Khi bạn được chẩn đoán ung thư gan, bác sĩ sẽ để cập đến các giai đoạn của ung thư gan. Phân giai đoạn là một cách để biết được tình trạng hiện tại của bạn.
Các giai đoạn của ung thư gan có thể cho bạn biết khối u đã lan đến những cơ quan khác chưa. Nó cũng giúp bác sĩ tìm được phương pháp điều trị tốt nhất cho bạn. Có nhiều hệ thống phân giai đoạn cho ung thư gan, và không phải tất cả bác sĩ sử dụng cùng một hệ thống. Hệ thống phân loại phổ biến nhất được gọi là hệ thống TNM của Ủy ban phối hợp về ung thư Hoa Kỳ (AJCC).
Các giai đoạn ung thư gan được phân loại như thế nào?
Bước đầu tiên trong chẩn đoán và phân loại các giai đoạn của ung thư gan là tìm ra bao nhiêu khối u đã phát triển, kích cỡ của u, u có các mạch máu nuôi không và liệu u có liên quan và xâm lấn tại chỗ hay không. Những yếu tố này cho điểm T (u).
Hạch bạch huyết được đánh giá xem liệu ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết lân cận và được cho điểm N (hạch). Cuối cùng, bất kỳ di căn nào, hay xâm lấn đến những vùng và phần khác của cơ thể, được đánh giá và cho điểm M (di căn).
Với mỗi phần sẽ có điểm từ 0 đến 4:
- Điểm số từ O đến 4 theo độ nặng tăng dần
- Chữ X có nghĩa là “không thể đánh giá được” vì không có đủ thông tin.
Các điểm số T, N và M kết hợp ấn định một giai đoạn cho khối u thay đổi từ I(1) đến IV(4). Những số la mã này được sử dụng để đặt tên các giai đoạn ung thư gan.
Những giai đoạn thấp hơn giữa I và II có ý nghĩa khối u chưa lan rộng và còn khu trú tại gan. Số càng lớn, khối u càng nặng hơn và khó điều trị hơn.
Giai đoạn III có ba giai đoạn nhỏ: A, B và C. Các giai đoạn nhỏ này mô tả kích thước và vị trí của khối u. Giai đoạn III có nghĩa là khối u đã lan rộng đến mạch máu, hạch bạch huyết và các cơ quan lân cận với gan. Giai đoạn IV nghĩa là khối u đã lan ra ngoài gan hay một vùng của gan.
Hệ thống phân loại các giai đoạn của ung thư gan dựa chủ yếu vào độ lan rộng của khối u. Tuy nhiên, những bệnh nhân ung thư gan còn có những tổn thương khác trên gan. Điều này khiến gan không thể làm việc tốt như bình thường, thường ảnh hưởng đến lựa chọn điều trị và tiên lượng cho bệnh nhân.
Các giai đoạn của ung thư gan khác nhau như thế nào?
Một khi các nhóm T, N, M đã được xác định, chúng được kết hợp để cho ra các giai đoạn của ung thư gan một cách tổng thể nhất. Vậy, ung thư gan có mấy giai đoạn? Ung thư gan có 4 giai đoạn, được đánh số bằng các số la mã từ I đến IV (1 đến 4), cụ thể như sau:
Giai đoạn I
T1, N0, M0: Có một khối u đơn độc (bất kể kích thước) chưa xâm lấn mạch máu. Khối u chưa lan đến các hạch bạch huyết lân cận hay các vùng khác.
Giai đoạn II
T2, N0, M0: Khối u đơn độc (bất kể kích thước) đã phát triển vào các mạch máu hoặc nhiều khối u, đều nhỏ hơn hoặc bằng 5 cm. Ung thư chưa xâm lấn đến các hạch bạch huyết lân cận hay các vùng ngoài gan.
Giai đoạn IIIA
T3a, N0, M0: Có nhiều hơn một u và ít nhất một khối u lớn hơn 5 cm. Khối u chưa xâm lấn tới các hạch bạch huyết lân cận hay di căn xa.
