Trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi ngủ rất nhiều giờ trong ngày nhưng con cần được bú thường xuyên để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng và phát triển. Với trẻ sơ sinh, sự phát triển của bé sẽ diễn ra và thay đổi theo từng ngày.
Nếu đây là lần đầu làm cha mẹ, bạn sẽ cảm thấy rằng chăm sóc trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi là một nhiệm vụ vô cùng khó khăn với nhiều thách thức. Những thắc mắc thường trực về việc liệu rằng bé cưng có đang phát triển một cách khỏe mạnh có thể làm cho bạn lo lắng không yên.
Trong bài viết này, Hello Bacsi mời bạn cùng tìm hiểu về sự phát triển và tăng trưởng của trẻ 1 tháng tuổi. Điều này có thể giúp bạn có thêm nhiều thông tin bổ ích trong việc nuôi dạy con.
Sự tăng trưởng của trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi
Sau khi lọt lòng mẹ vài ngày, cân nặng của trẻ có thể thấp hơn so với lúc mới ra đời khoảng 10%. Nhưng bạn đừng vội lo lắng, nguyên nhân của vấn đề này là lượng chất lỏng dư thừa trong cơ thể con sẽ mất đi trong vài ngày đầu sau sinh.
Sau đó, con sẽ tăng cân trong vòng 2 tuần tới và bắt đầu tăng nhanh chóng. 140 – 250 gram là cân nặng trung bình mà bé có thể tăng mỗi tuần trong tháng đầu tiên sau sinh. Ngoài ra, chiều dài của bé có thể tăng thêm khoảng 10cm trong tháng đầu sau sinh.
Do đó, nếu trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi không đạt được mức cân nặng cơ bản, bạn nên đưa con đến bác sĩ nhi khoa để tìm hiểu nguyên nhân và có hướng khắc phục kịp thời.
Các cột mốc phát triển của trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi
Bé 1 tháng tuổi phát triển như thế nào? Với trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi, bạn hãy theo dõi sự phát triển của bé theo tuần để nắm được các mốc đang phát triển của con. Điều này giúp bạn kịp thời phát hiện các bất thường của trẻ để có hướng can thiệp phù hợp.
Để đánh giá sự phát triển của trẻ, các bác sĩ thường sẽ căn cứ vào cân nặng, chiều dài và chu vi vòng đầu của bé. Bác sĩ cũng có thể che một mắt của bé để kiểm tra khả năng nhìn và quan sát phản ứng của con. Bên cạnh đó, bác sĩ sẽ kiểm tra khả năng nghe, giao tiếp và khả năng ngôn ngữ của trẻ.
1. Trẻ sơ sinh 4 tuần tuổi
Với trẻ 4 tuần tuổi, những tiếng ọ ẹ, tiếng khóc của bé chính là ngôn ngữ mà bé dùng để giao tiếp với bạn. Điều quan trọng là bạn hãy nói chuyện, chơi với bé mỗi khi con thức. Đây là một trong những cách quan trọng để xây dựng sự gắn kết và phát triển kỹ năng ngôn ngữ của bé. Khi thính giác và tầm nhìn của trẻ phát triển hơn, bé có thể nhận ra giọng nói, âm thanh và khuôn mặt quen thuộc.
Mỗi ngày, bạn nên đặt cho trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi nằm sấp trong vài phút để cơ cổ, lưng, tay của con được phát triển. Lưu ý là bạn không được rời mắt khỏi bé khi cho con nằm sấp.
2. Trẻ 5 tuần tuổi
Trong giai đoạn này, bé có sự phát triển mạnh mẽ về cân nặng, tăng trung bình 200 gram mỗi tuần. Với trẻ 5 tuần tuổi, các cơ bắp trên cổ của bé đã phát triển hơn trước nên nếu bạn cho bé nằm sấp, con có thể sẽ cố gắng thử cất đầu lên.
Trong khoảng thời gian này, một số trẻ sơ sinh hơn 1 tháng tuổi đã biết nhoẻn miệng cười. Các bé có xu hướng ngủ nhiều hơn vào ban đêm, thậm chí có thể ngủ một giấc dài khoảng 4 giờ.
Con cũng có sự phát triển tốt hơn về tầm nhìn và sự tập trung, do đó, bé có thể tập trung cả hai mắt để nhìn một đối tượng cụ thể. Đặc biệt là bé hơn 1 tháng tuổi cũng có thể phân biệt được các màu sắc nhất định.
