Hở van tim 3 lá là tình trạng van giữa hai buồng tim phải (tâm thất phải và tâm nhĩ phải) không đóng lại đúng cách khiến cho một phần máu từ tâm thất bên dưới chảy ngược về tâm nhĩ. Tim buộc phải co bóp nhanh và mạnh hơn nhằm bù đắp lượng máu bị thiếu này. Về lâu dài rất dễ gây rối loạn nhịp tim, phì đại cơ tim hoặc suy tim… Vậy nên việc chẩn đoán và lựa chọn cách điều trị bệnh hở van tim 3 lá cần được tiến hành càng sớm càng tốt.
Mời bạn cùng Hello Bacsi tìm hiểu trong bài viết ngay sau đây nhé!
Chẩn đoán bệnh hở van tim 3 lá
Để có cách điều trị bệnh hở van tim 3 lá phù hợp, không những phải chẩn đoán bệnh mà còn cần đánh giá mức độ nặng nhẹ, tìm kiếm nguyên nhân và các vấn đề tim mắc kèm khác. Nếu nghi ngờ, bác sĩ có thể xem xét tiền sử bệnh, tiến hành thăm khám sức khỏe và yêu cầu bệnh nhân làm một số xét nghiệm sau đây:
- Siêu âm tim qua lồng ngực: Đây là xét nghiệm chủ yếu giúp chẩn đoán bệnh hở van tim 3 lá. Trong thử nghiệm này, sử dụng sóng âm thanh để đưa ra hình ảnh chi tiết về trái tim trên màn hình vi tính, giúp bác sĩ đánh giá cấu trúc của tim, van 3 lá và lưu lượng máu qua tim. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu siêu âm tim 3D.
- Siêu âm tim qua thực quản: Bác sĩ sẽ chèn một ống có thiết bị âm thanh cực nhỏ (đầu dò) vào thực quản. Bởi vì thực quản nằm gần tim nên đầu dò sẽ có thể cung cấp hình ảnh chi tiết về tim.
- Chụp cộng hưởng từ MRI tim: MRI tim là phương pháp chẩn đoán sử dụng từ trường và sóng vô tuyến để tạo ra hình ảnh chi tiết về tim. Xét nghiệm này giúp xác định mức độ nghiêm trọng của hở van và đánh giá kích thước, chức năng tâm thất phải.
- Điện tâm đồ: Bác sĩ sẽ sử dụng các miếng dán cảm biến có gắn điện cực để đo các xung điện do tim phát ra. Từ điện tâm đồ có thể phát hiện ra buồng tim giãn rộng, nhịp tim bất thường.
- Chụp X-quang ngực: Giúp đánh giá kích thước và hình dạng của tim. X-quang ngực cũng cho thấy hình ảnh của phổi.
- Bài kiểm tra căng thẳng: Là những bài tập thể dục trong điều kiện nhất định để đo khả năng chịu đựng của tim khi cơ thể phải gắng sức. Nếu bệnh nhân không thể vận động, bác sĩ có thể cho uống một số thuốc để mô phỏng tác động của tập thể dục lên tim và đánh giá.
- Thông tim: Các bác sĩ rất ít khi sử dụng xét nghiệm này để chẩn đoán hở van tim 3 lá. Chỉ trong một số trường hợp dùng để xác định một số nguyên nhân gây bệnh, từ đó có phương án điều trị phù hợp.
[embed-health-tool-heart-rate]
Các cách điều trị bệnh hở van tim 3 lá phổ biến
Lựa chọn cách điều trị bệnh hở van tim 3 lá tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Mục tiêu điều trị là làm giảm các triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng và giúp bệnh nhân có thể sống khỏe mạnh hơn.
Nếu có một tình trạng tim tiềm ẩn gây hở van 3 lá, chẳng hạn như suy tim hoặc viêm nội tâm mạc thì phải kiểm soát cả những nguyên nhân này.
Phác đồ điều trị bệnh hở van tim 3 lá có thể gồm:
Thuốc kiểm soát triệu chứng và điều trị nguyên nhân
Bác sĩ có thể kê đơn thuốc để điều trị các triệu chứng hở van tim 3 lá, chẳng hạn như thuốc thuốc lợi tiểu nhằm giảm ứ nước do tim bơm máu kém hoặc các loại thuốc khác hỗ trợ cho người bị suy tim, thuốc giúp kiểm soát nhịp tim nếu bệnh nhân bị rối loạn nhịp tim, thuốc hạ huyết áp, thuốc chống huyết khối…
Phẫu thuật điều trị bệnh hở van tim 3 lá
Trong trường hợp các triệu chứng bệnh nghiêm trọng hơn, tim bắt đầu to ra và chức năng tim bị suy giảm, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân làm phẫu thuật để sửa chữa hoặc thay van tim mới.
