Gan là cơ quan lớn nhất trong cơ thể, nằm ngay dưới khung xương sườn, ở phía bên phải của bụng. Gan là cơ quan quan trọng giúp tiêu hóa thức ăn, loại bỏ các chất độc hại trong cơ thể. Nếu gan tổn thương mà không được chẩn đoán và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến nhiều vấn sức khỏe nguy hiểm. Siêu âm gan là một xét nghiệm phổ biến để chẩn đoán các bất thường ở gan. Mời bạn cùng Hello Bacsi tìm hiểu cụ thể trong bài viết ngay sau đây nhé!
Tìm hiểu chung
Siêu âm gan là gì?
Siêu âm gan là một loại siêu âm ổ bụng. Đây là một xét nghiệm y khoa không xâm lấn cho phép bác sĩ thấy hình ảnh của gan bên trong cơ thể và các mạch máu của gan. Siêu âm là phương pháp sử dụng sóng âm tần số cao để tạo ra hình ảnh chi tiết nhất về gan, nhằm giúp bác sĩ đánh giá kích thước và hình dạng của gan, cũng như lưu lượng máu qua gan.
Khi nào cần thực hiện siêu âm gan?
Bác sĩ có thể đề nghị thực hiện siêu âm gan như một xét nghiệm sơ bộ nếu bệnh nhân có những triệu chứng của bệnh gan như:
- Vàng da, vàng mắt
- Đau ở vùng bụng trên bên phải
- Nồng độ men gan cao khi xét nghiệm máu (xét nghiệm chức năng gan)
- Sưng ở chân và mắt cá chân, cổ trướng
- Da ngứa
- Màu nước tiểu sẫm màu
- Màu phân nhạt
- Mệt mỏi kéo dài
- Buồn nôn hoặc nôn mửa
- Ăn mất ngon
- Dễ bị bầm tím
- Sụt cân.
Nhiều người thắc mắc siêu âm có phát hiện ung thư gan không? Siêu âm gan có thể phát hiện khối u bất thường trong gan. Bên cạnh đó, nó còn dùng để chẩn đoán một loạt các bệnh lý về gan như: gan nhiễm mỡ, xơ gan, viêm gan.
Ngoài ra, siêu âm mạch máu của gan cũng có thể được thực hiện để kiểm tra lưu lượng máu đến gan, phát hiện tắc nghẽn trong mạch máu (huyết khối tĩnh mạch cửa) và kiểm tra túi mật để tìm ra các dấu hiệu của viêm hoặc sỏi mật.
Thận trọng
Những điều bạn cần biết trước khi siêu âm gan
Siêu âm gan là một xét nghiệm an toàn và thường không mất nhiều thời gian. Siêu âm không sử dụng bức xạ và hiếm khi gây ra tác dụng phụ. Đây là một xét nghiệm không xâm lấn và hầu như không có rủi ro gì đáng kể. Gần như ai cũng có thể thực hiện được xét nghiệm này khi có chỉ định từ bác sĩ.
Tuy nhiên, bệnh nhân có thể cảm thấy lo lắng khi nghe bác sĩ đọc kết quả siêu âm gan vì có thể biết được gan có vấn đề.
Quy trình
Chuẩn bị trước khi siêu âm gan
Bệnh nhân không cần phải chuẩn bị gì đặc biệt trước khi siêu âm gan. Tuy nhiên, bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân phải nhịn ăn uống trước khi làm xét nghiệm khoảng 8 giờ. Bạn vẫn được phép uống thuốc với ngụm nước nhỏ. Hãy cho bác sĩ biết các bệnh lý nền mà bạn đang mắc phải, chẳng hạn như tiểu đường trước khi làm xét nghiệm.
Quá trình siêu âm gan diễn ra như thế nào?
Trong quá trình siêu âm gan, bác sĩ sẽ quét toàn bộ vùng bụng, đặc biệt là phần trên bên phải bụng của bạn bằng một chiếc đầu dò có bôi loại gel đặc biệt ở đầu. Gel này giúp sóng âm truyền qua da tốt hơn. Đầu dò là một thiết bị cầm tay nhỏ trông giống như chiếc micro. Sóng âm thanh bên trong đầu dò sẽ đi đến gan, sau đó phản xạ lại và được đầu dò thu về, gửi tín hiệu đến màn hình máy tính để biến tín hiệu này thành hình ảnh.
Toàn bộ quá trình này có thể mất từ 5 phút đến khoảng nửa giờ.
Điều gì xảy ra sau khi siêu âm gan?
Siêu âm gan không cần mất thời gian để hồi phục. Bạn có thể đi lại, ăn uống và tham gia các hoạt động bình thường sau khi làm xét nghiệm.
Kết quả
Đọc kết quả siêu âm gan
Một lá gan khỏe mạnh sẽ không có hiện tượng tích tụ mỡ, sẹo hoặc tổn thương đáng kể. Một số vấn đề có thể xảy ra ở gan như:
- Siêu âm gan nhiễm mỡ phát hiện chất béo tích tụ nhiều trong gan, màu gan sáng hơn so với bình thường
- Sẹo hoặc xơ cứng, trông sần sùi và teo lại có thể là dấu hiệu của xơ gan
- Khối u hoặc tổn thương có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng, viêm gan hoặc ung thư gan
- Mạch máu tắc nghẽn cảnh báo huyết khối tĩnh mạch cửa gan
- Ống dẫn mật tắc nghẽn có thể do sỏi mật.
Dựa trên kết quả siêu âm gan, bác sĩ có thể đề nghị làm thêm các xét nghiệm bổ sung, chẳng hạn như sinh thiết gan để chẩn được bệnh được chính xác hơn và trao đổi với bệnh nhân về kế hoạch điều trị phù hợp.
[embed-health-tool-bmi]