Tên gốc: Hà thủ đô
Tham vấn y khoa: TS. Dược khoa Trương Anh Thư · Dược · Bệnh viện Đại học Y Dược TP. HCM
Tên gốc: Hà thủ đô
Tên gọi khác: Dạ giao đằng, má ỏn, mằn năng ón (Tày), khua lình (Thái), xạ ú sí (Dao)
Tên khoa học: Fallopia multiflora
Tên tiếng Anh: Fo-ti
Hà thủ ô khá nổi tiếng với khả năng làm đen tóc và lưu giữ thanh xuân. Loại thảo dược được nhiều người Việt Nam biết đến và tin dùng vì dễ kiếm và dễ dùng.
Hà thủ ô trắng có tên khoa học là Streptocaulon juventas, thuộc dạng cây leo, dài đến 2m hoặc hơn. Hà thủ ô trắng có nhiều tên khác nhau như củ vú bò, dây sữa bò, cây sừng bò, tên khoa học là Streptocaulon juventas Merr.
Hà thủ ô đỏ (có tên khoa học là Polygonum multiflorum) có tên khác là dạ giao đằng, dạ hợp, địa tinh… Vị thuốc hà thủ ô đỏ là rễ củ phơi khô của cây hà thủ ô đỏ.
Hà thủ ô đỏ được dùng nhiều và thông dụng hơn hà thủ ô trắng vì hàm lượng hoạt chất điều trị bệnh có trong hà thủ ô đỏ cao hơn nên khả năng điều trị bệnh của hà thủ ô đỏ tốt hơn.
Hà thủ ô đã được sử dụng ở Trung Quốc từ lâu đời vì khả năng trẻ hóa và làm chắc da của nó, cũng như để tăng cường chức năng gan thận và để làm thanh lọc máu. Cây hà thủ ô cũng được sử dụng cho chứng mất ngủ, yếu xương, táo bón và xơ vữa động mạch.
Vị thuốc này có thể làm tăng khả năng sinh sản, tăng lượng đường trong máu và làm giảm đau nhức cơ bắp. Ngoài ra, hà thủ ô còn có đặc tính kháng khuẩn đối với mycobacteria và bệnh sốt rét.
Nhìn chung, hiện vẫn chưa có đủ nghiên cứu về hà thủ ô. Hầu hết các thông tin về hà thủ ô đều được thu thập từ ghi chép y học Trung Quốc được công bố vào những năm 1990.
Từ xa xưa, hà thủ ô thường được dùng để ngâm rượu hay nấu trà. Nhưng nay, bạn có thể tham khảo một số cách dùng hà thủ ô thú vị hơn như sau:
– Bạn chuẩn bị 30g bột hà thủ ô, buộc chặt trong túi vải rồi bỏ vào bụng gà để hầm. Bạn có thể nêm thêm gia vị để làm canh.
– Bạn hãy chuẩn bị 60g hà thủ ô rồi sắc lấy nước. Luộc trứng bằng nước thảo dược này sẽ giúp trứng có nhiều dưỡng chất hơn.
– Bạn hãy ngâm 30g hà thủ ô vào nước trong 2 tiếng rồi lấy nước ngâm nấu với gai và đại táo để làm cháo. Đây là loại cháo bổ dưỡng bạn có thể ăn với đường.
Bạn có thể dùng cả cây hà thủ ô ở liều 9–15g hàng ngày. Tuy nhiên, vẫn chưa có nghiên cứu khoa học nào xác minh liều dùng của hà thủ ô.
Liều dùng của hà thủ ô có thể khác nhau đối với những bệnh nhân khác nhau. Liều lượng dựa trên tuổi của bạn, tình trạng sức khỏe và một số vấn đề cần quan tâm khác. Hà thủ ô có thể không an toàn. Hãy thảo luận với thầy thuốc và bác sĩ để tìm ra liều dùng thích hợp.
Cây thuốc, vị thuốc này có thể có những dạng bào chế như:
Bạn có thể gặp một số tác dụng phụ của hà thủ ô như:
Không phải ai cũng biểu hiện các tác dụng phụ như trên. Có thể có các tác dụng phụ của hà thủ ô khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, hãy tham khảo ý kiến thầy thuốc hay bác sĩ.
Lưu trữ hà thủ ô ở nơi thoáng mát, khô ráo, tránh nhiệt độ và độ ẩm.
Khi mua hà thủ ô, bạn nên chọn rễ cây màu tối. Rễ cây có những vệt trắng sẽ không công hiệu bằng.
Bạn sẽ bị lệ thuộc vào thuốc nhuận tràng sau thời gian dài dùng thuốc.
Những quy định cho hà thủ ô ít nghiêm ngặt hơn những quy định của tân dược. Cần nghiên cứu sâu hơn để xác định độ an toàn của vị thuốc này. Lợi ích của việc sử dụng hà thủ ô nên cân nhắc với nguy cơ có thể xảy ra trước khi dùng. Tham khảo ý kiến tư vấn của thầy thuốc hay bác sĩ trước khi sử dụng vị thuốc này.
Không dùng thuốc cho trẻ em, phụ nữ mang thai hoặc cho con bú. Không dùng thuốc cho người bị tiêu chảy hoặc mẫn cảm với thuốc.
Thuốc có thể tương tác với những thuốc bạn đang dùng hay tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn. Tham khảo ý kiến tư vấn của thầy thuốc hay bác sĩ trước khi sử dụng hà thủ ô.
Hà thủ ô có thể làm tăng hoạt động của thuốc trị tiểu đường và làm tăng nguy cơ hạ kali khi dùng với thuốc lợi tiểu.
Hello Bacsi không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!