Tinh trùng dị dạng là một trong những nguyên nhân làm cản trở quá trình thụ thai. Tinh trùng dị dạng có ảnh hưởng đến thai nhi không? Có chữa được không? Mời bạn cùng tìm hiểu!
Sự bất thường về cấu trúc của tinh trùng không những khiến việc thụ thai tự nhiên gặp khó khăn mà còn làm giảm ham muốn tình dục ở nam giới. Nếu không sớm chữa trị, đời sống tình dục của người bệnh sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Chưa kể, lượng tinh trùng dị dạng cao còn có thể dẫn đến vô sinh.
Các dạng hình thái tinh trùng
Các dạng hình thái tinh trùng thường thấy dưới kính hiển vi gồm:
- Tinh trùng bình thường: đầu hình bầu dục, thân thằng và nguyên vẹn, đuôi dạng đơn và thẳng;
- Tinh trùng đầu bất thường: đầu có kích thước rất lớn hoặc rất nhỏ, có khi không có đầu.
- Tinh trùng đuôi bất thường: đuôi có kích thước ngắn, đuôi dạng kép hoặc nhiều hơn, có thể là ba hoặc bốn đuổi, xuất hiện những hạt nhỏ tế bào sau đuôi
- Tinh trùng dạng tế bào mầm và chưa trưởng thành.
Thế nào là tinh trùng dị dạng?
Tinh trùng bình thường có đầu hình bầu dục và đuôi dài hẹp trông giống với nòng nọc. Tinh trùng dị dạng theo định nghĩa y khoa là những tinh trùng thay đổi về mặt cấu trúc lẫn kích thước. Nam giới được chẩn đoán là có tinh trùng khiếm khuyết khi tỷ lệ tinh trùng khỏe mạnh trong tinh dịch chỉ vào khoảng 30%. Trong khi đó, số lượng tinh trùng bất thường có thể lớn hơn 70%.
Từ cấu trúc sinh học, tinh trùng dị dạng được phân loại thành những dạng thường gặp như:
Dị dạng phần đầu: tinh trùng có phần đầu tròn, dài và nhỏ giống quả lê
Dị dạng phần thân: phần thân dày, bị gãy hoặc không nguyên vẹn
Dị dạng phần đuôi: tinh trùng có 2 đuôi hoặc đuôi này xoắn với đuôi kia.
Ngoài ra còn một số dạng bất thường ít gặp khác như tinh trùng đầu thon “hình điếu xì gà”, tinh trùng nhiều đầu hoặc đuôi…
Có thể bạn quan tâm: Nam giới bị tinh trùng đông đặc có nguy hiểm không?
Tinh trùng dị dạng có ảnh hưởng đến thai nhi không?
Về cơ bản, chất lượng tinh trùng được đánh giá dựa trên những yếu tố như: tốc độ di chuyển, hình thái và mật độ tinh trùng. Nếu một trong các yếu tố này bị ảnh hưởng thì chất lượng tinh trùng sẽ suy giảm theo.
Tinh trùng dị dạng có mang thai được không? Có trường hợp tinh trùng dị dạng vẫn thụ tinh nhưng thai nhi sau này gặp phải nhiều vấn đề bất thường. Nguyên nhân là vì chất lượng tinh trùng quyết định gen di truyền của thai nhi nên đứa trẻ sinh ra có thể gặp phải các bệnh lý bẩm sinh liên quan đến gen hoặc nhiễm sắc thể.
Có thể bạn quan tâm: Những dạng tinh trùng bất thường, nguyên nhân hàng đầu gây vô sinh ở nam giới
Những nguyên nhân khiến tinh trùng có cấu trúc bất thường
Có nhiều nguyên nhân làm cho tinh trùng biến dạng về mặt hình thái mà phần lớn bắt nguồn từ môi trường sống và thói quen sinh hoạt, cụ thể:
- Chế độ ăn uống không lành mạnh, thiếu hụt các yếu tố dinh dưỡng (đặc biệt là kẽm và selen) trong thời gian dài khiến cơ thể tiết gonadotropin tác động đến quá trình sinh tinh làm tinh trùng biến dạng, suy giảm chất lượng.