3. Trẻ 6 tuần tuổi
Trẻ 6 tuần tuổi có thể tăng trung bình 140 – 200 gram mỗi tuần.
Thính giác của trẻ 6 tuần tuổi đã phát triển đầy đủ nên con sẽ tập trung sự chú ý vào âm thanh hay giọng nói tốt hơn. Ngoài việc trò chuyện với trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi, bạn có thể cho bé nghe nhạc, hát cho bé nghe…
Trí nhớ và tầm nhìn của con cũng dần phát triển, vì vậy bé có thể tỏ ra phấn khích khi nhìn thấy cha mẹ. Trong giai đoạn này, bé sẽ có một số biểu hiện trên gương mặt như nhướng chân mày, mím môi.
4. Trẻ 7 tuần tuổi
Khi con được 7 tuần tuổi, bạn sẽ nhận thấy chiều cao của bé đã tăng thêm khoảng 4 – 5 cm. Não và thị lực cũng phát triển tốt hơn trước, con có thể nhìn được vật cách xa khoảng 60cm. Nếu quan sát bé, bạn sẽ nhận ra con sẽ tập trung hơn khi nhìn một vật nào đó đang chuyển động.
Đây là thời điểm tuyệt vời để trò chuyện với trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi, cho con nghe nhạc, xem sách có các hình ảnh sinh động nhiều màu sắc… để cải thiện nhận thức của trẻ.
Trẻ 7 tuần tuổi cũng biết điều khiển tay để lấy những thứ mà bé muốn nên con sẽ cố gắng quơ bất cứ thứ gì trong tầm tay. Do đó, bạn cần đảm bảo bé không ở gần những vật có nguy cơ gây ra tai nạn.
Sự phát triển của trẻ sơ sinh trong tháng đầu
Sau đây là một số mốc phát triển quan trọng tiêu biểu của bé trong tháng đầu tiên:
1. Sự phát triển thể chất và vận động của trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi
Bé 1 tháng tuổi biết làm gì? Em bé 1 tháng tuổi đã biết:
- Điều khiển đôi tay nên con có thể giật, quơ tay
- Đưa tay vào trong tầm mắt và miệng.
- Đầu ngã về phía sau nếu không được hỗ trợ.
- Chuyển động phản xạ mạnh mẽ.
- Nếu đặt nằm sấp, một số bé có thể xoay đầu qua trái hay qua phải.
- Bé có thể nắm chặt bàn tay.
- Nhiều bé cũng đã biết nhoẻn miệng cười.
2. Sự phát triển xúc giác và khứu giác của bé 1 tháng tuổi
- Trẻ 1 tháng tuổi đã có thể xác định được mùi sữa mẹ.
- Bé cũng có thể cảm nhận được vị đắng hay chua và sẽ tìm cách né tránh khi được cho nếm những vị mà bé không thích.
- Bé cũng tỏ ra không thích khi được cưng nựng một cách thô bạo hoặc đột ngột.
- Bé thích cảm giác mềm mại.
- Bé tỏ ra yêu thích với mùi dễ chịu.
3. Sự phát triển thị giác và thính giác của trẻ 1 tháng tuổi
Nhiều phụ huynh thắc mắc trẻ 1 tháng tuổi nhìn được bao xa? Trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi đã có thể tập trung nhìn 1 vật có khoảng cách khoảng 25 – 30cm và có thể theo dõi 1 vật chuyển động. Bé cũng có thể nhận ra giọng nói và cố gắng hướng về phía phát ra tiếng nói.
Lưu ý
Khám phá hành vi của trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi
Bé 1 tháng tuổi đã biết nhoẻn miệng cười như một phản xạ. Khi tròn 6 tuần tuổi, con có thể nhoẻn miệng cười nhiều hơn, nhận ra được gương mặt và giọng nói của những người thân quen.
Đây cũng là thời điểm mà hội chứng colic (khóc dạ đề) xuất hiện nên bé có thể khóc rất thường xuyên mà không có lý do gì rõ ràng. Tin vui là hội chứng này sẽ biến mất khi con lớn hơn, thường là sau 4 – 6 tháng tuổi.
Các hoạt động khuyến khích trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi phát triển
Dưới đây là một số hoạt động an toàn và đơn giản cho trẻ 1 tháng tuổi có thể hỗ trợ quá trình phát triển của bé.
