Đu đủ là loại cây rất phổ biến, được trồng rộng rãi trên khắp đất nước ta. Lá đu đủ thường được sử dụng trong dân gian để hỗ trợ điều trị một số vấn đề về sức khỏe như rối loạn tiêu hóa, tiểu đường, sốt rét, sốt xuất huyết… Thế nhưng, bên cạnh những công dụng lá đu đủ, liệu dùng nhiều lá đu đủ có nguy cơ gây ngộ độc hay không?
Mời bạn cùng tìm hiểu về vấn đề thực hư ngộ độc lá đu đủ qua những thông tin được tổng hợp trong bài viết dưới đây của Hello Bacsi nhé!
Tác dụng của lá đu đủ
Trước khi khám phá tác hại của lá đu đủ cũng như vấn đề ngộ độc lá đu đủ, cùng đi tìm lời đáp cho thắc mắc: “Lá đu đủ trị bệnh gì, có tác dụng gì và tại sao nhiều người lại tin dùng lá đu đủ đến thế?”
Lá đu đủ tên khoa học là Folium Carica Papaya L., thuộc họ Đu đủ Papayaceae. Đu đủ còn có tên khác là phan qua thụ, mắc hung, cà lào, phiên mộc. Đu đủ có nguồn gốc từ Mexico. Hiện tại, đu đủ là một trong những loại cây ăn quả nhiệt đới được trồng nhiều nhất thế giới.
Tất cả các bộ phận của cây đu đủ đều có thể dùng làm thuốc. Quả đu đủ xanh và chín, hạt, hoa, nhựa , lá, thân, rễ đều có nhiều tác dụng dược lý.
Trong y học cổ truyền, các bộ phận khác nhau của cây đu đủ đã được sử dụng để điều trị nhiều bệnh khác nhau. Trong đó, lá của đu đủ có vị đắng, tính hàn, quy kinh tâm, phế.
Theo các nghiên cứu của y học hiện đại, thành phần hoạt chất chính trong lá đu đủ là papain, chymopapain ngoài ra còn có nhiều chất xơ, vitamin A,C… mang lại những công dụng như sau:
- Cải thiện các vấn đề về hệ tiêu hóa: Trà lá đu đủ và chiết xuất lá đu đủ thường được sử dụng để giảm bớt các triệu chứng khó chịu về tiêu hóa như đầy hơi, chướng bụng và ợ nóng. Lá đu đủ cũng chứa nhiều chất xơ và hợp chất papain, góp phần hỗ trợ điều trị táo bón và hội chứng ruột kích thích (IBS).
- Giảm viêm: Nếu bạn đang băn khoăn ăn lá đu đủ có tác dụng gì, thì câu trả lời là chống viêm. Lá đu đủ chứa nhiều chất dinh dưỡng và hợp chất thực vật có tiềm năng chống viêm, chẳng hạn như papain, flavonoid và vitamin E. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, các nghiên cứu hay các bằng chứng khoa học vẫn chưa đủ để xác định lá đu đủ có thể điều trị viêm cấp tính hay mạn tính ở người hay không.
- Điều trị các triệu chứng liên quan đến sốt xuất huyết, sốt rét: Đây là lời đáp cho vấn đề “Lá đu đủ trị bệnh gì?”. Một trong những lợi ích nổi bật nhất của lá đu đủ là khả năng điều trị một số triệu chứng liên quan đến sốt xuất huyết. Nước ép từ lá đu đủ tươi có chứa các hợp chất thiết yếu như papain và carocain giúp tăng số lượng tiểu cầu và giảm nhiễm khuẩn khi bị sốt xuất huyết. Bên cạnh đó, nước ép của lá đu đủ xanh còn có thể được tiêu thụ dưới dạng nước giải khát để điều trị bệnh sốt rét.
- Thúc đẩy cân bằng lượng đường trong máu: Lá đu đủ thường được sử dụng trong y học dân gian Mexico như một liệu pháp tự nhiên để điều trị bệnh tiểu đường và cải thiện việc kiểm soát lượng đường trong máu. Các chuyên gia dinh dưỡng cho rằng nước lá đu đủ chứa các thành phần tự nhiên có khả năng kích thích hoạt động của hormone insulin trong cơ thể. Vì vậy, uống nước lá đu đủ giúp cơ thể tăng khả năng kiểm soát, điều chỉnh lượng đường máu chặt chẽ hơn, giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, béo phì, tăng huyết áp, giảm thiểu các biến chứng đái tháo đường như tổn thương thận và bệnh lý tim mạch.
- Giúp tóc chắc khỏe: Nước ép lá đu đủ thường được sử dụng để cải thiện sự phát triển của tóc và sức khỏe da đầu. Lá đu đủ chứa một số hợp chất có đặc tính chống oxy hóa, chẳng hạn như flavonoid và vitamin E, giúp cải thiện mức độ căng thẳng oxy hóa cao trong cơ thể, hạn chế rụng tóc. Hợp chất karpain có trong lá đu đủ có khả năng loại bỏ bụi bẩn và dầu thừa trên da đầu. Karpain còn có chức năng như một loại dầu xả tự nhiên và mang lại vẻ bóng mượt cho mái tóc.
- Cải thiện làn da: Enzyme papain có trong lá đu đủ có thể được sử dụng trên da như một chất tẩy tế bào chết, làm giảm tình trạng bít tắc lỗ chân lông, mụn trứng cá… Hơn nữa, việc uống hoặc bôi nước lá đu đủ cũng giúp duy trì làn da mềm mại, trẻ trung. Do lá đu đủ có chứa nhiều acid amin với tác dụng chính giúp làm săn chắc và chống lại quá trình lão hóa. Bổ sung các dưỡng chất từ lá đu đủ sẽ giúp cho làn da chậm lão hóa hơn.
