Bạn đọc hỏi:

Chào dược sĩ, tôi năm nay 35 tuổi đang dùng thuốc ARV để điều trị HIV. Xin hỏi dược sĩ uống ARV bao lâu thì bị kháng thuốc và làm sao để hạn chế tình trạng này. Cảm ơn dược sĩ.

Chú Hoàng (35 tuổi)

Dược sĩ trả lời:

Chào bạn,

Với câu hỏi Uống ARV bao lâu thì bị kháng thuốc, dược sĩ Vũ Huy Hoàng (Cử nhân Đại học Dược Hà Nội – chuyên ngành Dược lâm sàng) giải đáp như sau:

Uống ARV bao lâu thì bị kháng thuốc?

Kháng thuốc ARV là tình trạng người bệnh sử dụng thuốc ARV theo đúng liệu trình nhưng virus vẫn tăng lên nhanh chóng. HIV kháng thuốc xảy ra khi quá trình tiến hóa vi mô khiến các virion trở nên dung nạp với các phương pháp điều trị bằng thuốc ARV. Virus kháng thuốc sẽ tiếp tục nhân lên khi có thuốc mà nó đã kháng.

Uống thuốc ARV bao lâu thì bị kháng thuốc?. Có 2 kiểu kháng thuốc thường gặp:

• Kháng thuốc mắc phải: Tình trạng kháng thuốc có thể phát triển nếu bệnh nhân ngừng điều trị hoặc không dùng thuốc theo đơn.
• Kháng thuốc do lây truyền: Nếu những người bị lây nhiễm bởi những người khác đã có HIV kháng thuốc, thì được gọi là kháng thuốc lây truyền.

Như vậy, tình trạng HIV kháng thuốc có thể xảy ra ở bất cứ người bệnh nào, vào bất cứ thời điểm nào. Theo một số nghiên cứu cho thấy có khoảng 10% người nhiễm HIV có thể kháng 1 hoặc nhiều loại ARV.

Nhận biết dấu hiệu cơ thể kháng thuốc ARV

Bên cạnh việc tìm hiểu uống ARV bao lâu thì bị kháng thuốc thì bạn cũng sẽ quan tâm đến việc nhận biết các dấu hiệu cơ thể kháng thuốc. Bạn sẽ rất khó phát hiện ra các dấu hiệu kháng thuốc ARV nếu không được xét nghiệm. Hiện tại có 2 phương pháp chính để phát hiện tình trạng kháng thuốc kháng virus ở người HIV, đó là:

1. Kiểm tra kiểu gen

– Phương pháp này có thể phát hiện nhanh chóng đột biến kháng thuốc đối với các ART khác nhau bằng cách khuếch đại và giải trình tự.

– Hạn chế của phương pháp này là làm cho tải lượng virus thấp. Ngoài ra, khả năng đề kháng ở mức độ thấp có thể bị mất trong quần thể hỗn hợp của các giả virus, thường tồn tại ở những người nhiễm HIV.

2. Kiểm tra kiểu hình

– Phương pháp này giúp kiểm tra khả năng nhân lên của virus HIV ở người khi có một loại thuốc kháng virus cụ thể, tức là nó đo kiểu hình (hành vi bên ngoài) của HIV của bệnh nhân để đáp ứng với ART. Virus được phát triển trong ống nghiệm với thuốc kháng virus. Sau đó, nó được đánh giá xem nó có phát triển (hoặc không phát triển) dưới sự hiện diện của loại thuốc đó hay không.

– Hạn chế của phương pháp này là khó thực hiện khi tải lượng virus thấp.

Hậu quả của kháng thuốc ARV là khiến cho quá trình điều trị thất bại, người bệnh sẽ phải mất một khoản chi phí rất lớn. Bên cạnh đó còn làm lây lan các chủng kháng thuốc. Do đó, ngăn ngừa và làm giảm tình trạng kháng thuốc là điều hết sức cần thiết mà người bệnh và đội ngũ y tế cần quan tâm.

Để hạn chế tình trạng kháng thuốc ARV, bạn nên tuân thủ dùng thuốc, dùng đúng liều và đều đặn, tránh quên liều, bỏ thuốc giữa chừng. Bên cạnh đó, việc sử dụng thuốc ARV liều cao là cách tốt để ngăn ngừa sự kháng thuốc. Tuy nhiên cần phải có sự cho phép và theo dõi chặt chẽ của bác sĩ.

Hy vọng với những thông tin trên đây đã giúp bạn biết được uống ARV bao lâu thì bị kháng thuốc và làm sao để phát hiện tình trạng kháng thuốc nhé.

Bạn có thể đọc thêm các bài viết:

Hỏi đáp dược sĩ: Uống thuốc ARV nên kiêng ăn gì?

Vòng đời virus HIV và cơ chế của thuốc kháng

Trân trọng!