Tìm hiểu về các xét nghiệm ung thư thận

Hầu hết các trường hợp ung thư thận đều được phát hiện một cách tình cờ bằng xét nghiệm chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc siêu âm trong quá trình khám sức khỏe định kỳ hay chẩn đoán vì một nguyên nhân khác. Vậy, các xét nghiệm ung thư thận giúp chẩn đoán chính xác bệnh bao gồm những gì?

Mời bạn cùng Hello Bacsi tìm hiểu rõ hơn thông qua bài viết ngay sau đây!

Các xét nghiệm ung thư thận giúp chẩn đoán bệnh

Các xét nghiệm ung thư thận giúp tìm ra nguyên nhân chính xác cho các triệu chứng tiết niệu mà bạn đang gặp phải, chẳng hạn như tiểu ra máu, đau tức hạ sườn và các triệu chứng tiết niệu khác. Nếu bạn được chẩn đoán mắc bệnh ung thư thận, các xét nghiệm sẽ giúp cho bác sĩ biết liệu khối u đã di căn sang các bộ phận khác trên cơ thể hay chưa.

Xét nghiệm mẫu nước tiểu

Khoảng một nửa số bệnh nhân bị ung thư thận sẽ có máu trong nước tiểu. Máu trong nước tiểu có thể là một dấu hiệu cảnh báo ung thư thận giai đoạn cuối. Một mẫu nước tiểu sẽ được xét nghiệm để xem nó có chứa máu hay không. Ngay cả những dấu vết máu rất nhỏ không thể nhìn thấy bằng mắt thường cũng có thể được phát hiện trong các xét nghiệm mẫu nước tiểu.

Xét nghiệm máu

Không có bất kì một xét nghiệm máu cụ thể nào có thể giúp xác định ung thư thận. Tuy nhiên, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện xét nghiệm ung thư thận thông qua công thức máu toàn bộ (CBC) và xét nghiệm hóa học máu để tìm ra các dấu hiệu trong máu có liên quan đến ung thư, chẳng hạn như:            

• Thiếu máu (Có quá ít tế bào hồng cầu). Tình trạng này phổ biến trong nhiều bệnh ung thư, trong đó có ung thư thận.
• Bệnh đa hồng cầu (Có quá nhiều tế bào hồng cầu). Một số loại tế bào ung thư thận sẽ tạo ra một loại hormone gọi là erythropoietin. Điều này khiến tủy xương tạo ra quá nhiều tế bào hồng cầu trong máu.
• Chỉ số creatinine. Chỉ số này cho thấy thận đang hoạt động tốt như thế nào và chức năng thận có đang bị suy giảm hay không.
• Mức canxi trong máu cao. Điều này có thể cho thấy ung thư thận đã di căn đến xương.  
• Mức độ men gan cao. Đây có thể là một dấu hiệu cho thấy ung thư thận đã di căn đến gan.

Xét nghiệm ung thư thận bằng hình ảnh

Siêu âm phát hiện ung thư thận

Siêu âm là một xét nghiệm ung thư thận khá phổ biến. Bác sĩ sẽ sử dụng sóng âm tần số cao được truyền qua các mô cơ thể để tạo ra hình ảnh chi tiết về thận. Siêu âm cho hình ảnh trắng đen, sẽ khó có thể mang lại hình ảnh chi tiết như CT hay MRI.

Xét nghiệm này giúp phát hiện khối u trong thận, xem khối u là một u nang chứa chất lỏng hay một khối u rắn. Các mẫu siêu âm khác nhau cũng có thể giúp bác sĩ phân biệt một số loại khối u thận lành tính và ác tính.

Nếu cần sinh thiết thận, siêu âm cũng có thể được sử dụng để dẫn kim sinh thiết vào khối u để lấy mẫu.

Chụp CT

Chụp cắt lớp vi tính (CT) sử dụng tia X để tạo ra hình ảnh hoàn chỉnh của thận và ổ bụng trong cơ thể. Xét nghiệm ung thư thận này sẽ giúp tìm thấy bất kỳ khối u nào trong thận và cung cấp thông tin về kích thước, hình dạng và vị trí của khối u. Xét nghiệm này cũng giúp bác sĩ biết được ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết gần đó hoặc đến các cơ quan và mô khác hay chưa.

Chụp MRI

Đây là một xét nghiệm hình ảnh sử dụng từ trường mạnh và sóng vô tuyến nhằm tạo ra hình ảnh chi tiết về thận mà không dùng bức xạ. 

Chụp MRI sẽ được thực hiện nếu bác sĩ nghi ngờ ung thư đã di căn đến các mạch máu lớn trong ổ bụng (như tĩnh mạch chủ dưới), vì chụp MRI cung cấp hình ảnh mạch máu tốt hơn so với chụp CT. Cuối cùng, chụp MRI có thể cho biết ung thư thận đã di căn đến tủy sống hoặc não hay chưa.