- Có đặc tính chống ung thư: Trong y học cổ truyền, lá đu đủ được sử dụng để ngăn ngừa và điều trị một số bệnh ung thư. Hiện nay, y học hiện đại đã chỉ ra rằng chiết xuất lá đu đủ có một lượng hoạt chất là acetogenin. Hợp chất này có tác dụng phòng chống ung thư rất tốt, có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư tuyến tiền liệt và ung thư vú theo các nghiên cứu trong ống nghiệm.
Ngộ độc lá đu đủ: Thực hư thế nào?
Lá đu đủ chứa các hợp chất thực vật độc đáo đã được chứng minh tiềm năng dược lý rộng rãi. Vậy, liệu lá đu đủ có gây ngộ độc hay không? Lá đu đủ có ăn được không? Tác hại của lá đu đủ là gì? Câu trả lời sẽ có ngay sau đây!
Trong đời sống hàng ngày, ngoài việc dùng lá đu đủ tươi như một loại rau, nhiều người còn sử dụng lá đu đủ tươi và cả lá khô để hãm trà, nấu nước uống để có thể nhận được lợi ích sức khỏe. Đặc biệt là đối với bệnh nhân mắc bệnh ung thư hoặc các bệnh mạn tính. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng nếu lạm dụng quá mức thì việc này có nguy cơ dẫn đến tình trạng ngộ độc lá đu đủ với các triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy, đi ngoài phân đen…
Thế nhưng, các nghiên cứu về tác hại của lá đu đủ và tình trạng ngộ độc lá đu đủ cho thấy, chiết xuất lá đu đủ gần như không gây ra bất kỳ tác dụng độc hại đáng kể nào. Cụ thể, tác dụng độc tính cận mạn tính của chiết xuất lá đu đủ đã được nghiên cứu ở chuột Sprague Dawley. Nghiên cứu cho thấy rằng chiết xuất lá khi dùng trong 13 tuần với liều gấp 14 lần mức dùng trong y học cổ truyền:
- Không gây ra bất kỳ trường hợp tử vong nào.
- Không dẫn đến những bất thường nào về hành vi hoặc thay đổi trọng lượng cơ thể cũng như lượng thức ăn và nước uống.
- Không có sự khác biệt đáng kể về các thông số huyết học giữa nhóm sử dụng chiết xuất lá đu đủ và nhóm đối chứng.
- Có sự khác biệt đáng kể về các giá trị sinh hóa, chẳng hạn như LDH, creatinine, albumin… Tuy nhiên, những thay đổi này không liên quan đến những thay đổi mô bệnh học.
Từ đó, có thể thấy, lá đu đủ rất an toàn và trong thực tế rất hiếm khi xảy ra tình trạng ngộ độc lá đu đủ.
Lưu ý khi sử dụng lá đu đủ để tránh ngộ độc
Mặc dù lá đu đủ thường được coi là an toàn và tình trạng ngộ độc lá đu đủ thường không xảy ra, nhưng để tránh gặp phải vấn đề này, bạn vẫn cần lưu ý một số điều sau khi sử dụng lá đu đủ:
- Những ai không nên uống nước lá đu đủ? Không dùng lá đu đủ dưới mọi hình thức nếu bạn bị dị ứng với đu đủ với các biểu hiện như bị nổi mẩn trên da, bị đau dạ dày, gây nên tình trạng chóng mặt và buồn nôn.
- Nếu bạn bị dị ứng mủ cao su, hãy thận trọng khi sử dụng lá đu đủ nói riêng và đu đủ nói chung.
- Lá đu đủ với phiến rộng là nơi trú ngụ của các loại sâu và côn trùng nên khi sử dụng bạn cần rửa thật kỹ nhằm loại bỏ hết trứng côn trùng hay vi sinh vật có hại.
- Nếu đang mang thai hoặc đang cho con bú, thậm chí dự định có thai, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng lá đu đủ.
- Lựa chọn lá đu đủ tươi, ít phun thuốc. Đối với lá khô đóng gói sẵn, cần chọn mua thương hiệu uy tín, chất lượng cao.
- Trong trường hợp bạn đang điều trị đái tháo đường bằng thuốc ổn định đường huyết, bạn cần trao đổi với bác sĩ nếu có dự định dùng lá đu đủ do các hoạt chất trong lá đu đủ có thể phản ứng với thuốc điều trị bệnh tiểu đường và làm cho lượng đường ở trong máu xuống mức thấp và gây nguy hiểm.
- Những bệnh nhân suy gan cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thêm bất kỳ loại thuốc hay thảo dược nào.
- Chưa có khuyến nghị về liều lượng lá đu đủ chính xác cho từng công dụng. Tuy nhiên, dùng 3 liều tối đa 30ml chiết xuất lá đu đủ mỗi ngày được coi là an toàn và hiệu quả để điều trị bệnh sốt xuất huyết. Nếu bạn vẫn chưa biết nên dùng bao nhiêu lá đu đủ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Hi vọng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ về tình trạng ngộ độc lá đu đủ. Thực tế, lá đu đủ mang lại rất nhiều công dụng đối với sức khỏe. Do đó, bạn nên tận dụng tối đa những lợi ích của loại lá này và sử dụng lá đu đủ đúng cách nhé!
[embed-health-tool-bmr]
