Bạn đọc hỏi:

Chào bác sĩ, tôi là một người bố có con đang trong độ tuổi dậy thì và khám phá thế giới. Dạo gần đây tôi xem báo đài thấy nhắc đến nhiều một loại “nước vui” thường được ngụy trang trong các loại nước giải khát và được giới trẻ dùng. Tôi biết loại “nước vui” này là một loại ma túy và muốn giải thích cho con mình hiểu rõ hơn về những tác hại nguy hiểm của nó đối với sức khỏe để giúp con tránh xa những thứ “độc hại” này. Vậy xin bác sĩ có thể giúp tôi giải thích rõ hơn nước vui là gì và nó nguy hiểm như thế nào đối sức khỏe? Cảm ơn bác sĩ.

Anh Hùng Cao (45 tuổi)

Bác sĩ trả lời:

Chào bạn,

– Với câu hỏi Nước vui là gì? Nguy hiểm như thế nào đối với sức khỏe, bác sĩ Hồ Văn Hùng, chuyên khoa Thần kinh, hiện đang công tác tại Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội giải đáp như sau:

Nước vui là gì?

“Nước vui” là một loại ma túy mới, được đóng gói dưới dạng gói bột pha thực phẩm và đặc biệt có thể hòa tan với nước để uống. Qua phân tích, xác định có rất nhiều thành phần khác nhau trong gói bột như cafein, chất gây ngủ, nhưng thành phần chiếm tỉ lệ nhiều nhất là chất ma túy Methylenedioxyl – Methamphetamine (MDMA) hay còn được gọi là thuốc lắc hay ecstasy. MDMA là loại thuốc tổng hợp, làm thay đổi cảm xúc và tri giác của người sử dụng. Đây là loại chất vừa giống chất kích thích vừa giống chất gây ảo giác, gây cảm giác tràn đầy năng lượng, phấn khích và rối loạn định hướng không gian và thời gian. Do đó, người sử dụng ma túy “nước vui” sẽ bị ảnh hưởng đến sức khỏe, gây ảo giác mạnh, loạn thần, tăng thân nhiệt, co giật,… và có thể ngay lập tức đe dọa đến tính mạng nếu sử dụng quá liều.

Vậy tác động cụ thể của loại ma túy “nước vui” đối với sức khỏe là gì?

“Nước vui” tác động lên hoạt động của não thông qua 3 chất hóa học chính: Dopamin, Norepinephrine và Serotonin.

• Dopamin làm tăng kích thích hệ thần kinh.
• Norepinephrine làm tăng nhịp tim và huyết áp, đặc biệt nguy hiểm đối với những người đã bị bệnh tim mạch, huyết áp từ trước.
• Serotonin ảnh hưởng đến tâm trạng, sự thèm ăn, giấc ngủ và các chức năng khác. Nó cũng kích hoạt các hormone ảnh hưởng đến sự kích thích tình dục và sự tin tưởng. Việc giải phóng một lượng lớn serotonin có thể gây ra sự gần gũi về tình cảm, tâm trạng cao hơn và cảm thấy đồng cảm ở những người sử dụng MDMA.

Các ảnh hưởng sức khỏe khác bao gồm:

• Buồn nôn
• Chuột rút cơ bắp
• Nghiến răng không tự chủ
• Mờ mắt
• Cảm giác ớn lạnh
• Đổ mồ hôi

Khi dùng “nước vui” trong một thời gian đủ dài, có thể xuất hiện các triệu chứng, vấn đề như:

• Thường xuyên cáu gắt
• Hay bốc đồng và hung hăng
• Phiền muộn
• Các vấn đề về giấc ngủ
• Các vấn đề về trí nhớ và sự chú ý
• Giảm sự thèm ăn
• Giảm hứng thú và khoái cảm khi quan hệ tình dục

Đặc biệt khi sử dụng MDMA liều cao có thể ảnh hưởng đến khả năng điều chỉnh nhiệt độ của cơ thể. Điều này có thể dẫn đến nhiệt độ cơ thể tăng đột biến, đôi khi có thể dẫn đến suy gan, thận, tim hoặc thậm chí tử vong.

Một câu hỏi đặt ra liệu sử dụng “nước vui” có gây nghiện hay không? Theo kết quả nghiên cứu cho thấy việc sử dụng “nước vui” hay MDMA có thể gây nghiện mặc dù ở mức độ nhẹ hơn so với một số loại thuốc khác như cocaine. Một số người báo cáo các dấu hiệu nghiện, bao gồm các triệu chứng cai nghiện sau:

• Thường xuyên mệt mỏi
• Mất ngon miệng
• Thường xuyên cảm giác phiền muộn
• Khó tập trung

Như vậy, việc sử dụng “nước vui” có thể gây hại cho sức khỏe trí não cũng như toàn thân, đặc biệt khi sử dụng ở liều cao và thời gian kéo dài. Do vậy, bạn cần hướng dẫn cho con về những tác hại của loại ma túy mới này, đề phòng những tác dụng không mong muốn có thể xảy ra đối với sức khỏe tinh thần và thể chất của con bạn.

Trân trọng!