Bảo hiểm trách nhiệm dân sự là gì: Những điều bạn nên biết

Việc hiểu rõ về trách nhiệm dân sự và bảo hiểm trách nhiệm dân sự là gì có thể giúp bạn tránh được những tình huống ngặt nghèo ngoài ý muốn.

Bạn đã từng nghe qua bảo hiểm trách nhiệm dân sự nhưng chưa nắm rõ loại hình bảo hiểm này cụ thể như thế nào, cùng những lợi ích mà nó mang lại? Hãy cùng tham khảo những thông tin trong bài viết dưới đây để hiểu hơn về loại hình bảo hiểm này nhé!

Bảo hiểm trách nhiệm dân sự là gì

Để hiểu về loại bảo hiểm đặc biệt này, trước hết, chúng ta cần hiểu thế nào là trách nhiệm dân sự.

Trách nhiệm dân sự là gì?

Trách nhiệm dân sự là một loại trách nhiệm pháp lý. Điều đó có nghĩa là trách nhiệm dân sự được quy định cụ thể bởi pháp luật và mang tính bắt buộc phải thực hiện.

Điểm phân biệt trách nhiệm dân sự với các loại trách nhiệm pháp lý khác là trách nhiệm dân sự mang tính tài sản. Người chịu trách nhiệm dân sự có nghĩa vụ bồi thường, khắc phục những thiệt hại vật chất và phi vật chất (danh dự, tinh thần, thân thể…) cho người bị thiệt hại.

Một vài ví dụ về trách nhiệm dân sự để bạn thấy rằng loại trách nhiệm này không hề xa lạ mà luôn hiện diện trong hầu hết các hoạt động hằng ngày:

• Lái xe vô tình gây tai nạn, khiến người khác bị thương, xe của họ bị hỏng.
• Thiết bị của một doanh nghiệp sản xuất ra bị lỗi, không sử dụng được hoặc gây thương tích cho người sử dụng 
• Một nhân viên sơ ý làm lộ thông tin dự án mới, gây thiệt hại cho công ty và đối tác…

Việc không làm đúng trách nhiệm của mình trong các mối quan hệ, dù là vô ý nhưng gây ra thiệt hại đáng kể, đều có thể dẫn đến trách nhiệm dân sự.

Vậy bảo hiểm trách nhiệm dân sự là gì?

Bảo hiểm trách nhiệm dân sự là loại hình bảo hiểm cho trách nhiệm dân sự của cá nhân, tổ chức đối với bên thứ ba khi xảy ra rủi ro. 

Nói cách khác: 

Như vậy:

• Bảo hiểm trách nhiệm dân sự là một loại bảo hiểm phi nhân thọ.
• Công ty bảo hiểm có trách nhiệm bồi thường theo điều khoản của hợp đồng bảo hiểm. Tuy nhiên, việc bồi thường được thực hiện trên cơ sở bên thứ ba yêu cầu và theo quy định của pháp luật.
• Đối tượng thụ hưởng trực tiếp là bên thứ ba bị thiệt hại, nhưng người được bảo vệ khỏi các truy tố pháp lý là người được bảo hiểm.

3 ích lợi của bảo hiểm trách nhiệm dân sự không thể bỏ qua

1. Bảo vệ bạn và gia đình khỏi những tổn thất nghiêm trọng

Bất kể khi nào trách nhiệm dân sự phát sinh thì bên có lỗi luôn phải dùng tài sản của chính mình để đền bù cho phía bị hại. Nếu chẳng may, thiệt hại xảy ra quá lớn sẽ gây ra sự thâm hụt đáng kể, thậm chí là kiệt quệ cho kinh tế của người chịu trách nhiệm và người thân của họ. Nếu không chu toàn trách nhiệm đền bù, người gây ra lỗi có thể sẽ phải đối mặt với kiện tụng, án phạt.

Bảo hiểm trách nhiệm dân sự giúp người được bảo hiểm thực hiện trách nhiệm của mình trước pháp luật, tránh được những ảnh hưởng tiêu cực trầm trọng lên kinh tế và đời sống của cá nhân và gia đình.

2. Bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc đối với một số ngành nghề, hoạt động cụ thể

Vì tổn thất, thiệt hại thường không thể lường trước được, bạn có thể cần tham gia bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc nếu làm việc trong một số ngành nghề, hoạt động có đặc thù rủi ro riêng.

Ví dụ, chủ phương tiện giao thông phải mua bảo hiệm trách nhiệm dân sự bắt buộc của chủ xe cơ giới để đề phòng tình huống xe của họ gây tai nạn. Bảo hiểm vay trả góp là một loại bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc mà một số ngân hàng yêu cầu nếu bạn muốn vay tiền từ ngân hàng đó để mua nhà, mua xe…

3. Giúp người được bảo hiểm thể hiện trách nhiệm với cộng đồng, xã hội

Bảo hiểm trách nhiệm dân sự giúp người bị hại được đền bù thỏa đáng, không phải thiệt thòi vì những lỗi không xuất phát từ bản thân họ. Với sự hỗ trợ của bảo hiểm, người gây ra lỗi có thể yên tâm tìm ra cách giải quyết, không nghĩ đến những ý định tiêu cực để trốn tránh, thoái thác trách nhiệm.

