Nguyên nhân gây viêm bàng quang thường gặp nhất là do nhiễm khuẩn. Tuy nhiên, tình trạng này đôi lúc xảy ra khi bàng quang bị kích thích hoặc tổn thương vì một số nguyên do khác.

Tình trạng viêm bàng quang có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân, phần lớn là liên quan đến nhiễm vi khuẩn (hay nhiễm trùng đường tiết niệu). Nhiễm trùng ở bàng quang gây ra triệu chứng đau đớn và khó chịu. Nếu các vi khuẩn gây viêm nhiễm này lan đến thận, chúng có khả năng gây ra một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn.

Ngoài ra, viêm bàng quang cũng có thể xảy ra do một số nguyên nhân khác ít phổ biến hơn mà bạn chưa biết. Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về các nguyên nhân gây viêm bàng quang và những yếu tố nguy cơ gây viêm qua bài viết dưới đây nhé!

Nguyên nhân gây viêm bàng quang

Hệ tiết niệu ở người bao gồm thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo. Bàng quang là nơi lưu giữ nước tiểu từ thận đi xuống cho đến một mức nhất định sẽ phát tín hiệu để tống xuất ra ngoài cơ thể qua niệu đạo. Cơ quan này có thể bị viêm do nhiều nguyên nhân, chủ yếu chia thành hai nhóm chính như sau:

1. Viêm bàng quang do nhiễm trùng

Nhiễm trùng đường tiết niệu thường xảy ra khi vi khuẩn từ bên ngoài xâm nhập vào bên trong đường tiểu qua niệu đạo và bắt đầu sinh sôi. Hầu hết trường hợp bị viêm bàng quang là từ một loại vi khuẩn Escherichia coli (E.coli) gây ra.

Nguyên nhân bị viêm bàng quang do nhiễm vi khuẩn này xảy ra ở phụ nữ nhiều hơn so với nam giới. Lý do có thể là vì ở phụ nữ, vị trí hậu môn nằm gần với niệu đạo hơn và chiều dài niệu đạo cũng ngắn hơn.

Nguy cơ viêm nhiễm ở bàng quang cũng tăng lên nếu:

• Thường xuyên quan hệ tình dục
• Có thói quen lau từ sau ra trước sau khi đi vệ sinh
• Đặt ống thông tiểu (đặt một ống thông nhỏ vào niệu đạo để dẫn lưu bàng quang)
• Sử dụng màng chắn ngừa thai

2. Nguyên nhân không do nhiễm trùng

Ngoài nhiễm trùng, một số yếu tố không lây nhiễm cũng có khả năng dẫn đến viêm bàng quang. Ví dụ như:

• Viêm bàng quang kẽ. Nguyên nhân gây ra chứng viêm bàng quang mạn tính này vẫn chưa được hiểu rõ. Hầu hết các trường hợp được phát hiện ở nữ giới. Đây là một tình trạng khó để chẩn đoán và điều trị.
• Viêm bàng quang do thuốc. Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc hóa trị như cyclophosphamide và ifosfamide có thể là nguyên nhân gây viêm bàng quang, khi các thành phần phân hủy của thuốc tác động đến cơ quan này trong quá trình đào thải.
• Ảnh hưởng từ bức xạ. Xạ trị ở vùng chậu có thể gây ra những thay đổi viêm trong mô bàng quang.
• Viêm do dị vật. Sử dụng ống thông (catheter) thời gian dài có thể khiến bạn bị nhiễm trùng và tổn thương mô, cả hai vấn đề này đều dẫn đến viêm.
• Viêm do hóa chất. Một số người quá nhạy cảm với các chất có trong vài sản phẩm nhất định, như sữa tắm, dung dịch vệ sinh phụ nữ hay chất diệt tinh trùng. Những hóa chất này có khả năng gây ra phản ứng dị ứng trong bàng quang và gây viêm.
• Viêm bàng quang cùng với bệnh lý khác. Viêm bàng quang đôi khi xảy ra như một biến chứng của các vấn đề sức khỏe khác, như bệnh đái tháo đường, sỏi thận, phì đại tuyến tiền liệt hay chấn thương tủy sống.