Giai đoạn IIIB
T3b, N0, M0: Ít nhất một khối u xâm lấn vào một nhánh tĩnh mạch chính của gan (tĩnh mạch của hay tĩnh mạch gan). Ung thư chưa xâm lấn đến các hạch bạch huyết lân cận hay di căn xa.
Giai đoạn IIIC
T4, N0, M0: Một khối u phát triển vào cơ quan lân cận (ngoài túi mật), hay một khối u đã xâm lấn đến lớp vỏ bao quanh gan. Khối u chưa lan đến các hạch vùng hay di căn xa.
Giai đoạn IVA
Bất kì T, N1, M0: Khối u trong gan bất kể kích thước hay số lượng và có thể đã phát triển vào các mạch máu hay cơ quan lân cận. Ung thư đã lan đến các mạch máu hay hạch bạch huyết lân cận. Ung thư chưa di căn xa.
Giai đoạn IVB
Bất kì T, bất kì N, M1: Ung thư đã lan đến các phần khác của cơ thể (Các khối u bất kể kích thước và số lượng, xâm lấn hạch vùng hay chưa). Trong các giai đoạn của ung thư gan, đây là giai đoạn nghiêm trọng nhất.
Hệ thống phân loại các giai đoạn ung thư gan khác
Ung thư gan rất phức tạp. Hệ thống T, N, M thường chỉ xác định độ lan rộng của khối u và không bao gồm chức năng gan. Có một vài hệ thống khác dùng để phân loại các giai đoạn của ung thư gan sử dụng cả chức năng gan, các phân loại này bao gồm:
- Hệ thống phân giai đoạn ung thư gan Barcelona (BCLC)
- Hệ thống chương trình ung thư của gan tại Ý (CLIP)
- Hệ thống Okuda.
Các hệ thống này có thể được sử dụng ở các nơi khác nhau trên thế giới. Để hiểu rõ hơn về giai đoạn của bạn, hãy hỏi bác sĩ về hệ thống phân giai đoạn mà họ sử dụng. Hiểu rõ các giai đoạn của ung thư gan sẽ giúp bạn hiểu về độ nặng của bệnh mà bạn đang mắc phải.
Hệ thống phân giai đoạn xơ gan được thực hiện như thế nào?
Vì những người có ung thư gan thường có rối loạn chức năng gan do xơ gan, bác sĩ điều trị sẽ cần biết phần gan còn lại của bạn hoạt động như thế nào. Xơ gan là một thể nặng của sẹo trong gan do các bệnh lý khác như viêm gan và uống rượu kéo dài. Để phân giai đoạn xơ gan, bác sĩ thường sử dụng một hệ thống được gọi là thang điểm Child-Pugh, thường sử dụng đo lường nhiều chất trong máu, dịch ổ bụng và chức năng não.
Thang điểm này được sử dụng rộng rãi để đánh giá chức năng và phân độ nặng của xơ gan. Nó kết hợp thăm khám trên lâm sàng và các kết quả xét nghiệm máu:
- Nồng độ bilirubin máu. Bilirubin tăng cao gây vàng da và mắt
- Nồng độ albunmin máu, protein chính được tạo thành từ gan
- Thời gian prothrombin, đánh giá chức năng đông máu của gan
- Dịch ổ bụng (báng bụng)
- Bệnh gan có ảnh hưởng chức năng não.
Từ các kết quả của các yếu tố trên, chức năng gan được chia thành 3 nhóm: A, B, và C. Nhóm A nghĩa là chức năng gan của bạn là bình thường. Nếu có một bất thường nhẹ về chức năng gan, bạn sẽ được xếp vào nhóm B. Các trường hợp nặng là nhóm C. Những người có ung thư gan và xơ gan nhóm C thường không thể phẫu thuật hay thực hiện các điều trị mạnh trên khối u vì quá yếu.
Nắm chính xác phân các giai đoạn của ung thư gan có thể giúp bạn và bác sĩ quyết định kế hoạch điều trị tốt nhất cho bạn. Khi bạn được chẩn đoán, bạn có thể yêu cầu bác sĩ giải thích về giai đoạn ung thư của bạn.
[embed-health-tool-bmi]
