Viêm não tự miễn là một bệnh mới xuất hiện nên nhiều bác sĩ có thể chưa chú ý đến tình trạng này và thường đưa ra chẩn đoán nhầm là rối loạn tâm thần hay thần kinh. Việc chẩn đoán đúng và điều trị sớm rất quan trọng trong việc giúp giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm của bệnh này.
Để hiểu rõ hơn về căn bệnh viêm não tự miễn cũng như các cách điều trị, Hello Bacsi sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết qua bài viết sau đây.
Viêm não tự miễn là gì?
Viêm não tự miễn là một dạng viêm não, trong đó hệ thống miễn dịch của cơ thể hoạt động bất thường và tấn công nhầm vào thụ thể N-methyl-D-aspartate (NMDA) ở bề mặt tế bào thần kinh. Đây là một căn bệnh khá hiếm gặp, diễn biến phức tạp và có khả năng gây ra nhiều thay đổi nhanh chóng về cả sức khỏe thể chất lẫn tinh thần.
Trong một số trường hợp, bệnh xảy ra có liên quan đến hội chứng cận ung thư. Nguyên nhân chính xác của bệnh này vẫn còn đang được nghiên cứu, chưa có kết luận chính xác. Tuy nhiên, các khảo sát cho thấy rối loạn tự miễn này thường xảy ra ngẫu nhiên, không liên quan đến yếu tố di truyền.
Các triệu chứng của bệnh
Quá trình viêm xảy ra trong não bộ có khả năng gây ra nhiều vấn đề về thần kinh và tâm thần. Mỗi bệnh nhân viêm não tự miễn thường có những biểu hiện khác nhau nhưng thường gặp nhất phải kể đến:
Các triệu chứng liên quan đến thần kinh bao gồm:
- Suy giảm trí nhớ và nhận thức
- Có những cử động bất thường
- Co giật
- Gặp vấn đề khi giữ thăng bằng, nói chuyện hoặc thị lực bị ảnh hưởng
- Tay, chấn yếu dần đi
- Khó ngủ
Những triệu chứng tâm thần có thể thấy là: Rối loạn tâm thần, thích gây hấn, có hành vi tình dục bất thường, xuất hiện các cơn hoảng loạn, ám ảnh cưỡng chế, hưng phấn hoặc sợ hãi quá mức, ảo giác, ảo tưởng, hội chứng catatonia
Các triệu chứng thường tiến triển nhanh, chỉ sau vài ngày đến vài tuần. Bệnh có thể tiến triển khiến bệnh nhân bị mất ý thức, thậm chí là hôn mê. Đây là bệnh xảy ra khá đột ngột nên cần phân biệt với những vấn đề về tâm thần lâu dài, diễn ra trong nhiều tháng hoặc nhiều năm.
Chẩn đoán viêm não tự miễn như thế nào?
Để chẩn đoán được viêm não tự miễn chính xác sẽ cần đến sự phối hợp của nhiều chuyên khoa như xương khớp, thần kinh, tâm thần… Họ sẽ xem xét kỹ lưỡng về tiền sử bệnh của bạn, khám lâm sàng và làm các xét nghiệm chuyên sâu. Có thể gồm: Chọc dò tủy sống để tìm kháng thể, bao gồm cả kháng thể NMDA; siêu âm bụng cũng được thực hiện để loại trừ khả năng có một khối u liên quan; chụp MRI não và đo điện não đồ (EEG) giúp đo sóng não.
Ngoài ra trước khi đưa ra chẩn đoán viêm não tự miễn, bác sĩ phải loại trừ các nguyên nhân gây ra viêm não khác, chẳng hạn như nhiễm trùng.
Điều trị viêm não tự miễn
Các phương pháp điều trị sẽ khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Thuốc điều trị chính là corticosteroid và các thuốc ức chế miễn dịch khác để kiểm soát tình trạng viêm não. Ngoài ra, người bệnh có thể phải sử dụng thêm một số thuốc kiểm soát triệu chứng, chẳng hạn như thuốc chống co giật hoặc các triệu chứng tâm thần.
Nếu tìm thấy khối u nào đó đang chèn ép hệ thần kinh, thực hiện phẫu thuật loại bỏ cũng giúp cải thiện đáng kể cho người bị viêm não tự miễn. Sau khi đã kiểm soát được vấn đề viêm não, cần tiến hành phục hồi chức năng lâu dài cho bệnh nhân như trị trị liệu về thể chất, ngôn ngữ (giao tiếp)… để giúp họ lấy lại các chức năng ban đầu.
Hầu hết trẻ em và người trẻ tuổi có khả năng phục hồi thần kinh khá tốt. Quá trình này có thể mất đến một vài tháng, những cải thiện đầu tiên có thể thấy được là khả năng vận động và nhận thức, giảm co giật.
Tuy nhiên, bệnh viêm não tự miễn có thể tái phát ở 20% trẻ em. Bạn có thể phòng ngừa phần nào nguy cơ tái bệnh trong tương lai nhờ vào các thuốc ức chế miễn dịch kéo dài như azathioprine, mycophenolate mofetil và theo dõi tình trạng sức khỏe thường xuyên.
[embed-health-tool-bmi]