Nguyên nhân gây viêm bàng quang ở nữ giới

Từ khoảng 18 tuổi trở lên, phụ nữ rất dễ bị viêm bàng quang, nhất là khi có phát sinh quan hệ tình dục. Chiều dài niệu đạo ở nữ giới chỉ khoảng 4cm nên tạo điều kiện cho vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào trong bàng quang hơn.

Hơn nữa, nội tiết tố sinh dục nữ ảnh hưởng đến dịch âm đạo cũng tác động tới khả năng sống của vi khuẩn. Điều này khiến cho phụ nữ dễ bị nhiễm trùng hơn trong một số thời điểm như:

• Các giai đoạn nhất định của chu kỳ kinh nguyệt
• Thời gian mang thai
• Thời kỳ mãn kinh
• Sau khi phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tử cung

Nguyên nhân gây viêm bàng quang ở nam giới và người cao tuổi

Đàn ông thường bị viêm bàng quang ở độ tuổi lớn hơn, từ khoảng trung niên trở lên. Họ bắt đầu gặp vấn đề với dòng tiểu và nguyên nhân căn bản có thể là do tuyến tiền liệt xảy ra bất thường. Nhìn chung, nam giới nếu không có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào thường hiếm khi bị viêm bàng quang.

Viêm bàng quang ở người cao tuổi thường gặp hơn, đặc biệt nếu cơ thể họ không khỏe. Sử dụng ống thông bàng quang và trải qua một số phẫu thuật đường tiết niệu cũng làm cho nguy cơ bị viêm bàng quang tăng lên.

Nguyên nhân viêm bàng quang ở trẻ em

Nếu viêm bàng quang xảy ra ở trẻ em, bác sĩ sẽ cần phải kiểm tra cẩn thận để tìm ra nguyên nhân cụ thể vì bệnh có thể liên quan đến một vấn đề nghiêm trọng hơn như trào ngược bàng quang niệu quản. Sự trào ngược ấy xảy ra do van bàng quang gặp vấn đề khiến cho nước tiểu có khả năng chảy ngược về thận.

Yếu tố nguy cơ gây viêm bàng quang

Một số người có nhiều khả năng bị viêm bàng quang hoặc dễ bị tái phát nhiễm trùng đường tiết niệu hơn những người khác. Ví dụ như đã đề cập ở trên, nữ giới với một số bất lợi về mặt giải phẫu hay sinh lý đã làm tăng nguy cơ dễ bị viêm bàng quang hơn.

Ngoài ra, có những yếu tố nguy cơ khác làm tăng khả năng bị viêm ở cả nam và nữ, bao gồm:

• Có vật thể cản trở dòng chảy của nước tiểu như sỏi trong bàng quang, phì đại tuyến tiền liệt (nam).
• Thay đổi trong hệ miễn dịch. Điều này xảy ra trong một số tình trạng sức khỏe như đái tháo đường, nhiễm HIV hay đang điều trị ung thư. Hệ miễn dịch suy yếu sẽ làm tăng khả năng nhiễm khuẩn và một số trường hợp viêm bàng quang xảy ra do nhiễm virus.
• Sử dụng ống thông bàng quang kéo dài. Việc này thường thấy ở những người bị bệnh mạn tính hay người cao tuổi. Khi dùng ống thông trong thời gian dài, khả năng bị nhiễm khuẩn cũng như tổn thương mô bàng quang sẽ tăng lên.

Hy vọng với những thông tin trên, bạn đã biết về các nguyên nhân gây viêm bàng quang cũng như yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng này. Để chẩn đoán chính xác nguyên nhân và chữa trị hiệu quả, bạn sẽ cần đến gặp bác sĩ và thực hiện một số kiểm tra cần thiết.