Não cá vàng: Chứng suy giảm trí nhớ khiến bạn trở nên... ngốc nghếch

Bạn làm trước quên sau, tính nói gì đó mà vài giây tiếp theo lại phải ấp úng xin lỗi rằng… mình đã quên mất tiêu rồi? Để tránh rơi vào trường hợp dở khóc dở cười vì “não cá vàng” thì bạn cần tìm ra nguyên nhân và điều chỉnh lối sống theo hướng lành mạnh hơn.

Tình trạng thường xuyên khóa cửa rồi mới nhớ để quên chìa khóa cửa trong nhà hay không nhớ mình muốn làm gì là những biểu hiện của hội chứng suy giảm trí nhớ mà nhiều người hay gọi là “não cá vàng”. Thay vì cảm thấy tự ti mình “ngốc nghếch”, bạn hãy cùng Hello Bacsi tìm hiểu về chứng đãng trí này để có cách điều trị hiệu quả nhé!

Tìm hiểu chung

Bệnh não cá vàng là gì?

Não cá vàng là gì? Đây là cụm từ thường được dùng để chỉ những người đãng trí, bảo trước quên sau. Vậy, tại sao gọi là não cá vàng? Nhiều người tin rằng cá vàng có một trí nhớ cực ngắn, chỉ khoảng vài giây. Vì vậy, cụm từ “não cá vàng’ thường được gắn liền với những người có tính đãng trí, hay quên. Thực tế thì chứng hay quên này nhiều khi chỉ là do bạn đã có những thói quen không tốt dẫn đến mất trí nhớ tạm thời chứ không hẳn là bệnh lý. 

Khó khăn khi bị não cá vàng

Người bị bệnh não cá vàng thường có trí nhớ ngắn hạn và dễ gặp nhiều vấn đề trong cuộc sống như:

• Tốn thời gian và công sức: Chứng hay quên sẽ khiến bạn phải làm một việc nhiều lần và có thể gây tiêu tốn thời gian cũng như công sức. 
• Giảm thiểu chất lượng công việc: Trong công việc, nếu bạn cứ mãi ở trong trạng thái “làm trước quên sau” thì chất lượng công việc cũng sẽ bị ảnh hưởng ít nhiều. Đồng thời, điều này cũng khiến các sếp dần mất niềm tin vì cảm thấy bạn khá lơ ngơ và không nghiêm túc.
• Mất mát đồ đạc: Ngoài ra, chứng não cá vàng cũng có thể khiến bạn đánh mất nhiều vật dụng quan trọng. 

Triệu chứng

Các dấu hiệu và triệu chứng nhận diện não cá vàng

Não cá vàng là sao? Có rất nhiều dấu hiệu chứng tỏ bạn phù hợp với biệt danh “não cá vàng”. Các ví dụ tiêu biểu có thể kể đến như:

• Bạn đã cầm thứ gì đó trên tay nhưng vẫn tìm kiếm xung quanh vì tưởng chưa tìm ra.
• Bạn ra khỏi nhà mà cứ băn khoăn không nhớ rằng bạn đã tắt điện hoặc khóa cửa hay chưa.
• Vì hay quên nên bạn luôn nhắc người thân ghi nhớ hộ một số việc cần làm.
• Bạn đang tính đi làm điều gì đó, xong rồi đến nơi thì lại quên mất mình định làm gì.
• Câu cửa miệng của bạn là “mình định nói cái gì đó mà giờ mình quên mất rồi”.
• Bạn không thể tập trung mỗi khi làm việc.
• Bạn thường xuyên đi lạc đường.

Nguyên nhân

Nguyên nhân khiến bạn bị não cá vàng

Nhiều người cho rằng bẩm sinh họ đã có trí nhớ kém và dựa vào lý do ấy để cảm thấy bản thân không có gì đáng trách khi sở hữu “não cá vàng”. Tuy nhiên, có rất nhiều nguyên nhân khiến bạn bị não cá vàng và dựa vào các nguyên nhân này, bạn sẽ có cách cải thiện trí nhớ hiệu quả hơn.

