Giai đoạn 4 là giai đoạn cuối cùng của bệnh ung thư bàng quang. Ở giai đoạn này, rất khó để loại bỏ hoàn toàn tế bào ung thư vì chúng đã lan rộng đến nhiều bộ phận khác trong cơ thể. Do đó, mục đích chính của điều trị ung thư bàng quang giai đoạn cuối là giúp giảm nhẹ triệu chứng và đem đến chất lượng cuộc sống tốt nhất có thể cho người bệnh.
Biết được triệu chứng cũng như tiên lượng sống của ung thư giai đoạn 4 sẽ giúp người bệnh đưa ra quyết định điều trị và chăm sóc phù hợp nhất với bản thân.
Ung thư bàng quang giai đoạn cuối là gì?
Ung thư bàng quang giai đoạn cuối còn được gọi là ung thư bàng quang giai đoạn 4 hoặc ung thư bàng quang di căn. Đây được xem là giai đoạn tiến triển nhất của bệnh. Ở giai đoạn này, các tế bào ác tính sẽ xâm lấn đến những bộ phận như thành bụng, hạch bạch huyết, thành khung chậu, thậm chí di căn đến các bộ phận xa như gan và phổi.
Theo thống kê, có khoảng 4% trường hợp mắc ung thư bàng quang được phát hiện ở giai đoạn cuối. Việc điều trị ở giai đoạn này là vô cùng khó khăn. Các phương pháp điều trị thường chỉ nhằm mục đích giảm triệu chứng, cải thiện chất lượng cuộc sống và kéo dài sự sống cho người bệnh.
[embed-health-tool-bmi]
Triệu chứng của ung thư bàng quang giai đoạn cuối
Các triệu chứng phổ biến của ung thư bàng quang giai đoạn 4 bao gồm:
- Đi tiểu ra máu hoặc có cục máu đông trong nước tiểu
- Có cảm giác đau rát khi đi tiểu, khó tiểu hoặc bí tiểu
- Đi tiểu liên tục và nhiều lần trong một ngày
- Có cảm giác buồn tiểu nhưng không thể tiểu được
- Đau lưng dưới và vùng chậu
- Chán ăn, sụt cân nhanh và không rõ nguyên nhân
- Sưng ở bàn chân
Ở giai đoạn 4, các tế bào ung thư có thể đã lan đến các cơ quan gần bàng quang hoặc xa hơn, chẳng hạn như gan và phổi. Tùy vào bộ phận có tế bào ung thư di căn mà biểu hiện của bệnh cũng có sự khác biệt, cụ thể như sau:
- Nếu ung thư bàng quang di căn đến gan, người bệnh sẽ có các triệu chứng như đau trướng bụng, da nổi nhiều nốt mẩn ngứa, vàng da…
- Nếu ung thư bàng quang di căn phổi, người bệnh sẽ có cảm giác đau tức ngực, ho kéo dài, khó thở…
- Nếu ung thư bàng quang di căn xương, người bệnh sẽ gặp phải các vấn đề như đau cột sống, đau nhức xương khớp, xương yếu và dễ gãy.
Ung thư bàng quang giai đoạn cuối sống được bao lâu?
Theo dữ liệu thu thập được từ năm 2008 đến năm 2014, tỷ lệ sống sót sau 5 năm của người bệnh ung thư bàng quang giai đoạn cuối là khoảng 5%.
Tuy nhiên, đây chỉ là con số ước lượng, bởi tỷ lệ sống sót của một người mắc bệnh ung thư còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, chẳng hạn như tuổi tác và sức khỏe tổng thể. Do đó, người bệnh không nên quá bi quan, đặc biệt là khi y học vẫn đang phát triển và có nhiều bước tiến mới trong việc điều trị ung thư.
Tỷ lệ sống sẽ thấp dần đi khi ung thư lan đến các bộ phận khác trên cơ thể. Đối với ung thư bàng quang, nếu tế bào ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết trong khu vực, tỷ lệ sống sót sau 5 năm là 36,3%. Nếu tế bào ung thư lan đến các bộ phận xa hơn, tỷ lệ sống sót sau 5 năm chỉ còn khoảng 4,6%. Do đó, việc khám sức khỏe định kỳ là cách tốt nhất để phát hiện các bất thường và điều trị ung thư ở giai đoạn sớm của bệnh.
Các phương pháp điều trị ung thư bàng quang giai đoạn cuối
Người mắc ung thư bàng quang giai đoạn cuối có thể được điều trị bằng các phương pháp sau đây:
Phương pháp hóa trị
Phương pháp điều trị phổ biến nhất cho ung thư bàng quang giai đoạn cuối là hóa trị. Phương pháp này có thể làm chậm sự phát triển của các tế bào ung thư hoặc thu nhỏ khối u. Thuốc sử dụng cho hóa trị ung thư bàng quang giai đoạn 4 có thể ở dạng viên/chất lỏng uống hoặc thuốc tiêm tĩnh mạch.
Hai chế độ hóa trị phổ biến cho ung thư bàng quang bao gồm:
- Gemcitabine (Gemzar) và cisplatin
- Methotrexate, vinblastine, doxorubicin (Adriamycin) và cisplatin
Nếu hóa trị thu nhỏ đáng kể kích thước khối u ung thư, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật để cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ bàng quang của người bệnh.
