Tác giả Bác sĩ Đinh Thị Mai Hồng · Đa khoa · Bệnh viện Đại học Y dược Hà Nội
Rối loạn giải thể nhân cách đặc trưng bởi những khoảng thời gian cảm thấy bị ngắt kết nối hoặc bị tách rời khỏi cơ thể và những suy nghĩ của bản thân. Rối loạn này thường được mô tả là cảm giác bạn đang quan sát bản thân mình từ bên ngoài cơ thể hoặc như trong một giấc mơ. Tuy nhiên, những người bị rối loạn này không bị mất kết nối với thực tại, họ nhận ra mọi thứ không bình thường. Một giai đoạn xuất hiện giải thể nhân cách có thể kéo dài vài phút hoặc có thể vài năm. Giải thể nhân cách có thể là triệu chứng của các rối loạn khác, bao gồm một số hình thức lạm dụng chất gây nghiện, những rối loạn nhân cách nhất định, các dạng co giật và một số bệnh não khác.
Rối loạn giải thể nhân cách thuộc nhóm rối loạn phân ly. Rối loạn phân ly là bệnh lý tâm thần liên quan đến sự suy nhược hay trì trệ của bộ nhớ, ý thức, sự chú ý, nhận dạng và/hoặc nhận thức. Khi một trong các chức năng này bị lỗi, các triệu chứng có thể xảy ra. Các triệu chứng này có thể gây khó khăn cho các hoạt động bình thường của một người như công việc, các hoạt động xã hội và các mối quan hệ.
Các triệu chứng thường gặp của rối loạn giải thể nhân cách là:
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Cảm giác thoáng qua của giải thể nhân cách hoặc giải thể nhận dạng khá phổ biến và bạn không nên quá lo lắng. Tuy nhiên, nếu cảm giác này kéo dài, mất cảm giác kết nối hoặc mọi thứ xung quanh bạn bị bóp méo nghiêm trọng thì có thể là dấu hiệu của rối loạn giải thể nhân cách và giải thể nhận dạng hoặc các rối loạn sức khỏe tâm thần hay thể chất khác.
Hãy gặp bác sĩ khi các cảm giác của giải thể nhân cách và giải thể nhận dạng:
Nguyên nhân của rối loạn giải thể nhân cách và giải thể nhận dạng chưa được biết rõ. Một số người có thể dễ bị tổn thương với các trải nghiệm giải thể nhân cách và giải thể nhận dạng hơn những người khác, có thể là do các yếu tố di truyền và môi trường. Các tình trạng căng thẳng và sợ hãi quá mức có thể gây ra triệu chứng. Các triệu chứng rối loạn có thể liên quan đến chấn thương ở trẻ em hoặc các trải nghiệm hay sự kiện gây căng thẳng tinh thần nghiêm trọng hoặc chấn thương.
Giải thể nhân cách có thể là một triệu chứng hiếm gặp trong các rối loạn tâm thần và hay xảy ra sau khi trải qua một tình huống nguy hiểm, như một cuộc tấn công, tai nạn hoặc bệnh hiểm nghèo.
Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải bệnh này, chẳng hạn như:
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
Nếu có các triệu chứng rối loạn giải thể nhân cách, bác sĩ sẽ bắt đầu đánh giá bằng hồ sơ bệnh án với lịch sử gia đình và bản thân bệnh nhân cũng như khám sức khỏe tổng quát. Mặc dù không có xét nghiệm nào để chẩn đoán cụ thể các rối loạn phân ly, bác sĩ có thể sử dụng các xét nghiệm chẩn đoán khác nhau, chẳng hạn như chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm máu, để loại trừ các bệnh về thể chất hoặc tác dụng phụ của các thuốc có thể gây ra các triệu chứng tương tự.
Nếu không tìm ra bệnh về thể chất, người bệnh có thể được chuyển đến bác sĩ tâm thần hoặc bác sĩ tâm lý, chuyên gia chăm sóc sức khỏe được đào tạo đặc biệt để chẩn đoán và điều trị bệnh tâm thần. Các bác sĩ tâm thần và bác sĩ tâm lý sử dụng các công cụ phỏng vấn và đánh giá được thiết kế đặc biệt để xác đinh một người có bị rối loạn phân ly hay không.
Điều trị rối loạn giải thể nhân cách và giải thể nhận dạng chủ yếu là tâm lý trị liệu. Tuy nhiên, đôi khi thuốc có thể được thêm vào kế hoạch điều trị của bạn
Tâm lý trị liệu
Trị liệu tâm lý, còn gọi là tư vấn hoặc nói chuyện, là phương pháp điều trị chính. Mục đích là để kiểm soát các triệu chứng, giúp các triệu chứng nhẹ dần và hết hẳn. Hai liệu pháp tâm lý như liệu pháp hành vi nhận thức và liệu pháp tâm động.
Liệu pháp tâm lý có thể giúp bạn:
Thuốc điều trị
Không có thuốc nào được chấp thuận dùng điều trị đặc hiệu cho chứng rối loạn giải thể nhân cách và giải thể nhận dạng. Tuy nhiên, thuốc có thể được sử dụng để điều trị các triệu chứng cụ thể hoặc điều trị chứng trầm cảm và lo âu thường liên quan đến các rối loạn này.
Bạn sẽ có thể kiểm soát bệnh này nếu áp dụng các biện pháp sau:
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.
Hello Health Group không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!