Clonafos

Tên hoạt chất: Propylthiouracil 50 mg

Tên biệt dược: Clonafos

Tác dụng

Clonafos có tác dụng gì?

Clonafos là một loại thuốc kháng giáp, có tác dụng làm giảm sự hình thành hormon tuyến giáp trong cơ thể. Thuốc clonafos được chỉ định trong điều trị tăng năng tuyến giáp để chuẩn bị phẫu thuật hoặc điều trị iod phóng xạ và xử trí cơn nhiễm độc giáp.

Một số tác dụng khác của thuốc không được liệt kê trên nhãn thuốc đã được phê duyệt nhưng bác sĩ có thể chỉ định bạn dùng. Bạn chỉ sử dụng thuốc này để điều trị một số bệnh lý chỉ khi có chỉ định của bác sĩ.

Liều dùng

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Bạn hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi quyết định dùng thuốc.

Thuốc có những dạng và hàm lượng nào?

Thuốc Clonafos ở dạng viên nén. Mỗi hộp thuốc có 10 vỉ, mỗi vỉ chứa 10 viên nén.

Trong một viên nén có chứa các thành phần và hàm lượng bao gồm:

• Propylthiouracil 50mg 
• Tá dược: Cellulose vi tinh thể, lactose, natri starch glycolat, silicon dioxyd, magnesi stearat vừa đủ 1 viên.

Liều dùng thuốc cho người lớn như thế nào?

Liều dùng thuốc Clonafos hàng ngày thường được chia đều thành 3 liều nhỏ, uống cách nhau khoảng 8 giờ. Trong một số trường hợp, khi cần liều hàng ngày lớn hơn 300 mg, có thể uống với khoảng cách gần hơn, khoảng từ 4 hoặc 6 giờ 1 lần.

Ðiều trị tăng năng tuyến giáp ở người lớn

Liều ban đầu thường dùng cho người lớn là 300 – 450 mg, chia thành liều nhỏ uống cách nhau 8 giờ. Trong trường hợp, người bệnh có tăng năng tuyến giáp nặng hoặc bướu giáp rất lớn có thể cần dùng liều ban đầu 600 – 1200 mg mỗi ngày. Khi hoàn toàn kiểm soát được triệu chứng, thì tiếp tục điều trị với liều ban đầu trong khoảng 2 tháng.

Tùy theo dung nạp và đáp ứng điều trị của người bệnh, bác sĩ sẽ điều chỉnh cẩn thận liều duy trì tiếp theo. Liều duy trì đối với người lớn thay đổi và thường là khoảng 1/3 đến 2/3 liều ban đầu. Liều duy trì thường dùng đối với người lớn là 100 – 150 mg mỗi ngày, chia thành liều nhỏ uống cách nhau 8 – 12 giờ.

Ðiều trị cơn nhiễm độc giáp ở người lớn

Liều thuốc Clonafos thường dùng trong trường hợp này là 200 mg, cứ 4 – 6 giờ uống một lần trong ngày thứ nhất, khi hoàn toàn kiểm soát được triệu chứng thì giảm dần tới liều duy trì thường dùng.

Người cao tuổi nên dùng liều thấp hơn, liều đầu tiên: 150 – 300 mg/ngày.

Liều dùng khi bị suy thận:

Ðộ thanh thải creatinin từ 10 – 50 ml/phút: Liều bằng 75% liều thường dùng.

Ðộ thanh thải creatinin dưới 10 ml/phút: Liều bằng 50% liều thường dùng.

Liều dùng thuốc cho trẻ em như thế nào?

Ðiều trị tăng năng tuyến giáp ở trẻ em

Liều ban đầu thường dùng là 5 – 7 mg/kg/ngày, chia thành những liều nhỏ, uống cách nhau 8 giờ, hoặc 50 – 150 mg mỗi ngày ở trẻ em 6 – 10 tuổi, và 150 – 300 mg hoặc 150 mg/m2 mỗi ngày cho trẻ em 10 tuổi hoặc lớn hơn.

Liều duy trì cho trẻ em: 1/3 đến 2/3 của liều ban đầu, chia thành liều nhỏ uống cách nhau 8 – 12 giờ.

Ðể điều trị tăng năng tuyến giáp ở trẻ sơ sinh, liều khuyên dùng là 5 – 10 mg/kg mỗi ngày.