Như vậy, bảo hiểm trách nhiệm dân sự giúp bảo vệ cộng đồng. Tham gia bảo hiểm để phòng ngừa cho những tình huống ngoài ý muốn là một việc làm thể hiện tinh thần trách nhiệm với cộng đồng của người tham gia.

5 loại bảo hiểm trách nhiệm dân sự thường gặp

1. Bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc của chủ xe cơ giới

Đây là hình thức bảo hiểm bắt buộc đối với chủ phương tiện giao thông. Bảo hiểm sẽ bồi thường cho bên thứ ba theo quy định của pháp luật nếu xảy ra tai nạn giao thông. Cần phân biệt bảo hiểm này với bảo hiểm xe máy, ô tô bồi thường cho người và xe của bản thân người được bảo hiểm khi có hư hỏng, tai nạn.

2. Bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe với hàng hóa vận chuyển

Bảo hiểm cho phần trách nhiệm dân sự của chủ xe đối với tổn thất, mất mát hàng hóa được vận chuyển trên xe theo hợp đồng vận chuyển giữa chủ xe và chủ hàng.

3. Bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ sử dụng lao động

Đây là loại hình bảo hiểm cho trách nhiệm của người sử dụng lao động đối với nhân viên nếu có tổn thương, thiệt hại phát sinh trong thời gian làm việc.

4. Bảo hiểm trách nhiệm dân sự chủ vật nuôi

Bảo hiểm cho trách nhiệm bồi thường thiệt hại, tổn thương của chủ vật nuôi nếu vật nuôi gây tai nạn cho người thứ ba.

5. Bảo hiểm trách nhiệm công cộng của chủ sở hữu nhà chung cư

Bảo hiểm cho trách nhiệm bồi thường của chủ nhà đối với thiệt hại khu vực công cộng, gây ra bởi cháy nổ, tràn nước… do lỗi của người được bảo hiểm.

3 lưu ý khi mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự

1. Hiểu rõ phạm vi áp dụng

Mặc dù quan hệ dân sự hiện diện mọi nơi trong cuộc sống, bạn cần xác định hoạt động hay lĩnh vực nào thực sự tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro và cần được bảo hiểm.

Bên cạnh đó, đặc thù rủi ro khác nhau của mỗi ngành nghề, lĩnh vực sẽ cần những loại bảo hiểm trách nhiệm dân sự riêng. Bạn không thể yêu cầu bảo hiểm của lĩnh vực này bồi thường cho thiệt hại của lĩnh vực khác nếu trường hợp đó không thuộc phạm vi áp dụng của loại bảo hiểm đó.

Bạn cần hiểu rõ phạm vi áp dụng của sản phẩm để mua đúng loại bảo hiểm mà bản thân cần.

2. Hiểu rõ quy định ngành nghề

Để tránh bị phạt cũng như thiệt hại lớn nếu xảy ra rủi ro, bạn cần hiểu rõ các quy định đối với ngành nghề, chuyên môn của mình. Loại bảo hiểm trách nhiệm dân sự mà bạn sẽ tham gia cần có phạm vi và quyền lợi bảo hiểm đáp ứng yêu cầu của cơ quan chức năng.

3. Bảo hiểm trách nhiệm dân sự không làm giảm ý thức bảo vệ người xung quanh của người được bảo hiểm

Mức bồi thường của công ty bảo hiểm cho bên thứ ba có thể giảm đi do lỗi của người được bảo hiểm.

Bảo hiểm sẽ không chi trả nếu thiệt hại là do hành động cố ý của người được bảo hiểm hoặc bên thứ ba.

Chủ xe cơ giới không được bảo hiểm trách nhiệm dân sự nếu:

• Gây tai nạn nhưng bỏ trốn, không thực hiện trách nhiệm.
• Chưa đủ tuổi điều khiển phương tiện hoặc không có giấy phép lái xe bắt buộc phải có với loại xe cơ giới.
• Bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe có thời hạn hoặc vĩnh viễn.

Ngoài ra, thiệt hại của bên thứ ba trong một số trường hợp sau có thể không được bảo hiểm bồi thường:

• Đồ vật vay, mượn bị mất hoặc hư hỏng, nếu không có hợp đồng bảo hiểm riêng cho loại đồ vật đó.
• Bảo hiểm không bồi thường nếu bên thứ ba là người cùng hưởng lợi ích với người được bảo hiểm (cha mẹ, vợ/chồng, con cái, anh chị em ruột…).

Có thể thấy, trách nhiệm dân sự thực ra không xa lạ với đời sống mỗi người. Nếu bạn cảm thấy bản thân mình thật sự cần được bảo vệ bởi một hoặc một số loại bảo hiểm trách nhiệm dân sự, bạn cần tìm hiểu nghiêm túc và kỹ càng. Một sản phẩm bảo hiểm với những điều khoản hợp lý, được pháp luật công nhận, cung cấp bởi những công ty uy tín sẽ bảo vệ bạn trong những tình huống khó khăn không lường trước được.