Cây cà gai leo có tên khoa học là Solanum Procumbens Lour. Nó được coi là dược liệu có nhiều tác dụng đối với sức khỏe. Thế nhưng, không phải ai cũng có thể sử dụng thảo dược này. Để tránh những phản ứng không mong muốn, bạn cần biết những ai không nên uống cà gai leo, cũng như cách sử dụng đúng cách.
Theo các chuyên gia, những đối tượng không nên uống cà gai leo bao gồm: Phụ nữ mang thai, trẻ dưới 6 tuổi, người mắc bệnh thận, người có bệnh mãn tính và người đang điều trị những bệnh lý nguy hiểm. Vì sao? Cà gai leo có thể gây hệ lụy gì cho những đối tượng này? Mời bạn tìm hiểu cụ thể qua bài viết sau!
Cà gai leo là cây gì?
Cà gai leo là loại cây leo nhỏ, chiều dài trung bình khoảng 60- 100cm. Thân cây phân nhiều cành, có gai. Lá cà gai leo mọc so le có hình bầu dục hoặc thon dài, mặt dưới lá có màu nhạt và phủ đầy lông tơ màu trắng, mặt trên sẫm hơn. Hai mặt lá đều có gai ở gân chính và cuống lá.
Hoa cà gai leo màu tím nhạt, còn quả mọng, hình cầu nhẵn, ban đầu màu vàng sau này chuyển sang màu đỏ, bên trong có hạt hình thận màu vàng.
Cây cà gai leo thường xuất hiện ở vùng đồng bằng và trung du, bao gồm các tỉnh ven biển từ Hải Phòng đến Bình Thuận, mọc lẫn trong các lùm bụi thưa.
Mặc dù cà gai leo là loại dược liệu mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng có những đối tượng không nên sử dụng loại dược liệu này vì có thể gặp phải những rủi ro tiềm ẩn.
Những ai không nên uống cà gai leo?
1. Phụ nữ đang mang thai
Theo một tài liệu khoa học cho biết, cây cà gai leo có chứa steroidal saponin, thành phần có nhiều hoạt động sinh học, bao gồm hoạt động chống viêm và chống vi khuẩn. Tuy nhiên, alkaloids trong thành phần này cũng có thể gây ra các vấn đề như buồn nôn, tiết nước bọt, buồn ngủ, đau bụng, tiêu chảy, suy nhược và suy hô hấp. Đây cũng chính là tác dụng phụ của cà gai leo.
Mặc dù chưa có thông tin cụ thể về mức độ nguy hiểm của cà gai leo đối với phụ nữ mang thai, nhưng để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé, phụ nữ mang thai chính là đối tượng đầu tiên trong danh sách những ai không nên uống cà gai leo.
2. Trẻ dưới 6 tuổi không nên uống cà gai leo
Cơ thể trẻ em dưới 6 tuổi còn yếu và hệ thống miễn dịch lúc này chưa phát triển đầy đủ, cũng như các chức năng gan, thận vẫn chưa hoàn thiện. Trong khi đó, các thành phần trong cây cà gai leo có thể gây tác động quá mức đến những bộ phận này. Do đó, trẻ em dưới 6 tuổi cũng là một trong những đối tượng không nên uống cà gai leo.
3. Người mắc bệnh thận
Mặc dù thành phần steroidal saponin trong cà gai leo có đặc tính chữa bệnh nhưng lại có thể gây rủi ro cho những người mắc bệnh thận. Nói chung, bệnh nhân mắc bệnh thận không nên sử dụng cà gai leo hay các thực phẩm bổ sung có chứa chiết xuất thảo dược này. Vì khi thận suy giảm khả năng lọc, các chất bổ sung có thể tích tụ trong cơ thể và dẫn đến nhiễm độc.
Mặc dù chưa có thông tin cụ thể về độ an toàn của cà gai leo đối với người bệnh thận nhưng tốt nhất những bệnh nhân này nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng cà gai leo. Điều này nhằm đảm bảo thuốc sẽ không gây thêm áp lực lên chức năng thận của người bệnh.
4. Người mắc bệnh mãn tính
Những ai không nên uống cà gai leo? Người mắc các bệnh mãn tính, nguy hiểm như tim mạch, cao huyết áp cần thận trọng và tốt nhất không nên sử dụng cà gai leo. Một số thành phần của cà gai leo có thể gây tương tác thuốc với các loại thuốc điều trị mà bạn đang sử dụng.
