Tai súp lơ là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa

Thuật ngữ “tai súp lơ” đề cập đến sự biến dạng của tai do va chạm, chấn thương hoặc tấn công vật lý gây ra. Tình trạng này phổ biến ở các võ sĩ quyền Anh, đô vật và võ sĩ thi đấu đối kháng, nhưng vẫn có thể xảy ra với bất kỳ ai bị chấn thương ở tai ngoài.

Để giảm nguy cơ bị tổn thương vĩnh viễn, người bệnh cần được điều trị kịp thời. Trong bài viết này, Hello Bacsi mời bạn cùng tìm hiểu về những thông tin xoay quanh tai súp lơ để có thể chăm sóc sức khỏe tốt hơn.

Tai súp lơ là gì?

Tai súp lơ (cauliflower ear), còn được gọi là “tai đô vật” hay “tai của võ sĩ quyền Anh”, là một biến dạng của tai do chấn thương, gây tụ máu quanh sụn vành tai. Tình trạng này có thể xảy ra trong tai nạn, nhưng thường gặp nhất vẫn là ở những người luyện võ đối kháng lâu năm.

Khi máu bị tích tụ ở vành tai sau khi bị đánh hay va đập, tình trạng tai súp lơ xảy ra. Sự tích tụ máu này cần được điều trị ngay lập tức. Tình trạng biến dạng tai này có thể gây ra các vấn đề như khó đeo tai nghe và lấy ráy ra khỏi tai, dễ bị nhiễm trùng tai. Tệ hơn, tai súp lơ có thể dẫn đến suy giảm và mất thính lực.

Mặc dù không có cách điều trị cụ thể cho tình trạng tai súp lơ nhưng thực tế vẫn có thể ngăn chặn sự tiến triển ngay sau khi chấn thương xảy ra. Vì vậy, việc nhận biết các dấu hiệu “cảnh báo” và can thiệp kịp thời là rất quan trọng.

Nhận biết những triệu chứng của tai súp lơ

Trường hợp bị chấn thương tai hoặc bị đánh vào một bên đầu, bạn cần kiểm tra vành tai ngoài xem có bị sưng hoặc bầm tím hay thay đổi hình dạng không.

Khi máu bắt đầu chảy xung quanh khu vực bị thương, nguồn cung cấp máu đến sụn tai sẽ bị ngăn cản. Sau đó vành tai sẽ bị gập lại vì thiếu đi sự hỗ trợ của sụn. Vì hiện tượng tai súp lơ thường do chấn thương gây ra nên các triệu chứng cũng phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của chấn thương đối với tai.

Những dấu hiệu phổ biến của chấn thương tai dẫn đến tai súp lơ là:

• Đau đớn
• Sưng
• Bầm tím
• Biến dạng độ cong của tai

Những triệu chứng nghiêm trọng hơn do tai súp lơ gây ra nếu không chữa trị ngay từ bước đầu là:

• Ù tai
• Mất thính giác
• Nhức đầu
• Nhìn mờ
• Sưng mặt
• Chảy máu nghiêm trọng.

Nếu tai bị nhiễm trùng, bạn có thể gặp phải các triệu chứng sau:

• Sốt
• Tình trạng đau tai gia tăng
• Có mủ thoát ra

Một điểm cần lưu ý là khi đã để tình trạng sẹo và biến dạng sụn tai xảy ra, có thể người bệnh sẽ không thể hiện triệu chứng của hiện tượng tai súp lơ.

Nguyên nhân gây ra tai súp lơ là gì?

Lỗ tai súp lơ hình thành sau khi tai chịu chấn thương trực tiếp. Tai ngoài của con người được cấu tạo từ sụn, không phải xương. Nếu tai bị tổn thương, các mạch máu đến sụn tai có thể bị rách, khiến máu chảy ra và ứ đọng giữa sụn và màng tai. Màng tai là mô liên kết bao quanh sụn, giúp vận chuyển máu và chất dinh dưỡng đến sụn.

Một khi nguồn cung cấp máu bị cắt đứt, sụn tai không thể nhận được các chất dinh dưỡng cần thiết, dẫn đến nhiễm trùng và chết mô. Lúc này, mô mới có thể tự hình thành phần nào xung quanh khu vực tổn thương, nhưng biến dạng, tạo ra một kết cấu hình súp lơ trên tai.

Đối tượng dễ bị tai súp lơ

Tai súp lơ là tình trạng phổ biến nhất ở các võ sĩ thi đấu đối kháng khi họ phải ghì tai xuống mặt sàn trong khoảng thời gian dài hoặc chấn thương từ một cú đòn mạnh. Tuy nhiên, hiện tượng này cũng có thể xảy ra do nhiễm trùng tai, đặc biệt là những trường hợp do xỏ khuyên ở phần trên của tai.