Chụp PET

Chụp PET là một xét nghiệm ung thư thận hữu ích trong các trường hợp ung thư đã được chẩn đoán để xem liệu bệnh đã di căn chưa và mức độ đáp ứng với điều trị ra sao.

Xạ hình xương

Xạ hình xương được dùng trong xét nghiệm ung thư thận nếu bệnh nhân bị đau xương hoặc kết quả xét nghiệm máu cho thấy mức độ canxi máu cao. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy ung thư thận đã di căn vào xương. 

Nội soi bàng quang

Nội soi bàng quang là phương pháp chẩn đoán mà bác sĩ sẽ đưa một ống mỏng vào niệu đạo (ống dẫn nước tiểu ra khỏi cơ thể) để quan sát bên trong bàng quang, niệu quản và thận. Xét nghiệm này giúp loại trừ ung thư biểu mô bàng quang, thận hoặc niệu quản, nhưng có thể không cần thiết nếu siêu âm và chụp CT cho thấy có khối u ở thận.

Sinh thiết

Không giống như hầu hết các bệnh ung thư khác, sinh thiết thường không cần thiết trong xét nghiệm ung thư thận. Sinh thiết có thể được thực hiện nếu các xét nghiệm hình ảnh không đủ rõ ràng để cho phép bác sĩ chẩn đoán chính xác và đưa ra chỉ định điều trị phù hợp.

Trong trường hợp các bác sĩ cho rằng ung thư thận có thể đã di căn sang các vị trí khác, họ có thể tiến hành sinh thiết vị trí di căn thay vì sinh thiết thận.

Trong quy trình sinh thiết, một cây kim mỏng được đưa vào thận và một mẫu mô nhỏ sẽ được lấy ra để mang đi phân tích trong phòng thí nghiệm để xem xét dưới kính hiển vi và xác nhận xem liệu có phải là ung thư hay không.

Xét nghiệm ung thư thận để xác định giai đoạn bệnh

Sau khi tiến hành các xét nghiệm ung thư thận và xác định chính xác mắc bệnh ung thư, bước tiếp theo là bác sĩ dựa trên kết quả xét nghiệm để xác định mức độ di căn của khối u và giai đoạn của ung thư. 

Các xét nghiệm ung thư thận giúp xác định giai đoạn bệnh có thể bao gồm sinh thiết hoặc các xét nghiệm hình ảnh như chụp CT, chụp MRI hoặc các xét nghiệm hình ảnh cần thiết khác.

Hầu hết các bệnh ung thư được phân loại giai đoạn bệnh dựa trên:

• Vị trí và kích thước của khối u
• Mức độ ảnh hưởng đến các hạch bạch huyết
• Mức độ lây lan của ung thư đến các mô và cơ quan khác.

Các giai đoạn của ung thư thận được biểu thị bằng các chữ số La Mã từ I đến IV, với các giai đoạn thấp nhất cho biết ung thư chỉ giới hạn ở thận. Đến giai đoạn IV, ung thư có thể đã di căn đến các hạch bạch huyết hoặc đến các khu vực khác trên cơ thể.

Cụ thể như sau:

• Giai đoạn I: Khối u có kích thước nhỏ hơn 7cm và chỉ nằm trong thận. Nó chưa lan đến các hạch bạch huyết hoặc các mô khác.
• Giai đoạn II: Khối u có kích thước lớn hơn 7cm nhưng vẫn chỉ nằm trong thận. Nó chưa lan đến các hạch bạch huyết hoặc các mô khác.
• Giai đoạn III: Khối u đã lan đến các mạch máu chính, bao gồm tĩnh mạch thận và tĩnh mạch chủ dưới hoặc vào mô xung quanh thận hay đến các hạch bạch huyết gần đó.
• Giai đoạn IV: Khối u đã lan ra bên ngoài thận đến tuyến thượng thận (tuyến nhỏ nằm trên đầu thận), hoặc đến các hạch bạch huyết ở xa hoặc các cơ quan khác.

Điều quan trọng là phải biết giai đoạn bệnh trước khi đưa ra kế hoạch điều trị. Chẩn đoán và làm các xét nghiệm ung thư thận càng muộn, giai đoạn bệnh càng cao, ung thư càng nghiêm trọng thì sẽ càng khó chữa khỏi.

Như với tất cả các bệnh ung thư khác, phát hiện và chẩn đoán sớm là chìa khóa để có thể chữa khỏi ung thư thận. Xét nghiệm ung thư thận có thể cho biết khối u thận là lành tính hay ác tính. Nếu xác định là ung thư thận, bác sĩ sẽ xác định giai đoạn bệnh và đưa ra kế hoạch điều trị phù hợp nhất.