Chỉ số men gan cao và bình thường là bao nhiêu? Nếu cao có đáng lo?

Chỉ số men gan được xem là chỉ số xét nghiệm phản ánh tình trạng sức khỏe của gan. Vậy men gan là gì và chỉ số men gan bao nhiêu là cao? Nguyên nhân nào gây tăng chỉ số xét nghiệm gan này? Tất cả các vấn đề trên sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.

Men gan là gì?

Gan không chỉ tổng hợp, chuyển hóa các chất dinh dưỡng mà còn thanh lọc, đào thải độc tố ra khỏi cơ thể. Gan có thể thực hiện tốt các nhiệm vụ trên là nhờ có một hệ thống enzyme rất hoàn chỉnh, gọi chung là men gan.

Có 4 chỉ số men gan thường được bác sĩ quan tâm, bao gồm:

• Chỉ số AST (hay còn gọi là SGOT) 
• Chỉ số ALT (hay còn gọi là SGPT)
• Chỉ số GGT
• Chỉ số ALP

Xét nghiệm chức năng gan là một xét nghiệm máu để đánh giá các chức năng của gan. Bước đầu tiên để phát hiện tình trạng tổn thương gan là xét nghiệm để xác định các chỉ số men gan trong máu.

Khi được phát hiện sớm, bác sĩ có thể áp dụng các phương pháp điều trị hiệu quả để đạt chỉ số men gan bình thường. Nếu để lâu dài hoặc không được phát hiện kịp thời, gan tổn thương càng nhiều và khó điều trị.

Chỉ số xét nghiệm gan bình thường là bao nhiêu?

Men gan ngoài có mặt trong tế bào gan thì cũng tồn tại một lượng nhất định trong máu. Vậy, chỉ số men gan bình thường là bao nhiêu?

Sau khi làm xét nghiệm, chỉ số men gan được xem là bình thường nếu không vượt quá ngưỡng cho phép. Cụ thể chỉ số xét nghiệm gan bình thường như sau:

• Chỉ số AST : giới hạn bình thường từ 8 – 48 UI/L
• Chỉ số alt bao nhiêu là bình thường? Giới hạn bình thường từ 7 – 55 UI/L
• Chỉ số GGT : giới hạn bình thường từ 8 – 61 UI/L
• Chỉ số ALP : giới hạn bình thường từ 45 – 115 UI/L

Trong một số trường hợp, các chỉ số xét nghiệm chức năng gan có thể vượt giới hạn kể trên 1-2 lần nhưng vẫn được cho là bình thường, không ảnh hưởng đến chức năng gan và người bệnh cũng không cần quá lo ngại về sức khỏe của mình.

Chỉ số men gan cao là gì?

Trong trường hợp bình thường, men gan chủ yếu có mặt trong các tế bào của gan. Khi gan gặp bất kỳ vấn đề bất ổn nào, các men này sẽ phóng thích ra khỏi tế bào và tràn vào máu, dẫn đến tình trạng chỉ số men gan trong máu cao khi làm xét nghiệm.

Một hay nhiều chỉ số tăng hoặc tăng cao đột biến là dấu hiệu phản ánh cơ thể bạn có thể đang gặp vấn đề. Trong đó, chỉ số men gan càng cao thì mức độ tổn thương gan càng lớn. 

• Tăng từ 2 – 3 lần được xem là mức độ nhẹ, có thể tự phục hồi nếu có chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học.
• Tăng từ 2 – 5 lần là mức độ trung bình, cần được phát hiện và can thiệp kịp thời.
• Tăng từ 5 – 10 lần, đôi khi đến 20 lần là mức độ nghiêm trọng. Ở mức độ này, bạn phải điều trị kiên trì và nghiêm túc để ngăn ngừa các biến chứng như xơ gan, ung thư gan, đe dọa tính mạng người bệnh.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không phải tất cả các trường hợp bệnh nhân có chỉ số men gan cao đều là do tổn thương từ gan mà có thể đến từ các cơ quan khác. Bởi vì một số men gan còn tồn tại trong các mô khác như cơ, não, tim, thận,…Do đó, để xác định chính xác tình trạng sức khỏe của mình, người bệnh nên đến tham khảo ý kiến từ bác sĩ.

Chỉ số men gan tăng cao là bệnh gì?

Có rất nhiều nguyên nhân có thể khiến chỉ số men gan cao, trong đó phổ biến gồm:

Sử dụng rượu, bia

Đây là thủ phạm chính gây ra tình trạng men gan tăng nhanh và diễn biến phức tạp. Khi lạm dụng rượu bia, các chất cồn độc hại được đào thải qua gan quá nhiều, điều này sẽ khiến cho gan bị ngộ độc. Từ đó, các tế bào gan bị phá hủy và làm lượng men gan trong máu tăng cao.

Các bệnh về gan

Khi chỉ số xét nghiệm men gan của bạn tăng gấp 5 lần so với bình thường, hãy nghĩ ngay đến việc bạn có thể đang mắc một số căn bệnh về gan như:

• Viêm gan A, B, C
• Áp xe gan
• Bệnh xơ gan
• Nhiễm trùng gan do virus
• Gan nhiễm mỡ
• Viêm tuyến đường mật… 

Tổn thương gan do virus là tổn thương rất nguy hiểm do hoạt động của những loại virus này rất nhanh, gây tổn thương và phá hủy tế bào gan nhanh chóng. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có nguy cơ sẽ tiến triển thành ung thư gan.

Sử dụng thuốc

• Thuốc điều trị một số loại bệnh cũng làm ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa của tế bào gan hoặc gây ngộ độc tế bào gan, từ đó làm men gan tăng cao. Một số loại thuốc có thể kể đến như thuốc kháng sinh (nhóm quinolon), thuốc giảm đau paracetamol, thuốc chống vi khuẩn lao,…
• Một số người bị bệnh tăng lipid huyết (bệnh mỡ máu) dùng các thuốc giảm cholesterol, triglycerid (nhóm thuốc statin) cũng có thể làm tăng men gan nhưng men gan sẽ trở về bình thường khi ngừng uống thuốc.

Ngoài ra, một số nguyên nhân khác cũng có thể gây tăng men gan như:

• Béo phì
• Bệnh ứ sắt
• Bệnh lý tự miễn ở ruột non
• Bệnh sốt rét
• Hoạt động thể lực mạnh,…

Để phát hiện đúng nguyên nhân gây ra tình trạng các chỉ số men gan tăng cao và có phương án điều trị phù hợp, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh làm thêm một số xét nghiệm khác.