Thực hiện vật lý trị liệu trong liệt dây thần kinh số 7 (liệt mặt) đã cho thấy hiệu quả ở nhiều ca bệnh. Trong đó, các bài tập liệt dây thần kinh số 7 có thể giúp tăng cường sức mạnh của các cơ trên mặt, từ đó cải thiện khả năng phối hợp và phạm vi chuyển động.

Liệt dây thần kinh số 7 (liệt mặt hay liệt Bell) sẽ gây ra yếu cơ ở một bên mặt. Căn bệnh này tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, bao gồm cả thể chất, tâm lý và mối quan hệ xã hội. Từ đó, người bệnh có thể bị trầm cảm và cuộc sống hàng ngày sẽ bị cản trở.

Vật lý trị liệu chữa liệt dây thần kinh số 7 giúp cải thiện tuần hoàn máu ở mặt, giảm căng cơ mặt và tăng cường sức mạnh cũng như độ linh hoạt của cơ mặt. Các bài tập liệt dây thần kinh số 7 này thường đơn giản, có thể tự tập tại nhà và không tốn kém chi phí. Vậy những bài tập đó là gì? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau.

Lợi ích của tập luyện ở người liệt dây thần kinh số 7

Vật lý trị liệu đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi cho người bị liệt dây thần kinh số 7. Các bài tập cho khuôn mặt có thể giúp cải thiện chức năng của khuôn mặt, giảm biến chứng khi bị liệt dây thần kinh số 7 cũng như rút ngắn thời gian phục hồi.

Việc tập luyện có tác dụng tăng cường sức mạnh cho một số cơ mặt, đồng thời rèn luyện cho não khả năng nhận diện những xung điện cần thiết để điều khiển các cơ khác nhau trên khuôn mặt. Điều này sẽ giúp bạn sử dụng được các cơ mặt như bình thường sau khi đã khỏi bệnh.

Nhiều nghiên cứu cho thấy các bài tập liệt dây thần kinh số 7 phù hợp với người bị liệt mặt trung bình và các trường hợp mãn tính. Trong những trường hợp cấp tính, tập cơ mặt sớm cũng góp phần giảm thời gian phục hồi, tuy nhiên điều này còn cần thêm nghiên cứu chứng minh.

Cách thực hiện các bài tập liệt dây thần kinh số 7

Bạn nên cố gắng tập luyện 4 – 5 lần mỗi ngày trước gương theo hướng dẫn từ chuyên gia vật lý trị liệu. Việc thực hành bài tập trước gương sẽ giúp bạn dễ kiểm soát các động tác hơn, tránh làm quá mức cần thiết.

Các bài tập cơ mặt

Bài tập liệt dây thần kinh số 7 này đơn giản chỉ là thực hiện các động tác cơ bản để tác động đến những nhóm cơ khác nhau trên khuôn mặt.

Các bước thực hiện:

• Ngồi thả lỏng trước gương
• Dùng tay nhẹ nhàng di chuyển một bên lông mày lên trên
• Dùng tay đẩy nhẹ lông mày về phía mũi
• Dùng tay đẩy nhẹ vùng da ở má, dưới mắt về phía mũi
• Dùng tay kéo nhẹ khóe miệng về phía tai
• Nhấc khóe miệng lên trên
• Phồng má và chu môi.

Bài tập giúp nhắm mắt

Các bước thực hiện:

• Đưa mắt nhìn xuống dưới
• Nhẹ nhàng đưa ngón tay trỏ lên mắt để giữ mắt nhắm
• Tay còn lại nhẹ nhàng kéo căng lông mày lên (lặp lại dọc theo đường chân mày). Điều này sẽ làm thư giãn mí mắt và giúp nó trở lên linh hoạt
• Nhắm mắt càng lâu càng có thể
• Dùng tay ấn nhẹ hai mí mắt lại với nhau.

Các phương pháp vật lý trị liệu liệt dây thần kinh số 7 khác

Kích thích cơ điện

Một cách hỗ trợ điều trị liệt dây thần kinh số 7 khác là sử dụng dòng điện để kích thích cơ mặt. Kích thích cơ điện sử dụng một dòng điện nhỏ để kích hoạt các cơ trên khuôn mặt, làm cho các cơ co giật như thể đang có các xung điện từ não kích hoạt chúng.

Trong các giai đoạn mà mặt bạn bị tê liệt nhiều nhất, đây có thể là cách duy nhất để kích hoạt các cơ mặt. Không giống các bài tập liệt dây thần kinh số 7 ở trên, kích thích cơ điện chỉ thực hiện được tại phòng khám của bác sĩ hoặc bệnh viện.

Massage mặt

Massage mặt có thể thực hiện cùng với các phương pháp điều trị khác để giúp cải thiện khả năng cảm nhận cảm giác trên mặt. Các thao tác massage trên mặt gồm:

• Massage vòng tròn trên da (xoa da)
• Dùng ngón tay hoặc ngón cái để bấm chặt
• Kéo vuốt

Ngoài ra, một số phương pháp khác giúp điều trị liệt dây thần kinh số 7 gồm:

• Chườm nóng lên vùng bị liệt để giúp giảm đau
• Thử dùng ống hút để uống nước
• Ăn ở bên miệng mà bạn cảm thấy thoải mái nhất.

Lưu ý khi tập các bài tập liệt dây thần kinh số 7

Để giúp cho quá trình phục hồi diễn ra nhanh và hiệu quả, bạn cần lưu ý nên và không nên làm những điều sau:

Nên làm

• Thực hiện các bài tập cơ mặt tại nhà và trước gương để có thể thực hiện đúng động tác.
• Cần kiên nhẫn và vận động các cơ mặt nhẹ nhàng.
• Nên thực hiện các bài tập ít nhất 3 lần mỗi ngày.
• Tùy theo thể trạng và tình hình cải thiện, bạn nên điều chỉnh tần suất và mức độ lặp lại các bài tập.
• Nên chú ý đến khuôn mặt khi bạn tập thể dục. Tập trung quan sát và cảm nhận phần bên mặt bình thường đang hoạt động, sau đó thử hình dung bên phần mặt bị liệt và cố gắng thực hiện theo từng bước nhỏ.
• Tập thể dục trong thời gian ngắn, nhưng có thể tăng tần suất tập trong ngày. Số lượng không bằng chất lượng, do đó bạn đừng cố gắng tập khi đang mệt mỏi. Tập đúng một vài lần vẫn tốt hơn là tập sai nhiều lần.

Không nên

• Đừng nên gắng sức hoặc lo lắng quá nhiều về việc mình có hoàn thành tốt tất cả bài tập hay không.
• Đừng dùng quá sức lực lên các cơ mặt để tránh ảnh hưởng lên các cơ không liên quan.

Người bị liệt dây thần kinh số 7 cần chú ý đến việc bảo vệ và giữ ẩm đôi mắt. Hãy đảm bảo mắt được nhắm trong khi ngủ. Ngoài ra, việc ăn uống cũng có thể khá khó khăn cho người bệnh do các cơ mặt không cử động được theo ý muốn. Để giữ được thức ăn ở trong miệng, bạn có thể dùng tay giữ chặt góc miệng lại.

Thực hành các bài tập liệt dây thần kinh số 7 đã cho thấy hiệu quả phục hồi tốt ở nhiều người bệnh. Do đó, bạn hãy kiên trì tập luyện mỗi ngày để các cơ mặt sớm cử động bình thường, linh hoạt trở lại.