Ngày nay, suy giảm trí nhớ không chỉ là vấn đề của người lớn tuổi mà cũng trở nên rất phổ biến ở người trẻ. Tình trạng này gây nhiều ảnh hưởng đến kết quả học tập, công việc và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Trong hầu hết các trường hợp, suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi có liên quan đến các yếu tố lối sống.
Vậy suy giảm trí nhớ là gì? Đâu là nguyên nhân gây suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi? Làm thế nào nhận biết dấu hiệu suy giảm trí nhớ? Mời bạn cùng Hello Bacsi tìm hiểu lời giải trong bài viết dưới đây.
Suy giảm trí nhớ là gì?
Suy giảm trí nhớ (hay còn gọi là chứng hay quên) là tình trạng chức năng ghi nhớ của não bộ suy giảm hoặc quá trình vận chuyển thông tin về vỏ não bị ngưng trệ. Người bị suy giảm trí nhớ thường gặp khó khăn trong việc ghi nhớ thông tin, hình thành ký ức mới hay tái hiện lại các sự việc đã xảy ra trong quá khứ. Tình trạng này có thể làm cho trí nhớ và khả năng tư duy kém dần theo thời gian, thậm chí làm tăng nguy cơ dẫn đến sa sút trí tuệ hoặc bệnh Alzheimer.
Nhiều người cho rằng, suy giảm trí nhớ là căn bệnh chỉ xảy ra ở người già. Tuy nhiên, một nghiên cứu được thực hiện trên hơn 18,500 người trong độ tuổi từ 18 đến 99 cho thấy, có đến 20% số người được khảo sát gặp vấn đề về trí nhớ. Trong đó, tỷ lệ gặp phải ở thanh niên là 14%, độ tuổi trung niên là 22% và người cao tuổi là 26%.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, đối với tình trạng suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi, các yếu tố lối sống như căng thẳng, phải làm nhiều việc cùng lúc sẽ góp phần đáng kể gây khởi phát sớm của các vấn đề này.
Những dấu hiệu suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi
Các biểu hiện thường gặp của suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi bao gồm:
- Kém tập trung, thường xuyên lơ đãng trong công việc và học tập
- Hay quên mọi thứ, khó ghi nhớ một thông tin mới
- Giảm khả năng tư duy, khả năng nhìn nhận và đánh giá sự việc
- Rối loạn hành vi như nhắc đi nhắc lại một câu nói, diễn đạt vòng vo do quên từ
- Khó khăn trong việc nhận thức thời gian, địa điểm, vị trí của bản thân
- Tâm lý, cảm xúc thay đổi bất thường (dễ nóng giận, phiền muộn, thờ ơ,…)
Nguyên nhân giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi
Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi. Trong đó, nhiều nguyên nhân liên quan đến lối sống có thể được kiểm soát ngay từ khi còn trẻ.
Thiếu ngủ gây nên tình trạng trí nhớ kém ở người trẻ
Thiếu ngủ là nguyên nhân gây suy giảm trí nhớ thường gặp nhất. Việc thiếu ngủ, ngủ không ngon giấc có thể gây ảnh hưởng đến quá trình củng cố trí nhớ và lưu trữ thông tin ký ức tại vỏ não. Điều này khiến thông tin bị ngưng trệ dẫn đến mau quên. Ngoài ra, khi thiếu ngủ kéo dài và thường xuyên, bạn dễ cảm thấy mệt mỏi, tâm trạng thay đổi thất thường, đầu óc không tỉnh táo, từ đó gây ảnh hưởng đến khả năng ghi nhớ.
Làm việc quá sức
Phải làm quá nhiều việc cùng một lúc có thể khiến não bộ bị quá tải. Đây chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh giảm trí nhớ ở người trẻ. Các chuyên gia khuyên rằng, bạn nên tập trung làm tốt việc này rồi mới đến việc khác, đồng thời nên ghi lại các việc cần làm ra một quyển sổ rồi thực hiện tuần tự.
Căng thẳng, trầm cảm có thể là nguyên nhân gây suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi
Người thường xuyên bị căng thẳng hoặc lo lắng sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc ghi nhớ những ký ức mới cũng như khơi gợi lại những ký ức cũ hơn người bình thường.
Ngoài ra, những dấu hiệu trầm cảm như buồn bã, mất tập trung hoặc giảm khoái cảm khi đạt được thành quả bạn từng mong ước, lâu dần sẽ góp phần gây nên tình trạng trí nhớ kém ở người trẻ tuổi.
Bệnh giảm trí nhớ ở người trẻ do lạm dụng rượu, bia
Uống quá nhiều rượu bia có thể ảnh hưởng đến trí nhớ ngắn hạn, ngay cả khi tác dụng của rượu đã hết. Các chuyên gia khuyến nghị bạn không nên uống quá 2 ly bia/ngày (đối với nam) và không quá 1 ly bia/ngày (đối với nữ).
