Xạ trị và hóa trị là 2 trong các phương pháp điều trị u bướu phổ biến. Tuy nhiên cho đến nay, không nhiều bệnh nhân thật sự hiểu về những đặc điểm riêng biệt giữa chúng.

Hiện nay, tùy thuộc vào vị trí, kích thước, giai đoạn cũng như thể trạng của người bệnh mà có thể áp dụng hình thức điều trị u bướu bằng xạ trị hoặc hóa trị. Mặt khác, cũng có không ít trường hợp nhầm lẫn giữa 2 hình thức điều trị bệnh này. Vậy sự khác nhau của xạ trị và hóa trị là gì? Mời bạn cùng tìm hiểu câu trả lời qua bài viết sau của Hello Bacsi.

Hóa trị và xạ trị khác nhau như thế nào?

Mục tiêu của điều trị u bướu là loại bỏ hoặc tiêu diệt toàn bộ các tế bào u bướu trong cơ thể. Trong đó, có 2 phương pháp hiện đại thường được áp dụng để điều trị u bướu nhưng mọi người thường nhầm lẫn là xạ trị và hóa trị.

1. Khác nhau về khái niệm

Hóa trị

Hóa trị là phương pháp sử dụng một hay nhiều hóa chất truyền vào cơ thể cho bệnh nhân u bướu bằng đường tĩnh mạch, từ đó lan vào máu và đi đến khắp các cơ quan khác. Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể sử dụng các loại hóa chất bằng đường uống dưới dạng viên hoặc chất lỏng, thậm chí cả những loại kem bôi ngoài da.

Xạ trị

Đây là phương pháp sử dụng các tia năng lượng cao chiếu vào cơ quan u bướu chẳng hạn như tia X, tia gamma, tia proton…

Cả 2 phương pháp hóa trị và xạ trị đều có chung mục đích là tiêu diệt tế bào u bướu, từ đó làm cho khối u nhỏ đi và không phát triển thêm.

2. Khác nhau về cơ chế và vị trí tác động

Hóa trị

Đây là biện pháp truyền hóa chất vào trong cơ thể để tiêu diệt tế bào u bướu. Các nhà khoa học đã lợi dụng cơ chế sinh trưởng nhanh để tạo ra các loại hóa chất tác động lên tế bào có tốc độ phát triển khác thường. Tuy nhiên, do thuốc truyền đến khắp cơ thể nên một số tế bào lành tính khác cũng đồng thời bị ảnh hưởng như: Tế bào nang lông, tóc (gây rụng tóc, rụng lông)….

Xạ trị

Đây là hình thức sử dụng các tia chiếu xạ chiếu vào cơ quan bị bệnh. Vì vậy mà nó chỉ ảnh hưởng đến những vùng xung quanh đó và không gây tổn thương cho nhiều cơ quan hay tế bào khỏe mạnh khác.

3. Khác nhau về mục tiêu điều trị bệnh

Hóa trị

Tất cả các loại u bướu đều được các bác sĩ chỉ định sử dụng phương pháp hóa trị, nhất là với những bệnh nhân mắc u bướu giai đoạn nặng, khi các tế bào u đã di căn đến những bộ phận khác của cơ thể. Hóa trị cũng có thể là phương pháp kế tiếp ngay sau khi bệnh nhân đã điều trị bằng phẫu thuật hay xạ trị trước đó để tiêu diệt các tế bào u bướu còn sót lại trong cơ thể.

Ngoài ra, hóa trị cũng có thể được sử dụng trước phẫu thuật để làm giảm kích thước của khối u, từ đó giúp các bác sĩ thuận lợi hơn trong việc áp dụng phương pháp này.

Xạ trị

Đối với xạ trị, bệnh nhân chỉ có thể áp dụng hình thức này khi khối u ở tại một vị trí. Tức là khối u chỉ ở trong cơ quan bị bệnh và chưa bị di căn đến các bộ phận khác trong cơ thể. Xạ trị cũng có thể được sử dụng kết hợp với trước hoặc sau phẫu thuật, hay với hóa trị để nâng cao được hiệu quả điều trị cho bệnh nhân.

Mời bạn tham khảo bài viết: Hóa trị, xạ trị u bướu có nguy hiểm không TẠI ĐÂY.

Nhược điểm của hóa trị và xạ trị trong điều trị u bướu

Thực tế, hóa trị và xạ trị là 2 phương pháp phổ biến trong phác đồ điều trị u bướu hiện nay nhưng chúng vẫn có những mặt hạn chế nhất định:

• U bướu thường chỉ có thể phát hiện khi đã ở giai đoạn tiền u bướu hoặc khối u bướu đã hình thành. Đối với những giai đoạn sớm, những phương pháp điều trị này gần như vô dụng.
• Hóa trị và xạ trị còn được coi là con dao hai lưỡi khi có thể làm tổn thương cả những tế bào lành trong cơ thể.
• Hóa trị và xạ trị khiến người bệnh mệt mỏi, thiếu máu, giảm bạch cầu, rụng tóc…
• Ảnh hưởng không nhỏ đến hệ miễn dịch và làm suy giảm sức đề kháng của người mắc u bướu.

Biện pháp hạn chế tác dụng phụ của hóa trị và xạ trị

Một số biện pháp giúp bạn hạn chế tác động của hóa chất lên cơ thể cũng như cải thiện triệu chứng gồm:

• Uống nhiều nước
• Nghỉ ngơi đúng giờ
• Chia khẩu phần ăn ra từng bữa nhỏ
• Cố gắng tạo ra và duy trì thói quen tập thể dục
• Hạn chế thức ăn cay nồng, thức uống chứa caffeine
• Châm cứu: giúp cải thiện tình trạng buồn nôn, khô miệng và tình trạng lo lắng
• Bổ sung kẽm nhằm giúp ngăn ngừa tình trạng thay đổi vị giác. Đây là tác dụng phụ của phương pháp xạ trị, hóa trị và một số loại thuốc giảm đau
• Sử dụng gừng: giúp kiểm soát chứng buồn nôn do hóa trị. Tuy nhiên, gừng cũng có tác dụng làm loãng máu. Do vậy, người bệnh không nên uống trà gừng hoặc ngậm gừng trước khi thực hiện phẫu thuật.