Các dạng stress và cách khắc phục

Stress là vấn đề mà mọi người thường hay gặp phải trong cuộc sống. Có nhiều yếu tố khiến bạn bị stress, chẳng hạn như mối lo về tiền bạc, sức khỏe, công việc, gia đình hay các mối quan hệ xã hội khác. Mọi người thường sử dụng từ “stress” để thay thế cho cảm giác lo lắng, sợ hãi, choáng ngợp, hoảng loạn và căng thẳng. Vậy có bao nhiêu dạng stress và làm sao để khắc phục chúng?

Stress là gì?

Stress là cơ chế phòng thủ tự nhiên của cơ thể chống lại nguy hiểm. Nó gây ảnh hưởng đến cơ thể bằng các kích thích tố.

Cơ thể chúng ta là một hệ thống điều hành thông minh, nhưng nó không thể phân biệt được các mối đe dọa từ bên ngoài là thật hay chỉ do bộ não tưởng tượng ra. Khi bị stress, cơ thể sẽ tiết ra một loạt hormone cortisol, adrenaline và noradrenaline. Các hormone này đều gây ảnh hưởng đến cảm xúc và tâm lý của con người.

Loại thứ 1: Stress do lo lắng xung quanh

Trong số các loại stress, lo lắng xung quanh là một tình trạng kéo dài và hiện diện trong cuộc sống chúng ta mọi lúc. Bất cứ lúc nào khi bạn xem tin tức hay nghe những câu chuyện của người khác, bạn sẽ cảm thấy bị stress.

Lo lắng xung quanh không phải là sự đồng cảm, mà là phản ứng căng thẳng thái quá trước những tin tức xấu, cùng với nỗi sợ hãi điều đó sẽ xảy ra cho chính bạn và người thân. Những người mắc chứng lo lắng xung quanh sẽ không thể kiềm chế được cảm xúc và tâm lý diễn ra bên trong và gây ám ảnh cho chính họ.

Lời khuyên là: Hãy hạn chế nỗi lo lắng bằng cách tự chăm sóc bản thân, cộng với việc hạn chế lượng tin tức hàng ngà. Cố gắng giữ thái độ tích cực và tránh xa những người luôn có xu hướng nhìn nhận mọi việc theo hướng xấu.

Loại thứ 2: Stress do công việc

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, stress do công việc có thể làm giảm sức khỏe và năng suất lao động. Nó cũng làm gia tăng tai nạn lao động. Ngoài ra, stress công việc kéo dài còn làm tăng khả năng mắc các bệnh ung thư bao gồm ung thư phổi, đại tràng, trực tràng và dạ dày.

Lời khuyên là: Cách hiệu quả nhất để làm giảm stress do công việc là tập thể dục, bạn hãy dành ra ít nhất 30 phút mỗi ngày để luyện tập thể thao đơn giản, chẳng hạn như đi bộ nhẹ nhàng trong giờ nghỉ trưa. Bạn cũng nên tránh xa công việc vào thời gian nghỉ. Nếu việc của bạn quá nhiều và áp lực, hãy thảo luận với sếp.

Loại thứ 3: Stress trong việc nuôi dạy con cái

Sress và nuôi dạy con cái luôn đi cùng nhau. Cha mẹ vẫn thường lo lắng cho con mình về các vấn đề về sức khỏe, giao tiếp xã hội, học tập, công việc… Vì vậy, bạn sẽ không còn thời gian để tận hưởng cuộc sống của chính mình.

Lời khuyên là: Bạn sẽ không bao giờ thôi lo lắng cho con mình, nhưng có một cách có thể làm giảm tác động của stress. Đó là thông qua các thói quen lành mạnh như tập thể dục, ăn thực phẩm lành mạnh, thiền, ngủ đủ giấc và xóa tất cả cảm xúc xấu tích tụ trong tâm trí. Khi cơ thể hạnh phúc, tâm trí chắc chắn sẽ hạnh phúc.