Các lựa chọn phẫu thuật bao gồm:
Sửa van tim
Nếu van ba lá vẫn còn hồi phục được, các bác sĩ sẽ cố gắng sửa chữa thay vì thay van mới. Có thể là tách những lá van bị dính, cạo phần vôi hóa, đóng các lỗ trên lá van hoặc định hình lại các lá van để chúng có thể đóng kín lại sau khi tim bơm máu, ngăn chặn dòng máu chảy ngược. Các bác sĩ sẽ cấy một vòng nhân tạo quanh van để thắt chặt hoặc củng cố van tim.
Đối với người bị dị dạng van 3 lá bẩm sinh (bệnh tim Ebstein), có cách điều trị bệnh hở van tim 3 lá khá hữu hiệu là tách hẳn lá van ra và sắp xếp lại để van có thể đóng mở bình thường. Vì vẫn là những lá van của bệnh nhân nên khả năng chống nhiễm trùng tốt, không cần dùng thuốc chống kết tập tiểu cầu đồng thời tối ưu được chức năng của tâm thất phải.
Thay van tim
Nếu van tim 3 lá không thể sửa chữa được, bác sĩ phẫu thuật sẽ buộc phải tiến hành thay van tim. Van bị hỏng được loại bỏ và thay thế bằng van cơ học hoặc van mô sinh học (van làm từ mô tim của bò, lợn hoặc người).
Các van mô sinh học sẽ bị thoái hóa dần theo thời gian và cần được thay thế thêm lần nữa, vì vậy thường được khuyến khích cho những người cao tuổi. Trong khi đó, van cơ học bền hơn nhưng bệnh nhân sẽ cần dùng thuốc làm loãng máu suốt đời để ngăn ngừa cục máu đông.
Hiện nay, thay van tim hầu như được thực hiện bằng nội soi. Bác sĩ đưa một ống thông đặc biệt, có mang theo van thay thế vào mạch máu ở cổ hoặc chân của bệnh nhân và luồn nó đến tim
Sau đó, các bác sĩ sẽ bơm căng quả bóng trong van mô sinh học ở tim và đặt van thay thế vào bên trong van bị hư hỏng. Sau đó, van mới được mở rộng.
Ngoài ra, nếu bệnh nhân có rối loạn nhịp tim nhanh thì trong quá trình sửa/thay van bác sĩ có thể điều trị luôn tình trạng này. Phương pháp có thể là áp lạnh, dùng năng lượng tần số vô thuyến để tạo sẹo trên mô tim, cản trở bớt xung điện bất thường khiến tim đập nhanh, từ đó giảm nhịp tim hiệu quả.
Cách điều trị bệnh hở van tim 3 lá tại nhà
Bệnh nhân dù hở van nặng hay nhẹ cũng nên lưu ý những vấn đề trong lối sống như:
- Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều loại trái cây và rau quả tươi, bổ sung ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc (thịt heo nạc, thịt ức gà, cá, đậu các loại). Tránh chất béo động vật hay chất béo thực vật nhưng đã đun nấu nhièu lần, hạn chế đường, muối và ngũ cốc tinh chế.
- Tập thể dục đều đặn: Chỉ nên chọn bài tập vừa sức, tốt hơn là đi bộ nhanh hoặc bơi lội. Bệnh nhân nên tập cường độ nhẹ trước sau đó tăng dần lên để nâng cao sức chịu đựng cho cơ tim và tăng cường tuần hoàn. Quan trọng là duy trì vận động hằng ngày.
- Ngăn ngừa viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn: Nếu lựa chọn cách điều trị bệnh hở van tim 3 lá là thay van tim, bác sĩ có thể đề nghị bệnh nhân dùng thuốc kháng sinh trước khi làm thủ thuật nha khoa để ngăn ngừa nhiễm trùng hay còn được gọi là viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn.
- Thăm khám định kỳ: Nếu bị hở van tim 3 lá, bệnh nhân sẽ cần tái khám định kỳ thường xuyên với bác sĩ để theo dõi tình trạng sức khỏe.
Hy vọng thông qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về việc chẩn đoán và các cách điều trị bệnh hở van tim 3 lá. Bệnh nhân bị hở van tim 3 lá hoàn toàn có thể sống khỏe mạnh với bệnh nếu áp dụng đúng phương pháp điều trị và duy trì một lối sống khoa học.