Vì vậy, tai súp lơ có thể xảy ra ở bất kỳ ai gặp phải những chấn thương ở đầu và tai. Đặc biệt, nếu bạn bị chấn thương kín, nhất là khi chơi các môn thể thao như đấm bốc, đấu vật, bóng nước… thì nguy cơ gặp phải tình trạng tai súp lơ rất cao.

Ngoài ra, những người sử dụng thuốc chống đông máu cũng có nguy cơ mắc phải tai súp lơ.

Chẩn đoán 

Thông thường, tai súp lơ là hiện tượng xảy ra sau khi không điều trị một chấn thương tai kịp thời và triệt để. Do đó, việc chẩn đoán sẽ tùy thuộc vào mức độ tổn thương tai. Nếu vùng tai tổn thương gặp đau nhiều, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh như chụp cộng hưởng từ MRI.

Những phương pháp điều trị tai súp lơ

1. Điều trị bước đầu

Khi tai bị chấn thương, cần cấp cứu càng nhanh càng tốt như chườm đá trong khoảng thời gian 15 phút. Đá lạnh giúp giảm sưng, ngăn ngừa việc hình thành tai súp lơ. Sau đó, người bị thương nên nhanh chóng nhập viện kiểm tra.

2. Hút dịch

Bác sĩ có thể điều trị tình trạng tai súp lơ bằng cách hút dịch ra khỏi các túi dịch trên vành tai cũng như máu tụ. Sau đó kê đơn thuốc kháng sinh để ngăn ngừa nhiễm trùng, cũng như băng bó để tai lành lại theo hình dạng bình thường. Lúc này, người bệnh cần tránh các hoạt động có thể gây thêm chấn thương cho tai cho đến khi hoàn toàn bình phục.

Tuy nhiên, đây chỉ là phương án tạm thời vì các túi dịch trên tai đã bị vỡ giập sụn vẫn sẽ tiếp tục được “bơm đầy” sau một thời gian. Do đó, việc theo dõi sự thay đổi hình dạng tai là điều rất quan trọng. Đừng chủ quan khi thấy tai bị sưng vì đây là tiền đề cho tình trạng biến dạng này tái phát.

3. Phẫu thuật

Tuy là một biến dạng mạn tính nhưng trong một số trường hợp, người bệnh có thể thực hiện phẫu thuật thẩm mỹ tai để phục hình cho tai. Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ sẽ cắt sau tai để lộ sụn. Sau đó, bác sĩ sẽ tiến hành loại bỏ, sắp xếp một số sụn hoặc sử dụng các mũi khâu để định hình lại tai.

Người bệnh có thể được gây mê toàn thân hoặc gây tê cục bộ. Thông thường, người bệnh có thể tiếp tục các hoạt động thể chất trong vòng 6 tuần sau phẫu thuật. Người bệnh cần tuyệt đối tuân theo các chỉ định từ bác sĩ.

Cách phòng ngừa

Để tránh hiện tượng biến dạng tai hình thành tai súp lơ, bạn cần thực hiện những cách sau:

• Ngăn ngừa chấn thương ngay từ đầu: Nếu có tham gia các môn thể thao mang tính đối kháng như đấu vật, võ thuật, quyền Anh, hãy đội mũ bảo hiểm hoặc các dụng cụ bảo hộ tai để bảo vệ chính mình, cả người lớn và trẻ em. Trong một số môn thể thao như quyền anh và đấu vật cấp cao, người thi đấu không được phép mang mũ. Do đó, việc điều trị nhanh chóng khi có chấn thương kín ở tai sẽ mang tính quyết định để ngăn tình trạng tai súp lơ tiến triển.
• Nâng cao nhận thức cho những đối tượng dễ gặp tình trạng tai súp lơ. Nắm được những dấu hiệu ban đầu của tình trạng tai súp lơ sẽ giúp hạn chế biến chứng cũng như ngăn ngừa biến dạng tai.
• Tránh sử dụng chất chống đông máu: Đây là một tác nhân có thể làm tăng nguy cơ tiến triển thành tai súp lơ khi tai bị chấn thương. Hãy thông báo cho ban tổ chức về tình trạng bệnh của mình trước khi tham gia một môn thể thao đối kháng.
• Không được tự ý ngừng dùng thuốc đang được bác sĩ kê đơn.

Khi được điều trị tích cực và kịp thời, biến dạng tai súp lơ thường không thể xảy ra. Bất kỳ sự chậm trễ trong chẩn đoán đều dẫn đến khó khăn hơn trong việc quản lý tình trạng, giảm lượng máu cung cấp cho sụn tai và tăng nguy cơ biến dạng.