- Đỡ đầu và cổ: Vì cơ cổ của bé còn yếu vẫn đang phát triển nên khi bế bé, bạn phải đỡ cổ và đầu cho con.
- Cho bé nằm sấp: Mỗi ngày nên đặt trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi nằm sấp trong ít phút để kích thích con cố gắng ngẩng đầu lên. Điều này sẽ giúp phát triển cơ cổ của bé. Lưu ý, bạn không nên rời mắt khỏi bé khi con nằm sấp. Nguyên do là việc cho trẻ nằm úp có thể làm tăng nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS).
- Tương tác với con: Hãy tương tác (nói chuyện với bé, massage cho bé…) trong khi bạn đang thay tã hoặc chơi với bé. Hãy thử và làm cho bé theo dõi giọng nói và chuyển động của bạn.
- Nắm ngón tay: Hãy để bé nắm lấy ngón tay của bạn. Điều này sẽ giúp trẻ phát triển khả năng cầm nắm tốt hơn và cải thiện kỹ năng vận động tay.
Chế độ ăn của trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi
Ngoài sữa mẹ hoặc sữa công thức, bạn không nên cho trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi ăn hay uống bất cứ thứ gì, kể cả là nước lọc. Việc cho trẻ sơ sinh uống nước cũng có thể khiến con bị ngộ độc dẫn đến hạ natri máu, co giật, tổn thương các mô, thậm chí là tử vong.
Em bé 1 tháng tuổi nên được ăn ít nhất 6 cữ/ngày (nếu được nuôi bằng sữa công thức và 12 cữ/ngày nếu nuôi bằng sữa mẹ). Về lượng sữa, mẹ nên cho bú theo nhu cầu của con và cho con bú ngay khi bé đói.
Thời gian ngủ của trẻ 1 tháng tuổi
Thời gian ngủ của trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi thườngtừ 14 – 17 giờ/ngày và chia đều trong suốt cả ngày. Bé thường ngủ sau khi bú no, tắm mát, thay tã sạch sẽ. Việc ngủ đủ giấc rất quan trọng với sự tăng trưởng của trẻ vì hầu hết sự tăng trưởng diễn ra trong khi bé đang ngủ.
Sức khỏe của trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi
Hầu hết các bậc cha mẹ đều tỏ ra lo lắng nếu trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi thường xuyên quấy khóc. Nếu bé khóc thường xuyên và bạn nghĩ rằng trẻ 1 tháng tuổi có thể đang bị những cơn đau co thắt ở trẻ sơ sinh (hội chứng colic hay trẻ khóc dạ đề) làm phiền, hãy kiểm tra các triệu chứng.
Trẻ sơ sinh khóc dạ đề thường có biểu hiện như: bụng cứng, co đầu gối lên phía ngực, mắt nhắm chặt hoặc mở to khi khóc. Ngoài ra, trẻ 1 tháng tuổi có thể nín thở trong khi khóc. Nguyên tắc chung để xem xét trẻ có đang có vấn đề với hội chứng này hay không căn cứ vào tiêu chí sau: khóc 3 giờ mỗi ngày, 3 ngày mỗi tuần và kéo dài ít nhất trong 3 tuần.
Thực tế, không phải các cơn khóc của trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi đều cảnh báo một vấn đề nào đó nghiêm trọng. Khóc là cách tự nhiên để con giao tiếp với bạn, báo cho bạn biết con đói, con cần thay tã, con muốn được vỗ về… Đồng thời, tiếng khóc của trẻ sơ sinh cũng là dấu hiệu cho biết con khỏe mạnh. Nếu bé cưng của bạn không khóc hoặc chỉ ọ ẹ, bạn nên đưa bé đến bác sĩ nhi khoa để tìm hiểu nguyên nhân do đâu.
Em bé 1 tháng tuổi còn khá nhỏ, do đó, bạn nên giữ vệ sinh cho bé đúng cách để hạn chế nguy cơ lây nhiễm các tác nhân gây hại. Bạn cần rửa tay sau mỗi lần thay tã cho bé và trước khi chăm sóc con, giữ con tránh xa những người có vấn đề về sức khỏe…
Tháng đầu tiên sau sinh, bé có thể cần chủng ngừa một số căn bệnh nhất định. Do đó, bạn đừng quên đưa bé đi chủng ngừa và khám sức khỏe định kỳ nhé.