Cách quản lý công việc

Nếu bạn không có thói quen quản lý công việc một cách bài bản, có logic thì việc hay quên sẽ dễ dàng xảy ra. Lối sống thiếu ngăn nắp, bừa bãi và không sắp xếp mọi thứ đúng vị trí cũng khiến việc ghi nhớ của bạn trở nên khó khăn hơn. Trong trường hợp này, bạn hãy tìm cách tổ chức và quản lý công việc một cách hợp lý. Ngoài ra, bạn cần sắp xếp lại mọi thứ xung quanh mình gọn gàng hơn để tránh căng thẳng khi cần tìm kiếm đồ dùng.

Làm nhiều việc cùng lúc

Bạn cũng sẽ dễ quên hoặc quên nhanh nếu đầu óc mất tập trung. Nhiều nghiên cứu cho thấy, nếu bạn làm nhiều việc cùng một lúc thì sẽ tiêu tốn nhiều thời gian và sức lực hơn bình thường. Điều này làm não trở nên căng thẳng và mệt mỏi, từ đó khiến năng lực tư duy sáng tạo và năng lực làm việc suy giảm theo. Bạn nên loại bỏ các yếu tố gây mất tập trung khi muốn làm bất cứ việc gì. Hãy tắt tiếng điện thoại di động, các thông báo qua email… trước khi bắt đầu làm việc.

Thay đổi đồng hồ sinh học

Những thay đổi dài hạn trong nhịp sống hằng ngày có thể ảnh hưởng đáng kể đến trí nhớ. Nếu nhịp sinh học hàng ngày bị phá vỡ thường xuyên, bạn có nguy cơ cao mắc chứng hay quên. Hiện tượng suy giảm trí nhớ thường xảy ra ở những người làm việc ca đêm hoặc thời gian biểu không cố định. 

Bạn cần ngủ từ 7 – 8 tiếng mỗi đêm để các tế bào não có đủ thời gian phục hồi. Sinh hoạt theo thời gian biểu hợp lý sẽ giúp bạn cải thiện sức khỏe và trí nhớ.

Áp lực cuộc sống 

Bạn có thể chịu nhiều áp lực từ cuộc sống, ví dụ như các vấn đề về công việc, học tập, sinh hoạt gia đình cũng như các mối quan hệ xung quanh. Nếu không được giải tỏa, những vấn đề này sẽ đẩy não vào trạng thái căng thẳng quá mức, từ đó khiến bạn kém tập trung và có thể gây suy giảm trí nhớ. 

Bạn nên điều chỉnh lại lối sống nhằm giảm thiểu áp lực về tinh thần. Hãy cố gắng dành nhiều thời gian hơn để thư giãn, nghỉ ngơi thay vì cố gắng gồng gánh quá nhiều thứ để rồi mệt mỏi.

Bệnh lý thần kinh

Rối loạn tiền đình, thiểu năng tuần hoàn não, lạm dụng thuốc chống trầm cảm, thuốc ngủ hoặc những vấn đề sức khỏe khác đều có thể gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh. Những người bị bệnh gan, thận mạn tính gây thiếu oxy lên não cũng dễ gặp triệu chứng “não cá vàng”.

Nếu bạn cảm thấy bản thân hay người thân có các biểu hiện trí nhớ bất thường thì bạn cần phải nhanh chóng đến các bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra toàn diện.

Điều trị

Những phương pháp giúp cải thiện trí nhớ và điều trị bệnh não cá vàng

Ngoài việc hạn chế các nguyên nhân gây bệnh thì bạn cũng cần áp dụng các biện pháp nhằm tăng cường trí nhớ, ví dụ như ăn uống lành mạnh kết hợp với luyện tập và nghỉ ngơi điều độ.

Ăn uống lành mạnh

Bạn nên bổ sung vào chế độ ăn của mình những loại thực phẩm tốt cho trí não. Chế độ ăn uống lành mạnh sẽ giúp bạn cải thiện trí nhớ, đồng thời tránh được các loại thực phẩm dễ dẫn đến tình trạng “não cá vàng”.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, bữa ăn sáng có thể cải thiện trí nhớ ngắn hạn và tăng khả năng tập trung. Những sinh viên đã ăn sáng có xu hướng làm bài thi tốt hơn những người không ăn. Các loại thực phẩm phù hợp cho bữa sáng của bạn bao gồm: ngũ cốc nguyên hạt giàu chất xơ, thực phẩm từ sữa và trái cây.

Thêm vào đó, ăn quá nhiều đường có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe và các bệnh mạn tính, bao gồm suy giảm nhận thức. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, chế độ ăn nhiều đường có thể dẫn đến giảm trí nhớ. Vì vậy, bạn nên cắt giảm lượng đường tiêu thụ vì điều này không chỉ giúp ích cho trí nhớ mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể của bạn.

