Những rủi ro khác của phẫu thuật tuyến yên bao gồm:
- Vấn đề với thị lực vì dây thần kinh mắt bị tổn thương trong khi phẫu thuật
- Chảy máu nhiều vào não hoặc mũi nếu mạch máu bị tổn thương
- Tổn thương các bộ phận khác của tuyến yên, có thể gây ra các triệu chứng bổ sung
Các biến chứng hiếm gặp của ung thư tuyến yên bao gồm:
- Dịch não tủy (CSF) rò rỉ từ não ra khỏi mũi
- Viêm màng não, viêm màng quanh tủy sống và não
Những biến chứng này thường có thể được điều trị và không gây ra thiệt hại lâu dài.
Tiên lượng
Tiên lượng cho người bị ung thư tuyến yên như thế nào?
Nếu phẫu thuật, bạn có thể bị nghẹt mũi, áp lực xoang và mệt mỏi trong vài tuần đầu.
Bạn có thể sẽ cần xạ trị sau phẫu thuật để điều trị thêm ung thư tuyến yên. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể đề xuất thêm liệu pháp hormone hoặc các loại thuốc khác.
Triển vọng cho những người bị ung thư tuyến yên dựa vào mức độ di căn của khối u. Bệnh thường được chẩn đoán muộn sau khi ung thư đã lan rộng. Do đó, hy vọng chữa khỏi ung thư là không cao.
Hello Bacsi không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay phương pháp điều trị y khoa.
[embed-health-tool-bmi]