Một số vấn đề sức khỏe thường gặp ở trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi
Một số vấn đề y tế phổ biến của trẻ ở độ tuổi này có thể cần sự quan tâm của bác sĩ, bao gồm:
- Tiêu chảy và nôn mửa, có thể do nhiễm trùng và khiến trẻ có nguy cơ bị mất nước.
- Nhiễm trùng tai: Trẻ bị nhiễm trùng tai có thể trở nên khó chịu và có thể bị sốt.
- Phát ban: Đây là tình trạng thường gặp ở trẻ sơ sinh. Một số em bé có thể không cảm thấy khó chịu khi phát ban, nhưng các vấn đề về da như bệnh chàm có thể khiến da khô và ngứa.
- Nhiễm trùng đường hô hấp trên (bao gồm cả cảm lạnh thông thường), ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh giống như người lớn. Trẻ sơ sinh không thể tự xì mũi, vì vậy bạn có thể cần giúp làm sạch chất nhầy bằng máy hút bóng cao su. Không cho bé uống bất kỳ loại thuốc nào mà không hỏi ý kiến bác sĩ trước. Hãy đưa bé đi cấp cứu nếu trẻ khó thở, không chịu ăn, có nhiệt độ trực tràng trên 38°C, hoặc cáu kỉnh hoặc buồn ngủ quá mức.
Chăm sóc bé 1 tháng tuổi và lời khuyên dành cho bạn
Việc chăm sóc trẻ 1 tháng tuổi đúng cách là điều cần thiết để hỗ trợ sự phát triển của trẻ nhỏ. Dưới đây là lời khuyên về một số phương pháp chăm sóc trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi mà bạn có thể tham khảo:
- Cho bé bú khi bé đói: Hãy cho con ăn theo nhu cầu nhưng cần đảm bảo rằng bé ăn ít nhất 6 lần/ngày (bé dùng sữa công thức) và 12 lần/ngày (bé bú mẹ).
- Để bé ngủ theo nhu cầu: Đừng ép bé ngủ khi con không muốn hoặc đánh thức khi con đang ngủ ngon. Một giấc ngủ có chất lượng tốt rất quan trọng cho sự tăng trưởng trẻ. Cần đảm bảo chỗ ngủ của con không có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào (cách xa cửa sổ, cửa ra vào, không có bất kỳ vật dụng hay đồ chơi có thể gây hại… để tránh ngạt thở), ánh sáng dịu nhẹ, nhiệt độ mát mẻ… Bạn nên cho con ngủ trong cũi để hạn chế nguy cơ con trở mình rơi xuống đất.
- Cho bé tiếp xúc da kề da: Bé sẽ cảm thấy được an ủi khi được tiếp xúc da với cha/mẹ. Việc ôm ấp, vỗ về… của bạn sẽ giúp cảm thấy yên tâm.
- Tương tác với con: Hãy nói chuyện và chơi với trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi thường xuyên. Đây là cách tuyệt vời để phát triển kỹ năng giao tiếp của trẻ sơ sinh.
- Cung cấp đồ chơi cho bé: Cho bé vài món đồ chơi an toàn, lục lạc… để con chơi.
- Massage cho bé: Hãy massage cho bé và di chuyển chân của con theo động tác đạp xe nhằm xây dựng kỹ năng vận động của trẻ. Điều này sẽ giúp xây dựng sức mạnh cơ bắp cho trẻ để hỗ trợ cho việc bò và bước đi sau này.
- Giữ vệ sinh:Luôn rửa tay sạch trước khi cho bé bú, chăm sóc bé, sau khi thay tã…
- Hãy đưa bé đi khám sức khỏe và tiêm chủng đúng lịch: Việc này giúp bảo vệ con khỏi nhiều căn bệnh nguy hiểm. Ngoài ra, bạn cần đưa bé đến gặp bác sĩ nếu nhận thấy bé bú kém, bỏ bú, ngủ không ngon giấc, không phản hồi với âm thanh hoặc giọng nói.
Mỗi giai đoạn phát triển của bé là rất quan trọng và nếu bạn nhận thấy bất kỳ sự chậm phát triển nào, hãy đưa trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi đến gặp bác sĩ nhi khoa để kịp thời phát hiện các bất thường.
[embed-health-tool-vaccination-tool]