Cá giàu axit béo omega-3 là thực phẩm vàng cho sức khỏe của não bộ. Một chế độ ăn nhiều cá sẽ giúp bạn cải thiện chứng mất trí nhớ, giảm nguy cơ bị đột quỵ hoặc sa sút trí tuệ. Do đó, cá là thực phẩm rất cần thiết, đặc biệt là đối với người cao tuổi và trẻ nhỏ. Để não bộ và hệ tim mạch khỏe mạnh hơn, bạn nên ăn khoảng hai khẩu phần cá cho mỗi tuần.

Uống quá nhiều đồ uống có cồn sẽ gây bất lợi cho sức khỏe của bạn theo nhiều cách khác nhau, đặc biệt có thể ảnh hưởng tiêu cực đến trí nhớ. Vì vậy, bạn hãy tránh uống quá nhiều rượu bia để bảo vệ trí nhớ của mình.

Luyện tập thể dục thường xuyên

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, vận động cơ thể thường xuyên sẽ giúp cải thiện chức năng nhận thức của con người. Những hoạt động đơn giản như ngồi thiền hoặc tập yoga cũng là một cách tốt để giúp bạn luyện tập cho não bộ.

Việc ngồi thiền có thể tác động tích cực đến sức khỏe của bạn theo nhiều cách khác nhau. Thiền giúp thư giãn và làm dịu tinh thần, từ đó giảm căng thẳng, giảm huyết áp và thậm chí cải thiện trí nhớ. Mỗi ngày, bạn hãy dành ra một chút thời gian để ngồi thiền. Điều này không chỉ khiến tâm trạng bạn tốt lên mà còn giúp bạn ghi nhớ được nhiều việc hơn.

Tập thể dục rất có lợi đối với sức khỏe thể chất và tinh thần nói chung. Nhiều nghiên cứu cho thấy, tập thể dục có thể làm tăng bài tiết protein, giúp bảo vệ thần kinh, cải thiện sự tăng trưởng và phát triển của tế bào thần kinh, dẫn đến cải thiện sức khỏe não bộ tổng thể.

Các bài tập trí não

Chơi các trò chơi trí não là một cách thú vị và hiệu quả để tăng cường trí nhớ và ngăn ngừa chứng “não cá vàng’. Trò chơi ô chữ, gợi nhớ từ và thậm chí là các ứng dụng di động dành riêng cho việc rèn luyện não bộ cũng giúp tăng cường trí nhớ rất tốt.

Học một ngôn ngữ mới

Những kiến thức cơ bản về ngôn ngữ đã được chứng minh là có tác động tích cực đến trí não. Điều này không chỉ giúp bạn cải thiện trí nhớ mà còn rất có lợi cho cuộc sống sau này. Bạn không cần phải chọn một ngôn ngữ xa lạ để bắt đầu học mà có thể dành thời gian để trau dồi thêm tiếng Anh hay bất cứ thứ tiếng nào bạn thấy cần thiết.

Nghỉ ngơi hợp lý

Não không được nghỉ ngơi trong một thời gian dài sẽ dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng. Một số nghiên cứu cho thấy, những người thiếu ngủ hoặc làm việc quá sức thường sẽ nhớ sai thông tin nhiều hơn và thường xuyên hơn. Vì vậy, bạn cần dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi và thư giãn.

Ngủ đúng giờ và đủ giấc

Giấc ngủ đóng một vai trò quan trọng trong việc củng cố trí nhớ, chúng biến những ký ức ngắn hạn thành những ký ức dài hạn hơn. Nghiên cứu cho thấy, việc thiếu ngủ thường xuyên sẽ tác động tiêu cực đến trí nhớ của bạn. Các chuyên gia sức khỏe khuyên người lớn nên ngủ từ 7 – 8 giờ mỗi đêm để có sức khỏe tốt. Đồng thời, bạn cần ngủ đúng giờ và tránh thức khuya.

Thư giãn trong giờ làm việc

Mặc dù bận rộn nhưng nếu bạn cứ làm việc quá sức thì sẽ không thể đạt được hiệu quả tối đa. Trong khi làm việc, bạn cũng cần có những khoảng thời gian nghỉ ngơi để não bộ được thư giãn và phục hồi.