Xơ gan mất bù là bệnh lý nguy hiểm, có khả năng cao dẫn đến tử vong. Xơ gan mất bù là gì và làm thế nào để phát hiện sớm và điều trị kịp thời căn bệnh này?
Bệnh xơ gan mất bù hay xơ gan cổ trướng là bệnh gan mãn tính phổ biến trong những năm gần đây. Căn bệnh này còn được xem là giai đoạn cuối của xơ gan, là hệ quả của tình trạng viêm gan kéo dài hoặc rối loạn do lạm dụng rượu. Ở giai đoạn xơ gan cổ trướng, tình trạng bệnh đã diễn tiến theo chiều hướng xấu, gan tổn thương nghiêm trọng và không thể thực hiện được chức năng giải độc.
Xơ gan mất bù là gì? Phân biệt xơ gan còn bù và mất bù
Xơ gan còn bù và mất bù là 2 giai đoạn của bệnh xơ gan:
Xơ gan còn bù
- Giai đoạn đầu của bệnh xơ gan, các triệu chứng còn nhẹ
- Gan đã tổn thương nhưng vẫn còn thực hiện được những chức năng quan trọng, phần gan chưa bị tổn thương có thể bù trừ có phần gan bị tổn thương
- Có rất ít triệu chứng, thậm chí không có bất kỳ triệu chứng nào.
Xơ gan mất bù
Là tình trạng gan tổn thương nghiêm trọng và không còn khả năng tái sinh tế bào gan mới. Ở giai đoạn, đến 80 – 90% mô gan bị xơ hóa, những tế bào chưa bị tổn thương không thể bù trù về mặt chức năng cho các tế bào bị tổn thương, dẫn đến chức năng gan suy giảm nghiêm trọng.
- Giai đoạn cuối của bệnh xơ gan
- Các triệu chứng đã biểu hiện rõ rệt.
Triệu chứng xơ gan mất bù
Khi tiến vào giai đoạn xơ gan cổ trướng, người bệnh sẽ có một số triệu chứng rõ rệt sau:
- Mệt mỏi
- Dễ bầm tím và chảy máu
- Ngứa
- Màu da và mắt chuyển vàng
- Chất lỏng tích tụ trong bụng (cổ trướng)
- Chất lỏng tích tụ ở mắt cá chân và chân
- Đau bụng
- Buồn nôn
- Sốt
- Nước tiểu màu nâu hoặc cam
- Chán ăn hoặc giảm cân đáng kể
- Lú lẫn, mất trí nhớ hoặc mất ngủ (bệnh não gan)
Xơ gan mất bù sống được bao lâu?
Những người được chẩn đoán bị xơ gan cổ trướng có thể kéo dài tuổi thọ thêm từ 1–3 năm. Tuy nhiên, điều này phụ thuộc vào các yếu tố như tuổi tác, sức khỏe tổng thể và các biến chứng tiềm ẩn, chẳng hạn như mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và những bệnh khác.
Đối với những người được ghép gan, nghiên cứu cho thấy tỷ lệ sống sót sau 5 năm là khoảng 75%. Nhiều người nhận ghép gan có thể kéo dài cuộc sống bình thường lên đến 20 năm hoặc hơn sau phẫu thuật.
Điều trị xơ gan mất bù như thế nào?
Xơ gan mất bù có chữa được không? Điều trị xơ gan giai đoạn mất bù tập trung vào việc ngăn chặn sự tiến triển của bệnh và kiểm soát các triệu chứng nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống. Liệu pháp điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân chính gây bệnh. Một số phương pháp thông dụng bao gồm:
- Ngưng sử dụng thức uống chứa cồn (cai từ từ hoặc ngưng hẳn)
- Giảm cân
- Sử dụng thuốc trị viêm gan, chẳng hạn như ribavirin (Ribasphere), entecavir (Baraclude), tenofovir (Viread) hoặc lamivudine (Epivir)
- Sử dụng thuốc để kiểm soát các nguyên nhân khác, chẳng hạn như ursodiol (Actigall) trong điều trị viêm đường mật tiên phát hoặc penicillamine (Cuprimine) đối với bệnh Wilson
Những người bị tổn thương gan nghiêm trọng có thể cần phẫu thuật ghép gan.
Nguyên nhân gây xơ gan cổ trướng
Mô sẹo của tình trạng xơ gan có thể do một số bệnh gan gây ra, ba loại phổ biến nhất gồm:
- Viêm gan siêu vi (viêm gan B và viêm gan C)
- Bệnh gan liên quan đến rượu
- Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu
Bên cạnh đó, các nguyên nhân khác bao gồm:
- Hemochromatosis (bệnh thừa sắt hoặc hàm lượng sắt trong cơ thể quá cao)
- Xơ nang
- Bệnh Wilson (tích lũy đồng ở gan)
- Viêm đường mật (ống mật hình thành kém)
- Galactosemia hoặc rối loạn lưu trữ glycogen (rối loạn di truyền chuyển hóa glucose)
- Hội chứng Alagille (rối loạn tiêu hóa di truyền)
- Viêm đường mật tiên phát (phá hủy các ống mật)
- Viêm đường mật xơ cứng tiên phát (ống mật cứng và có sẹo)
- Các loại thuốc như methotrexate (Rheumatrex), amiodarone (Cordarone) và methyldopa (Aldomet)
Khi nào bạn nên đi khám?
Nếu có các triệu chứng của bệnh xơ gan và cảm thấy bất thường, hãy đi gặp bác sĩ càng sớm càng tốt. Nếu đã từng được chẩn đoán mắc bệnh xơ gan, hãy đến bệnh viện gần nhất khi gặp phải tình trạng:
- Sốt hoặc rét run
- Khó thở
- Nôn ra máu
- Thường xuyên mất ngủ
- Rối loạn tâm thần
Xơ gan mất bù là tình trạng sức khỏe nguy hiểm có khả năng dẫn đến tử vong. Nếu lo lắng về việc có thể có nguy cơ mắc bệnh hoặc bạn gặp phải các triệu chứng kể trên, hãy đi khám để được chẩn đoán và điều trị.
[embed-health-tool-bmr]