Nhược điểm lớn nhất của phương pháp này là các loại thuốc hóa trị có thể tấn công và tiêu diệt các tế bào khỏe mạnh ở tủy xương, nang tóc và các tế bào lót đường tiêu hóa. Do đó, khi điều trị ung thư bằng hóa trị, người bệnh sẽ phải đối mặt với các vấn đề như rụng tóc, hệ thống miễn dịch bị ức chế, giảm sản xuất tế bào máu, chán ăn, táo bón, tiêu chảy…
Phương pháp xạ trị
Xạ trị là phương pháp sử dụng tia X năng lượng cao hoặc các tia phóng xạ khác để tiêu diệt các tế bào ung thư, ngăn chặn chúng lây lan, phát triển. Bức xạ sẽ được chiếu trực tiếp vào khu vực có tế bào ung thư, đâm xuyên qua cơ thể và phá hủy ADN của các tế bào trong khối u. Do đó, phương pháp này có thể ngăn chặn sự nhân lên của các tế ung thư trong cơ thể.
Xạ trị có thể được sử dụng một mình hoặc kết hợp với hóa trị để điều trị ung thư bàng quang giai đoạn cuối. Phương pháp này có thể gây ra các tác dụng phụ như khô da, lột da, đau bụng, buồn nôn…
Phương pháp phẫu thuật
Phẫu thuật ung thư giai đoạn cuối không có tác dụng điều trị dứt điểm hoặc kéo dài sự sống cho người bệnh. Tuy nhiên, phương pháp này có thể giúp giảm nhẹ triệu chứng và làm chậm sự lây lan của các tế bào ung thư. Bên cạnh đó, trong quá trình phẫu thuật, các hạch bạch huyết đã bị xâm lấn với tế bào ung thư cũng sẽ được loại bỏ.
Đối với ung thư bàng quang giai đoạn cuối, người bệnh có thể được yêu cầu cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ bàng quang. Trong trường hợp người bệnh phải cắt bỏ toàn bộ bàng quang, các bác sĩ sẽ tạo ra một lỗ nhỏ thành bụng và gắn vào đó một chiếc ống niệu quản được nối với túi nhựa để nước tiểu có thể được đào thải ra bên ngoài. Ngoài ra, tùy vào mức độ lây lan của ung thư mà các bộ phận hoặc các mô gần đó cũng sẽ được xem xét để loại bỏ.
Cũng như các phương pháp điều trị khác, phẫu thuật có thể gây ra một số biến chứng không mong muốn. Do đó, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ về ưu nhược điểm của phương pháp này trước khi tiến hành làm phẫu thuật.
Liệu pháp miễn dịch
Trong một số trường hợp, người bệnh ung thư giai đoạn 4 sẽ được chỉ định các loại thuốc miễn dịch như atezolizumab hoặc pembrolizumab (Keytruda) để điều trị bệnh.
Cách kiểm soát triệu chứng và nâng cao tinh thần cho người bệnh
Các triệu chứng ung thư bàng quang giai đoạn cuối và việc điều trị đều có những tác động mạnh mẽ đến sức khỏe, tâm trí và tinh thần của người bệnh. Do đó, sự tư vấn và hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe có vai trò rất quan trọng để giúp người bệnh giảm đau, kiểm soát triệu chứng và có tinh thần lạc quan để chiến đấu với bệnh tật.
Để hạn chế tác dụng phụ của phương pháp điều trị và kiểm soát triệu chứng ung thư, người bệnh nên chú ý đến các vấn đề sau đây:
Xây dựng chế độ ăn uống khoa học và phù hợp với tình trạng bệnh
Hóa trị ung thư bàng quang có thể khiến người bệnh chán ăn, mất cảm giác ngon miệng, mệt mỏi và sút cân nhanh. Do đó, để duy trì năng lượng cho cơ thể, người bệnh nên chia nhỏ lượng thức ăn trong mỗi bữa ăn và ăn nhiều bữa trong ngày.
Bên cạnh đó, người bệnh ung thư bàng quang giai đoạn cuối cũng nên bổ sung thêm các loại thực phẩm như ngũ cốc, rau xanh, trái cây, cá và hạn chế món ăn chứa nhiều chất béo bão hòa như bơ, sữa nguyên chất, thịt bò, xúc xích, chocolate…
Vận động vừa sức với các môn thể thao phù hợp
Yoga, đi bộ, bơi lội và tập dưỡng sinh là những môn thể thao không tiêu tốn nhiều sức lực và phù hợp cho người mắc ung thư bàng quang giai đoạn cuối. Đồng thời, những môn thể thao này cũng hiệu quả trong việc nâng cao thể trạng, giảm căng thẳng và mệt mỏi. Tuy nhiên, trước khi luyện tập, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để xây dựng cho mình một chế độ tập luyện phù hợp.
Sử dụng các loại thuốc giảm đau
Giảm đau là một phần quan trọng trong kế hoạch điều trị và chăm sóc giảm nhẹ cho người bị ung thư bàng quang giai đoạn cuối. Mức độ đau của mỗi người bệnh là khác nhau. Do đó, người bệnh nên gặp trực tiếp bác sĩ để mô tả về những gì mình đang trải qua và nhận toa thuốc giảm đau phù hợp, nhanh chóng và hiệu quả nhất.
Tiên lượng sống của người bệnh ung thư bàng quang giai đoạn cuối phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, chẳng hạn như độ tuổi, sức khỏe tổng thể và tình trạng bệnh. Vì vậy, cách tốt nhất để kéo dài sự sống là người bệnh cần tuân thủ đúng phác đồ điều trị của bác sĩ và tái khám định kỳ theo lịch hẹn. Ngoài ra, người bệnh cũng nên kết nối với bạn bè, gia đình và cộng đồng những người mắc ung thư để được hỗ trợ về mặt tinh thần.
Dung Nguyễn / HELLO BACSI