Loại thứ 4: Stress do cuộc sống

Theo nghiên cứu, âm thanh, mùi vị và trải nghiệm của cuộc sống nơi đô thị tác động đáng kể đến hạch hạnh nhân và vỏ não. Đây là hai khu vực của não có nhiệm vụ điều chỉnh cảm xúc và căng thẳng.

Lời khuyên là: Di chuyển về các vùng quê nhiều hơn là một cách để đối phó, nhưng một giải pháp khác thiết thực hơn làm cho bộ não của bạn được giải tỏa mỗi ngày thông qua thiền.

Thiền giúp chúng ta hiểu được tư duy, cảm xúc, cảm giác cơ thể và hành vi của chính mình khi stress. Chúng ta sẽ có cơ hội để thoát ra khỏi vòng xoáy stress và lấy lại cảm giác cân bằng cảm xúc.

Loại thứ 5: Stress do sang chấn tâm lý thời thơ ấu

Lạm dụng tình dục, thiên tai, chiến tranh, tai nạn có thể dẫn đến hậu quả về tâm lý suốt cuộc đời đối với trẻ nhỏ, bao gồm mất khả năng điều chỉnh cảm xúc, khó tập trung, vấn đề về trí nhớ và stress mãn tính. Để điều trị tốt nhất phải bắt đầu từ thời thơ ấu. Nhiều người trưởng thành vẫn thấy mình bị ám ảnh về những sang chấn này từ lúc bé.

Lời khuyên là: Bác sĩ tâm lý sẽ giúp xác định và điều trị những vấn đề cơ bản của stress và đề ra một số cách giúp phục hồi cho bạn. Kê đơn một số thuốc như Celexa, Prozac, Sertraline và Citalopram… để giảm triệu chứng và sử dụng các liệu pháp thư giãn, phân tâm học, liệu pháp nhận thức hành vi có thể giúp phân tích nguyên nhân gây stress.

Loại thứ 6: Stress do tiền bạc

Lo lắng về tiền bạc là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra stress mãn tính, có thể dẫn đến trầm cảm, cảm giác bất lực, thậm chí là bệnh tim và ung thư.

Lời khuyên là: Stress liên quan đến tiền bạc không dễ khắc phục nhưng có thể giảm tải bớt phần nào nếu bạn thay đổi lối sống của mình. Nếu bạn thất nghiệp, hãy tìm đến các trung tâm hỗ trợ việc làm. Nếu bạn đang xài tiền vượt quá thu nhập, hãy phân tích thói quen chi tiêu và lập kế hoạch tài chính cho bản thân.

Loại thứ 7: Stress do thay đổi cuộc sống

Những biến cố lớn trong cuộc sống của bạn như người thân mất, bị bệnh tật, ly hôn… đều có thể gây ra stress. Thậm chí, những điều rất nhỏ trong cuộc sống như bị phạt giao thông cũng có thể khiến bạn bị stress. Những biến cố này xuất hiện rất nhiều trong cuộc sống, nó như một tác nhân gây stress và thúc đẩy làm cho tình trạng stress của bạn trầm trọng hơn.

Lời khuyên là: Mặc dù việc đối phó với tất cả các loại căng thẳng là một phần của cuộc sống, nhưng nếu nhận ra mình đã bị stress như thế nào và tại sao, bạn có thể dễ dàng kiểm soát nó hơn.

Xây dựng nhiều mối quan hệ tích cực trong cuộc sống sẽ giúp bạn giải tỏa được căng thẳng. Tham gia vào các hoạt động vui chơi cũng rất quan trọng. Làm những gì bạn thích, cho dù đó chỉ là một chuyến đi ngắn trong ngày, tham quan bảo tàng, thảo luận ở câu lạc bộ sách hoặc buổi hòa nhạc. Chỉ cần tìm các hoạt động đưa bạn ra khỏi nhà, bạn sẽ chiến thắng stress.