Vitamin A cho trẻ: Bổ sung đúng cách, bé khỏe mạnh, mẹ yên tâm

Việc cung cấp đầy đủ vitamin A cho trẻ là vô cùng cần thiết. Nguyên nhân là vì vitamin A đóng vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe của các bé. Tình trạng thiếu dưỡng chất này sẽ khiến trẻ có nguy cơ cao mắc nhiều bệnh tật, thậm chí là tử vong. Vậy, cách bổ sung vitamin A cho trẻ như thế nào? 

Tham khảo ngay những thông tin được tổng hợp trong bài viết dưới đây để biết được vai trò của vitamin A đối với trẻ em và cách bổ sung chất dinh dưỡng này cho các bé.

Vì sao nên bổ sung vitamin A cho trẻ? 

1. Trẻ thiếu vitamin A sẽ như thế nào?

Vitamin A là một loại vitamin tan trong dầu, cần thiết cho thị lực, hệ thống miễn dịch, chức năng tăng trưởng, đồng thời giúp duy trì các tế bào biểu mô. Thiếu vitamin A khiến trẻ có nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm do hệ thống miễn dịch suy yếu. Nghĩa là, trẻ em bị thiếu vitamin A ở mức độ nhẹ hoặc trung bình sẽ có hệ miễn dịch yếu hơn, dễ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, bệnh tiêu chảy, sốt rét và bệnh sởi… Điều này góp phần làm tăng tỷ lệ tử vong sớm ở trẻ em.

Việc không bổ sung đầy đủ vitamin A là nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa không hồi phục ở trẻ em, mặc dù nguyên nhân này chúng ta có thể phòng ngừa được. Không những thế, trẻ thiếu vitamin A có thể bị rối loạn hệ thống thị giác, bao gồm: bệnh tăng nhãn áp và quáng gà.

Ngoài ra, việc cung cấp không đủ lượng vitamin A sẽ làm quá trình tăng trưởng và phát triển của bé chậm lại.

2. Tầm quan trọng của việc bổ sung vitamin A cho trẻ

Vitamin A đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe trẻ em. Việc cung cấp đầy đủ vitamin A cho trẻ giúp: 

Tăng cường hệ thống miễn dịch của trẻ, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh

Vitamin A giúp bảo vệ trẻ chống lại các bệnh nhiễm trùng đe dọa tính mạng như bệnh sởi và bệnh tiêu chảy… bằng cách tăng cường hệ thống miễn dịch. Trong đó:

• Vitamin A giúp làm giảm 15% tỷ lệ trẻ mắc bệnh tiêu chảy.
• Cung cấp đầy đủ vitamin A cho trẻ cũng làm giảm 50% tỷ lệ trẻ mắc bệnh sởi.

Ngoài ra, vitamin A còn giúp ngăn ngừa nguy nguy cơ thiếu máu của trẻ.

Giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Nghiên cứu cho thấy, khi cung cấp đầy đủ 2 liều vitamin A cho trẻ từ 6 tháng đến dưới 5 tuổi ở những vùng thiếu vitamin A mỗi năm, tỷ lệ tử vong nói chung có thể giảm khoảng 23%. Cụ thể:

Hạn chế nguy cơ bệnh tật về thị giác (như quáng gà, mù lòa)

Vitamin A rất cần thiết cho sự phát triển của thị lực của các bé. Vi chất này giúp các bé nhìn thấy và phân biệt được màu sắc một cách rõ ràng, từ màu vàng sáng nhất đến màu tím đậm nhất. Việc cung cấp đủ nhu cầu về vitamin A cho trẻ cũng giúp hạn chế nguy cơ mắc các bệnh như khô mắt, quáng gà, mù lòa… 

Hỗ trợ quá trình tăng trưởng và phát triển của bé 

Đây là loại vitamin cần thiết cho sự phát triển của xương, từ đó ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển của trẻ. Việc bổ sung hai liều vitamin A cho trẻ em dưới 5 tuổi mỗi năm giúp từng bước giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng thể thấp còi ở trẻ. Sự can thiệp với chi phí thấp này đã giúp hàng trăm triệu trẻ em trên khắp thế giới có chỉ số tăng trưởng bình thường và phát triển khỏe mạnh hơn.

Bảo vệ biểu mô

Cung cấp đầy đủ vitamin A cho trẻ giúp bảo vệ sự toàn vẹn của da, niêm mạc mắt, niêm mạc khí quản, ruột non và các tuyến bài tiết của trẻ.

Đối tượng cần bổ sung vitamin A

Phụ huynh cần lưu ý các trường hợp dễ bị thiếu vitamin A dưới đây để kịp thời bổ sung đầy đủ vitamin A cho trẻ:

• Trẻ em có nguy cơ cao mắc các bệnh sởi, tiêu chảy, bệnh đường hô hấp, thủy đậu, suy dinh dưỡng hoặc sống gần trẻ em bị thiếu vitamin A lâm sàng.
• Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ: Trẻ sơ sinh có thể tích lũy và dự trữ vitamin A trong quý 3 của thai kỳ. Sau khi sinh, trẻ bú sữa mẹ sẽ hấp thụ lượng vitamin A có trong sữa mẹ. Nếu chế độ ăn uống của người mẹ bị thiếu hụt vitamin A, bé có nguy cơ cao mắc các bệnh nguy hiểm. Điều này có thể dẫn đến tử vong ở trẻ sơ sinh vì lúc này hệ thống miễn dịch của các bé còn rất yếu.
• Trẻ dưới 36 tháng: Đây là giai đoạn các bé phát triển rất nhanh. Vì vậy, việc bổ sung vitamin A cho trẻ là cần thiết. Ở độ tuổi dưới 36 tháng, các bé thường có sự thay đổi chế độ dinh dưỡng vì phải cai sữa và chuyển sang giai đoạn ăn bổ sung. Điều này có thể khiến cho các bé bị thiếu hụt vitamin A. Vì vậy, cha mẹ cần lưu ý tăng cường vitamin A cho con mình để hạn chế nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng.
• Trẻ em dưới 60 tháng: Những bé dưới 5 tuổi mắc các bệnh truyền nhiễm như bệnh viêm đường hô hấp cấp, bệnh sởi, tiêu chảy… hoặc bị bệnh suy dinh dưỡng cho thấy sự thiếu hụt vitamin A trong cơ thể trầm trọng. Vì vậy, cần bổ sung đầy đủ vitamin A cho trẻ trong trường hợp này.

Cách bổ sung vitamin A cho trẻ

Từ những thông tin trên, tin chắc rằng các bậc phụ huynh đã hiểu được tầm quan trọng của việc cung cấp đầy đủ vitamin A cho trẻ. Cha mẹ có thể đáp ứng nhu cầu vitamin A của các bé thông qua việc cho trẻ uống thuốc vitamin A hoặc cung cấp chế độ ăn uống đầy đủ vitamin A cho các bé.

1. Cho trẻ uống vitamin A theo lịch của Bộ Y tế 

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị bổ sung liều cao vitamin A cho trẻ 6 – 59 tháng mỗi sáu tháng để giảm tỷ lệ mắc bệnh và tử vong ở trẻ em. Trong đó:

• Đối với các bé từ 6 – 11 tháng: liều vitamin A được khuyến cáo là 100.000 IU.
• Đối với các bé 12 – 36 tháng: liều vitamin A được khuyến cáo là 200.000 IU.
• Trẻ dưới 5 tuổi có nguy cơ thiếu Vitamin A: bổ sung liều vitamin A theo độ tuổi.

Thuốc bổ sung vitamin A cho trẻ em sẽ không gây ra bất kỳ tác dụng phụ đáng kể nào khi sử dụng đúng liều lượng vitamin A cụ thể cho từng lứa tuổi được khuyến nghị. Các thử nghiệm bổ sung vitamin A cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ từ 6 – 59 tháng tuổi đã phát hiện các triệu chứng bất lợi không phổ biến, thoáng qua và nhẹ, bao gồm:

• Khó chịu
• Nhức đầu
• Sốt
• Tiêu chảy
• Buồn nôn và nôn

Tuy nhiên, lợi ích của việc bổ sung vitamin A liều cao trong việc ngăn ngừa mù lòa, bệnh tật và tử vong… vượt xa những tác dụng phụ hiếm gặp và thoáng qua này. Sau khi cho trẻ uống vitamin A, cha mẹ nên theo dõi sức khỏe của các bé trong vòng 2 ngày để kịp thời phát hiện các tác dụng phụ không mong muốn (nếu có).

Tìm hiểu thêm Nên cho trẻ uống vitamin A khi nào? Lịch uống vitamin A toàn quốc 

2. Thay đổi chế độ ăn uống để bổ sung vitamin A cho trẻ

Việc cho trẻ uống vitamin A chỉ cải thiện tình trạng thiếu vitamin A trong tối đa 3 tháng ở những bé có chế độ ăn uống thiếu hụt dưỡng chất này. Cách này không đủ để ngăn ngừa sự thiếu hụt vitamin A vì không giải quyết được nguyên nhân cơ bản của sự thiếu hụt. Vì vậy, cần xây dựng một chế độ dinh dưỡng phù hợp trong các bữa ăn hằng ngày của bé, đảm bảo cung cấp đầy đủ vitamin A cho các bé. Một số khuyến nghị như sau:

• Trong thai kỳ, mẹ bầu cần ăn đầy đủ dưỡng chất để trẻ không bị thiếu vitamin A.
• Trong 6 tháng đầu đời, trẻ sơ sinh nên được bú mẹ hoàn toàn. Lưu ý rằng mẹ cần ăn uống đủ dưỡng chất để bé không bị thiếu vitamin A.
• Trẻ em từ 6 tháng tuổi trở lên nên có chế độ giàu dinh dưỡng, bao gồm nhiều loại trái cây và rau có màu sắc rực rỡ, các sản phẩm động vật như sữa và thịt, các loại hạt, dầu, và các loại đậu. Một số thực phẩm giàu vitamin A cụ thể là:
  • Gan
  • Trái cây, rau màu đỏ, cam, vàng (dưa hấu, cà rốt, khoai lang…)
  • Rau lá xanh đậm (cải xoăn, cải thìa, rau bina…)
  • Sữa bổ sung vitamin A cho bé

• Vì vitamin A tan trong dầu nên cần cho bé ăn vừa đủ lượng dầu mỡ. Từ đó, gan của trẻ có thể hấp thụ, dự trữ hiệu quả một lượng vitamin A cao và sử dụng trong một thời gian dài. 

Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu được tầm quan trọng của vitamin A đối với trẻ em cũng như cách bổ sung vitamin A cho trẻ.