- Tiếp xúc nhiều với môi trường sống bị ô nhiễm (chất thải công nghiệp; thuốc trừ sâu, diệt cỏ; bụi bẩn…) cũng là nguyên nhân làm tăng số lượng tinh trùng dị dạng, gây tình trạng khó thụ thai, nguy hiểm hơn là trẻ sau khi sinh có thể bị dị tật.
- Vùng sinh dục nam tiếp xúc nhiều với nhiệt độ, ma sát trong các tình huống như mặc quần áo quá chật, để vùng bìu tiếp xúc với sóng điện thoại thường xuyên… thì khả năng sinh tinh và số lượng tinh trùng dị dạng cũng tăng đáng kể
- Tiền sử mắc các bệnh nam khoa như viêm mào tinh hoàn, viêm tuyến tiền liệt, giãn tĩnh mạch thừng tinh.
- Thói quen xấu như lạm dụng rượu bia, thuốc lá hoặc chất kích thích gây hậu quả làm cho tinh trùng bị loãng, biến đổi hình thái, tính chất. Chưa kể rượu, bia, thuốc lá còn là tác nhân gây rối loạn chức năng tình dục, suy giảm ham muốn.
Một số nguyên nhân khác có thể kể đến như là tuổi tác (đàn ông trên 40 thường bị suy giảm hormone sinh dục), quá trình lão hóa, làm việc lao lực mà không nghỉ ngơi hợp lý… cũng góp phần làm thay đổi chất lượng tinh trùng.
Có thể bạn quan tâm: 10 cách tăng chất lượng tinh trùng để dễ thụ thai
Các biện pháp điều trị tinh trùng dị dạng
Để biết chính xác bản thân có gặp phải tình trạng tinh trùng bất thường hay không, nam giới nên thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết, trong đó quan trọng nhất là xét nghiệm tinh dịch đồ (còn gọi là phân tích tinh dịch). Sau khi lấy mẫu, tinh dịch sẽ được bảo quản trong môi trường phù hợp (nhiệt độ lý tưởng phải ngang hoặc gần bằng với thân nhiệt) rồi mới đem xác định số lượng và chất lượng tinh trùng dưới kính hiển vi.
Tinh trùng dị dạng có chữa được không? Đến nay vẫn chưa có phương thuốc hay liệu pháp đặc trị vấn đề này. Giải pháp tốt nhất nằm ở việc cải thiện chất lượng tinh trùng dựa trên nguyên nhân gây bệnh.
Nếu tinh trùng dị tật do bệnh lý thì có thể can thiệp nội khoa (chẳng hạn dùng kháng sinh điều trị tình trạng viêm nhiễm cơ quan sinh dục) hoặc sử dụng liệu pháp hormone. Trường hợp mắc bệnh do môi trường hoặc lối sống thì phải thay đổi cách sinh hoạt sao cho hợp lý nhằm tránh sự gia tăng của tinh trùng bất thường.
Làm gì để cải thiện chất lượng tinh trùng?
Cánh mày râu có thể giảm nguy cơ biến dạng tinh trùng, cải thiện khả năng sinh sản bằng cách:
- Tăng cường vận động khoảng 30 phút mỗi ngày nhằm cải thiện sức khỏe tổng thể, thúc đẩy tuần hoàn máu, kéo dài thời quan hệ.
- Chú ý thăm khám sức khỏe hoặc xét nghiệm tinh dịch định kỳ để sớm phát hiện các bệnh lý tiềm ẩn, từ đó có phương án điều trị tốt nhất.
- Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, hợp lý. Tinh trùng dị dạng nên ăn gì? Lời khuyên là bạn nên bổ sung các thực phẩm giàu kẽm và selen là hai trong số các dưỡng chất có lợi với tinh binh như tôm, cua, hàu, sữa chua, mầm lúa mì, hạnh nhân… Ngoài ra, cũng đừng quên thêm nhiều rau xanh và hoa quả tươi có tác dụng chống lão hóa vào thực đơn.
Có thể bạn quan tâm: Tinh trùng yếu nên ăn gì để dễ thụ thai?
Vừa rồi là những thông tin liên quan đến tình trạng tinh trùng dị dạng. Nếu nghi ngờ bản thân có những biểu hiện bất thường và khó có thể sinh con, bạn nên đến bệnh viện để được bác sĩ kiểm tra và tư vấn giải pháp phù hợp nhất.
[embed-health-tool-bmi]