Viêm giác mạc

Viêm giác mạc là tình trạng nhãn khoa không quá nguy hiểm nhưng lại có khả năng ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực của người bệnh nếu không được chữa trị kịp thời. Tuy nhiên, nhiều người nghĩ rằng đây là một tình trạng thông thường nên có xu hướng bỏ qua các triệu chứng của chúng, từ đó khiến bệnh ngày càng trầm trọng hơn.

Mắt là bộ phận nhạy cảm nên có nhiều lớp bảo vệ khác nhau. Trong đó, giác mạc được xem lớp phòng ngự đầu tiên, chịu trách nhiệm chính trong việc ngăn chặn bụi bẩn, vi sinh vật cũng như các mầm bệnh khác tấn công mắt. Cũng chính vì lý do này, giác mạc rất dễ bị kích ứng dẫn đến viêm. Nếu không được can thiệp kịp thời, bệnh có nguy cơ cao gây suy giảm thị lực hoặc thậm chí là mù lòa. 

Bài viết sau đây sẽ giúp bạn tìm hiểu bệnh viêm giác mạc là gì cùng các vấn đề xoay quanh tình trạng này. 

Tổng quan

Bệnh viêm giác mạc là gì?

Giác mạc là lớp ngoài cùng trong suốt của mắt, đóng vai trò:

Những tác nhân trên đều có khả năng kích thích các phản ứng viêm xảy ra ở lớp màng này, dần dần phát triển thành bệnh. Bệnh có thể gồm nhiều tình trạng khác nhau diễn ra tại đây, chẳng hạn như: 

• Viêm loét giác mạc
• Viêm biểu mô giác mạc nông
• Viêm giác mạc sâu
• Viêm giác mạc đốm (viêm giác mạc chấm)
• Viêm giác mạc cấp
• Viêm giác mạc sợi

Tình trạng này có thể ảnh hưởng đáng kể đến thị lực của người bệnh, đồng thời khiến mắt nhạy cảm với ánh sáng hơn bình thường. 

Mức độ phổ biến của bệnh viêm giác mạc mắt

Theo bác sĩ, tình trạng sức khỏe này là một trong các vấn đề nhãn khoa phổ biến nhất, thường xảy ra ở nam giới (65 – 71% trường hợp). Bên cạnh đó, mọi lứa tuổi đều có nguy cơ mắc bệnh. 

Viêm giác mạc có nguy hiểm không?

Một trong những vấn đề được nhiều người quan tâm khi gặp phải tình trạng này là bệnh có nguy hiểm không. Theo các chuyên gia, bạn sẽ không cần phải quá lo lắng về vấn đề này nếu tiếp nhận điều trị ngay từ đầu. Ngược lại, sự chậm trễ trong điều trị có nguy cơ kéo theo hàng loạt vấn đề phát sinh gồm:

• Loét giác mạc
• Sẹo giác mạc
• Tăng nhãn áp
• Mất thị lực vĩnh viễn

Dấu hiệu và triệu chứng

Những dấu hiệu và triệu chứng viêm giác mạc là gì?

Dưới đây là một số triệu chứng viêm giác mạc mắt thường gặp: 

• Đỏ mắt
• Mắt bị kích ứng và đau nhức khó chịu
• Suy giảm thị lực (có thể mờ tầm nhìn hoặc thậm chí là không thấy gì)
• Mắt nhạy cảm với ánh sáng
• Gần như không thể mở mắt hoàn toàn

Các triệu chứng của bệnh xuất hiện sớm hay muộn tùy thuộc vào vấn đề bạn gặp phải. Ví dụ như, các dấu hiệu viêm giác mạc do vi khuẩn thường xuất hiện ngay lập tức khi bệnh xảy ra. 

Ngoài ra, đôi khi bạn cũng có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập ở trên. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân gây viêm giác mạc là gì?

Tình trạng này có thể do nhiều yếu tố khác nhau gây ra, bao gồm:

Nguyên nhân không phải nhiễm trùng

• Đeo kính áp tròng quá lâu
• Khô mắt
• Dị ứng (mỹ phẩm, không khí ô nhiễm…)
• Xuất hiện dị vật ở mắt
• Giác mặt bị chấn thương vật lý
• Mắt tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng gay gắt
• Thiếu hụt vitamin A

Do nhiễm trùng

Các vi sinh vật có khả năng gây viêm giác mạc, bao gồm: 

• Vi khuẩn: phổ biến nhất là hai chủng Pseudomonas aeruginosa và Staphylococcus aureus
• Nấm: giác mạc của mắt dễ bị tổn thương khi tiếp xúc với Aspergillus, Candida hoặc Fusarium
• Virus: Herpes simplex là chủng virus gây viêm giác mạc mắt phổ biến nhất, thường phát triển từ tình trạng viêm kết mạc (đau mắt đỏ)
• Ký sinh trùng: Acanthamoeba là ký sinh trùng dạng đơn bào được tìm thấy nhiều trong nguồn nước tự nhiên, có thể gây viêm giác mạc bằng cách bám trụ lại trên bề mặt kính áp tròng và tấn công vào lớp hàng rào ngoài cùng này của nhãn cầu khi người bệnh đeo kính. 

Bệnh viêm giác mạc có lây không?

Đáp án cho câu hỏi “bệnh viêm giác mạc có lây không?” phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Nếu vấn đề của bạn là khô mắt, dị ứng, thiếu vitamin A… thì bạn sẽ không lây bệnh cho những người xung quanh. Ngược lại, với trường hợp tác nhân gây bệnh là vi sinh vật, bạn có thể dễ dàng lây truyền các yếu tố này cho người khác. 