Mặt khác, người mắc bệnh mãn tính không nên tự ý làm theo các phương thức điều trị dân gian mà nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để ngăn ngừa các tác dụng không mong muốn.
5. Người bệnh đang điều trị đặc biệt không nên uống cà gai leo
Với câu hỏi những ai không nên uống cà gai leo thì câu trả lời là người đang mắc bệnh nặng và trong giai đoạn điều trị đặc biệt. Bởi với tình trạng sức khỏe yếu, người bệnh cần lưu ý không nên uống cà gai leo trong thời điểm này. Vì một số thành phần có thể tương tác thuốc, thậm chí tạo độc tố, ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình điều trị bệnh.
Hơn nữa, cà gai leo không phải là dược liệu thay thế thuốc điều trị bệnh, cho nên bạn không nên dừng uống thuốc theo đơn của bác sĩ để theo đuổi cách chữa bệnh bằng cà gai leo.
Công dụng của cà gai leo
Theo Thư viện Y học Quốc gia Mỹ, cà gai leo được sử dụng rộng rãi trong dân gian và Y học Cổ truyền. Các công thức có chứa chiết xuất thực vật này được sử dụng để điều trị các bệnh như thấp khớp, giải độc, viêm gan và xơ gan. Spirosolane alkaloid, pregnane steroid và saponin steroid là thành phần chính trong chiết xuất cà gai leo. Các công dụng nổi bật bao gồm:
1. Hỗ trợ trị bệnh viêm gan B
Theo đề tài nghiên cứu của bác sĩ Trịnh Thị Xuân Hòa, Bệnh viện Quân y 103 cho thấy: Một số hoạt động của thuốc cà gai leo có tác dụng làm giảm nồng độ virus viêm gan B. Sau điều trị, chỉ số men gan được cải thiện, người bệnh giảm triệu chứng, ăn ngủ ngon hơn.
2. Giàu chất chống oxy hoá
Cà gai leo rất giàu chất chống oxy hóa và chứa nhiều đặc tính trị liệu. Chiết xuất của cà gai leo bao gồm tổng hàm lượng phenolic, flavonoid và khả năng chống oxy hóa khử sắt (FRAP).
3. Có tiềm năng ức chế tế bào ung thư
Trong nghiên cứu của Tiến sĩ Nguyễn Thị Bích Thu về tác dụng của cà gai leo cho thấy: Dịch chiết toàn phần từ cây cà gai leo và thành phần glycoalcaloid từ dược liệu này có tác dụng chống oxy hóa. Chính những dịch tiết này có khả năng ức chế một số tế bào ung thư do virus gây ra, cụ thể như tế bào ung thư gan (Hep 3B, PLC/PRF), ung thư cổ tử cung…
4. Tác dụng của cà gai leo theo dân gian
Dưới góc độ dân gian, từ xưa ông bà ta đã sử dụng cà gai leo để giải rượu, trị ho, cảm cúm, chữa bệnh tê thấp, đau nhức gân khớp,…
Cách sử dụng cà gai leo hiệu quả
Ngoài câu hỏi những ai không nên uống cà gai leo, những người khỏe bệnh bình thường khác cũng cần biết cách sử dụng đúng cách để tận dụng được những lợi ích của thảo dược này.
Bạn có thể áp dụng cách làm sau để pha trà uống cà gai leo trong ngày.
- Bước 1: Dây cà gai leo cắt thành khúc vừa, rửa sạch, để ráo nước rồi đem đi phơi khô dưới ánh nắng mặt trời
- Bước 2: Rửa thật sạch 50-60gr cà gai leo khô rồi cho vào ấm hoặc bình thủy tinh
- Bước 3: Đun nước sôi rồi cho nước sôi vào ấm với lượng vừa đủ để hãm trà. Sau đó, bạn chắt bỏ đi phần nước đầu tiên, giữ lại phần bã trà.
- Bước 4: Đun sôi thêm khoảng 20ml nước rồi cho vào ấm, ngâm bã cà gai leo trong khoảng 10 phút để hãm trà lần 2 rồi chắt bỏ nước.
- Bước 5: Cuối cùng, bạn cho khoảng 1 lít nước sôi vào ấm trà, để nguội dần là bạn có thể dùng được.
Tóm lại, mặc dù cây cà gai leo có nhiều lợi ích sức khỏe, nhưng bạn cũng cần lưu ý những ai không nên uống cà gai leo và cách sử dụng để tránh các tác dụng phụ và đảm bảo sức khỏe khi sử dụng.
[embed-health-tool-bmr]
