Ung thư cổ tử cung là một trong các loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ trên toàn thế giới và cả Việt Nam. Việc chữa trị vô cùng khó khăn, làm ảnh hưởng đến đời sống cá nhân của người bệnh. Gần đây, y học đã phát hiện chích ngừa ung thư cổ tử cung bằng vaccine HPV có hiệu quả phòng ngừa căn bệnh này rất tốt.
Vậy, vì sao bạn nên chích ngừa ung thư cổ tử cung, lộ trình tiêm ngừa, độ tuổi và chích ngừa ung thư cổ tử cung ở đâu tốt nhất? Cùng Hello Bacsi đi tìm lời giải đáp trong bài viết này nhé!
Vì sao bạn nên chích ngừa ung thư cổ tử cung?
1. Vài nét chính về chích ngừa ung thư cổ tử cung
Báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm 2018 ghi nhận 570.000 ca ung thư cổ tử cung. Mỗi năm, căn bệnh này cướp đi sinh mạng của trên 300.000 phụ nữ trên toàn thế giới.
Tại Việt Nam, theo báo cáo của Globocan năm 2018, ung thư cổ tử cung là căn bệnh ung thư phổ biến thứ 3-4 ở phụ nữ. Mỗi năm có khoảng 4.177 ca mắc mới và 2.420 ca tử vong do căn bệnh này, tức mỗi ngày có 7 phụ nữ Việt tử vong do ung thư cổ tử cung.
Ung thư cổ tử cung do nhiều nguyên nhân. Trong đó có một nguyên nhân chính là do virus HPV gây ra. Con đường lây truyền phổ biến nhất của HPV là đường tình dục.
70% số ca ung thư cổ tử cung trên toàn thế giới có liên quan đến chủng HPV (Human papilloma virus) 16 và 18. Ngoài ra còn có một số chủng HPV nguy cơ cao khác nhưng ít phổ biến hơn như 31, 33, 34, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66, 68 và 70.
Phòng ngừa ung thư cổ tử cung bao gồm 2 giai đoạn: phòng ngừa tiên phát (bằng cách tiêm ngừa vaccine HPV) và phòng ngừa thứ phát (tầm soát và điều trị những tổn thương tiền ung thư). Trong đó, phòng ngừa ung thư cổ tử cung bằng vaccine là phương pháp an toàn và ít tốn kém hơn.
Hai loại vaccine ngừa virus chủng 16 và 18 đã được chấp thuận. Cả 2 đều được ghi nhận là an toàn. Chúng cũng có thể được tiêm cùng với các loại vaccine khác như DTP (Vaccine bạch hầu – ho gà – uốn ván) và viêm gan B.
Có 3 loại vaccine HPV, 1 loại chỉ có tác dụng lên chủng virus 16, 18; 2 loại còn lại còn phòng thêm chủng virus 6, 11 (chủng virus gây bệnh sùi mào gà)
Tiêm vaccine cho nữ chưa quan hệ tình dục là phương pháp chính trong việc phòng ngừa ung thư cổ tử cung. Vaccine không có tác dụng chữa trị HPV đã nhiễm trước đó hoặc các bệnh có liên quan đến HPV đã mắc. Bởi vì tiêm vaccine không bảo vệ người tiêm khỏi tất cả các chủng HPV có thể gây ung thư. Nữ giới đã được tiêm vaccine HPV vẫn cần được tầm soát ung thư như thường lệ.
2. Nên chích ngừa ung thư cổ tử cung bao nhiêu tuổi và lộ trình tiêm thế nào?
Nhiều bạn sẽ thắc mắc nên chích ngừa ung thư cổ tử cung bao nhiêu tuổi? Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo nữ giới từ 9-14 tuổi nên tiêm vaccine HPV để có hiệu quả phòng ngừa ung thư cổ tử cung cao nhất. Tại Việt Nam, Bộ Y tế khuyến cáo độ tuổi chích ngừa ung thư cổ tử cung hay tiêm vaccine HPV tốt nhất là từ 9-26 tuổi. Phụ nữ từ 26 tuổi trở lên (từ 27-45 tuổi), đã quan hệ tình dục vẫn có thể tiêm ngừa ung thư cổ tử cung nhưng chưa có tài liệu y khoa nào chứng minh kết quả rõ ràng của vaccine trong trường hợp này.
Nữ giới nên tiêm liều vaccine HPV đầu tiên trước 15 tuổi có thể sử dụng lộ trình tiêm 2 liều. Khoảng cách giữ 2 liều nên là 6 tháng. Không có khoảng thời gian tối đa giữa 2 mũi tiêm. Tuy nhiên khoảng thời gian này không nên dài hơn 12-15 tháng.
Nếu khoảng thời gian giữa các liều ngắn hơn 5 tháng thì liều thứ 3 nên được tiêm cách mũi đầu tiên ít nhất là 6 tháng.
Những người suy giảm miễn dịch, bao gồm những người đang mắc HIV và nữ độ tuổi 15 hay lớn hơn cũng nên chích vaccine và cần 3 liều (tại 0, 1-2 và 6 tháng) để có hiệu quả tối đa.