Dinh dưỡng không đầy đủ gây suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi
Não bộ sẽ hoạt động tốt nhất nếu được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng. Thiếu máu do thiếu sắt hay thiếu hụt vitamin B12 gây nên các biểu hiện như hoa mắt, lú lẫn, chậm chạp, thờ ơ…và dễ dẫn đến tình trạng suy giảm trí nhớ.
Các vấn đề sức khỏe gây tình trạng trí nhớ kém ở người trẻ tuổi
Ngoài các yếu tố lối sống, một số vấn đề sức khỏe cũng là nguyên nhân gây nên tình trạng suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi, bao gồm:
- Suy giảm tuần hoàn máu não là tình trạng giảm lưu lượng máu tới não, dẫn tới giảm cung cấp oxy và dưỡng chất cần thiết cho các hoạt động của não bộ. Từ đó, tế bào thần kinh thiếu năng lượng và gây tác động xấu đến hiệu suất ghi nhớ cũng như khả năng nhận thức của người bệnh.
- Rối loạn tuyến giáp có thể dẫn đến tình trạng rối loạn giấc ngủ và trầm cảm, gây ảnh hưởng đến trí nhớ.
- Các bệnh liên quan đến não bộ khác như não úng thủy, khối u, tụ máu dưới màng cứng, thoái hoá thuỳ trán,…
Làm thế nào để cải thiện tình trạng suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi?
Lối sống lành mạnh từ lâu luôn được coi là phương pháp hiệu quả để điều trị nhiều bệnh, trong đó có cả suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi. Bạn có thể tham khảo một số lưu ý trong lối sống và chế độ ăn uống sau đây để phòng ngừa bệnh và cải thiện trí nhớ.
Chế độ dinh dưỡng hợp lý
Bạn hãy cố gắng duy trì chế độ ăn uống hợp lý, giàu các chất dinh dưỡng tốt cho não bộ như:
- Trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt
- Các nguồn protein ít chất béo, chẳng hạn như cá, đậu và thịt gia cầm đã bỏ da
- Các loại thực phẩm chứa nhiều vitamin B, đặc biệt là vitamin B12 như trứng, sữa, thịt…
Ngoài ra, bạn cần bạn chế sử dụng chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá để ngăn ngừa nguy cơ suy giảm trí nhớ và lú lẫn.
Sử dụng thực phẩm chức năng giúp tăng cường trí nhớ
Người có các triệu chứng suy giảm trí nhớ có thể tham khảo ý kiến từ chuyên gia để sử dụng thêm một số loại thực phẩm chức năng giúp tăng cường trí nhớ. Đặc biệt lưu ý, đối với các bệnh nhân mắc suy giảm trí nhớ do các vấn đề sức khỏe hay đang dùng thuốc điều trị bệnh khác, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất kỳ loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng nào để tránh tình trạng tương tác thuốc.
Một số loại thực phẩm chức năng giúp tăng cường trí nhớ có thể kể đến như: Axit béo Omega-3, Huperzine A, Acetyl-L-carnitine, Vitamin E, nhân sâm châu Á… Tuy nhiên các thành phần này cần được nghiên cứu thêm về tính hiệu quả với tác dụng hỗ trợ tăng cường trí nhớ.
Xây dựng một lối sống lành mạnh
Nền tảng sức khỏe tốt sẽ giúp bạn hạn chế tối đa tình trạng suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi. Bạn có thể thực hiện các hoạt động sau đây để cải thiện sức khỏe tổng thể cũng như ngăn ngừa các nguyên nhân gây ảnh hưởng đến trí nhớ:
- Tập thể dục mỗi ngày giúp thúc đẩy tuần hoàn máu đến toàn bộ cơ thể, bao gồm cả não bộ. Việc tập thể dục ở cường độ vừa phải ít nhất 150 phút hoặc ở cường độ cao 75 phút một tuần giúp giữ cho trí nhớ của bạn luôn nhạy bén.
- Tham gia các hoạt động xã hội, hoạt động vui chơi giải trí ngoài trời, hoạt động cùng hội nhóm sẽ giúp bạn tăng tương tác xã hội, vận động cơ thể và giải tỏa căng thẳng hiệu quả.
- Rèn luyện thói quen đi ngủ đúng giờ, ngủ đủ giấc từ 7-9 tiếng mỗi ngày.
- Kiểm soát tốt các yếu tố gây căng thẳng, lo âu
- Sắp xếp công việc, học tập một cách khoa học
- Các trò chơi trí tuệ như giải ô chữ, sudoku, cờ vua, cờ tướng hay thói quen đọc sách, tính nhẩm,… sẽ giúp rèn luyện khả năng ghi nhớ và tăng cường sự bền bỉ cho các tế bào thần kinh
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm tình trạng suy giảm trí nhớ và có kế hoạch điều trị hiệu quả
Nhìn chung, tình trạng suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi thường không quá nguy hiểm. Hiện nay, có nhiều phương pháp giúp phòng ngừa và cải thiện tình trạng này. Ngoài ra, nếu nghi ngờ về các vấn đề sức khỏe khác, bạn nên đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng của bệnh ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
[embed-health-tool-bmi]