Ngoài ra, đôi khi viêm giác mạc cũng có thể là biến chứng của một số tình trạng nhiễm trùng khác đang diễn ra, chẳng hạn như mụn rộp sinh dục do herpes. 

Nguy cơ mắc bệnh

Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm giác mạc là gì?

Bên cạnh các nguyên nhân được đề cập ở trên, bạn có nhiều nguy cơ mắc bệnh hơn người khác nếu có những yếu tố sau:

• Hệ miễn dịch kém
• Khí hậu nơi sinh sống nóng ẩm
• Đã từng bị chấn thương mắt trong quá khứ

Chẩn đoán và điều trị

Các thủ thuật dùng trong chẩn đoán bệnh viêm giác mạc

Bác sĩ nhãn khoa sẽ xác định một người có bị viêm giác mạc mắt hay không bằng cách:

• Khám tổng quát mắt
• Đặt câu hỏi về bệnh sử cá nhân của người bệnh
• Phân tích mẫu mô giác mạc nhằm tìm kiếm dấu hiệu nhiễm trùng

Ngoài ra, với trường hợp nghi ngờ bệnh do ký sinh trùng, các chuyên gia có thể yêu cầu người bệnh thực hiện thêm một số xét nghiệm chuyên sâu khác nhằm xác nhận chẩn đoán, đồng thời xác định loại ký sinh trùng gây bệnh. 

Đâu là cách điều trị viêm giác mạc mắt hiệu quả?

Tùy vào nguyên nhân gây bệnh mà cách điều trị viêm giác mạc có thể khác nhau, chẳng hạn như:

Do đeo kính áp tròng

Đừng sử dụng cặp kính khiến mắt bạn bị kích ứng, đồng thời tránh dùng kính áp tròng cho đến khi tình trạng mắt được cải thiện.

Do nhiễm khuẩn

Đối với trường hợp viêm do nhiễm khuẩn, bác sĩ có thể kê toa:

• Thuốc kháng sinh dạng nhỏ mắt cho trường hợp nhẹ, không quá nguy hiểm
• Thuốc nhỏ mắt chứa steroid đối với tình trạng chuyển biến nghiêm trọng

Ngoài ra, nhằm hạn chế rủi ro gặp tác dụng phụ của thuốc, người bệnh cần đảm bảo tuân theo chỉ định của bác sĩ khi áp dụng phương pháp này.

Do nhiễm nấm

Thuốc kháng nấm sẽ được áp dụng trong vài tháng để đối phó với trường hợp này. Nếu bệnh không có dấu hiệu cải thiện, bạn có thể cần đến phẫu thuật. 

Nhiễm virus

Thuốc nhỏ mắt trị viêm giác mạc có tính kháng virus là lựa chọn điều trị hàng đầu đối với tình trạng này. Ngoài ra, đôi khi bác sĩ cũng có thể kết hợp thêm với thuốc kháng virus dạng uống. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng thuốc đặc trị cho chủng Herpes simplex gây bệnh vẫn chưa được tìm ra nên tình trạng này hoàn toàn có khả năng tái phát, ngay cả khi bạn đã điều trị thành công. 

Do nhiễm ký sinh trùng

Tình trạng này được đánh giá là khó điều trị nhất. Người bị viêm do ký sinh trùng sẽ cần được phẫu thuật hoặc áp dụng phác đồ điều trị khẩn cấp. 

Trong trường hợp những cách thông thường không đem lại hiệu quả như mong đợi hoặc lớp màng bảo vệ này đã bị thương tổn nghiêm trọng, ghép giác mạc sẽ là lựa chọn điều trị cuối cùng. 

Điều trị viêm giác mạc bao lâu khỏi?

Câu trả lời cho vấn đề này ở mỗi người sẽ không giống nhau, vì nó còn phụ thuộc vào vấn đề bạn gặp phải cũng như mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Phần lớn trường hợp, các phương pháp điều trị sẽ cần từ 5 – 7 ngày để phát huy tác dụng. Nếu các dấu hiệu bệnh không có xu hướng cải thiện sau giai đoạn này, người bệnh nên lập tức tìm gặp bác sĩ để có giải pháp xử lý kịp thời. 

Phòng ngừa

Phòng ngừa bệnh viêm giác mạc

Tình trạng viêm ở lớp màng bảo vệ ngoài cùng của mắt có thể được ngăn chặn ngay từ đầu với một số thói quen như sau:

• Đeo kính bảo hộ nếu công việc của bạn có nguy cơ ảnh hưởng đến mắt (làm việc trong phòng thí nghiệm, xưởng gỗ…)
• Sử dụng kính mát khi đi ra ngoài, tránh để mắt tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời
• Hạn chế tiếp xúc với những tác nhân gây dị ứng
• Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh và có thể tăng cường vitamin A
• Cố gắng hạn chế đưa tay lên mắt
• Không tự ý dùng thuốc nhỏ mắt mà không có chỉ định của bác sĩ
• Bảo quản, vệ sinh cũng như sử dụng kính áp tròng đúng cách, bao gồm:
  • Rửa tay với nước sạch cùng xà phòng và lau khô trước khi đưa tay lên mắt hoặc chạm vào kính áp tròng
  • Tuyệt đối không đeo kính áp tròng khi ngủ, tắm hoặc đi bơi
  • Ngoài dung dịch chuyên dụng, không rửa kính áp tròng với bất kỳ dung dịch nào khác, bao gồm cả nước máy
• Khám mắt đúng định kỳ và tìm gặp bác sĩ nhãn khoa ngay lập tức nếu bắt gặp bất kỳ biểu hiện bất thường nào ở mắt

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.