Cách dùng

Bạn nên dùng thuốc như thế nào?

Thuốc Clonafos được dùng đường uống. Hãy đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng thuốc. Nếu có thắc mắc hoặc cần thêm thông tin, hãy hỏi ý kiến bác sĩ.

Bạn nên làm gì trong trường hợp dùng quá liều?

Dùng quá liều Clonafos có thể gây tăng nguy cơ gặp các tác dụng phụ thường gặp như: Buồn nôn, nôn, đau thượng vị, nhức đầu, sốt, đau khớp, ngứa, phù và giảm toàn thể huyết cầu. Mất bạch cầu hạt là tác dụng phụ nghiêm trọng nhất do dùng quá liều. Viêm da tróc và viêm gan cũng có thể xảy ra.

Ðiều trị dùng quá liều Clonafos thường là điều trị triệu chứng và hỗ trợ. Khi quá liều cấp tính, bác sĩ sẽ cần gây nôn hoặc rửa dạ dày. Nếu người bệnh hôn mê, có cơn động kinh hoặc mất phản xạ nôn, có thể rửa dạ dày và đặt ống nội khí quản có bóng bơm phồng để tránh hít phải chất nôn.

Ngoài ra, dùng thuốc chống nhiễm khuẩn và truyền máu tươi toàn bộ nếu phát triển suy tủy. Nếu có viêm gan, bệnh nhân cần có chế độ nghỉ ngơi ăn uống thích hợp. Một số trường hợp có thể dùng thuốc giảm đau, thuốc an thần và truyền dịch tĩnh mạch để điều trị quá liều Clonafos.

Trong trường hợp khẩn cấp hoặc quá liều, nếu bệnh nhân nhân gục xuống, co giật, khó thở hoặc không thể tỉnh lại, hãy gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm Y tế địa phương gần nhất.

Ngoài ra, bạn cần ghi lại và mang theo danh sách những loại thuốc bạn đã dùng, bao gồm cả thuốc kê toa và thuốc không kê toa.

Bạn nên làm gì nếu quên một liều?

Nếu bạn quên dùng một liều thuốc, hãy dùng càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, bạn hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Không dùng gấp đôi liều đã quy định.

Tác dụng phụ

Bạn sẽ gặp tác dụng phụ nào khi dùng thuốc?

Tỷ lệ tác dụng phụ do clonafos tương đối thấp, 1 – 5% người bệnh giảm bạch cầu. Mất bạch cầu hạt là tác dụng phụ hiếm gặp và nghiêm trọng nhất thường xảy ra trong vòng 3 tháng đầu điều trị, và hiếm khi xảy ra sau 4 tháng điều trị. 

Tác dụng phụ về gan hiếm gặp và thường hồi phục sau khi ngừng dùng thuốc, nhưng viêm gan gây tử vong với bệnh não hoặc hoại tử gan đáng kể có thể xảy ra ở một số ít người bệnh. Ðiều trị kéo dài có thể gây suy giáp.

Thường gặp: (ADR > 1/100)

• Giảm bạch cầu (nếu lượng bạch cầu dưới 4000, bạch cầu đa nhân trung tính dưới 45% phải ngừng thuốc)
• Phát ban, nổi mày đay, ngứa, ngoại ban, viêm da tróc
• Ðau khớp, đau cơ
• Viêm động mạch.

Ít gặp: (1/1000< ADR < 1/100)

• Mất bạch cầu hạt
• Nhức đầu, ngủ gà, chóng mặt, sốt do thuốc 
• Phù, viêm mạch da 
• Rụng tóc lông, nhiễm sắc tố da 
• Buồn nôn, nôn, đau thượng vị, bệnh tuyến nước bọt 
• Dị cảm, viêm dây thần kinh 
• Vàng da, viêm gan.

Hiếm gặp: (ADR < 1/1000)

• Giảm bạch cầu hạt, giảm tiểu cầu, thiếu máu không tái tạo, giảm prothrombin huyết và chảy máu
• Phản ứng gan nghiêm trọng 
• Viêm phổi kẽ 
• Viêm thận 
• Bệnh hạch bạch huyết, hội chứng giống lupus, viêm đa cơ, ban đỏ nốt.

Thông báo cho bác sĩ về các tác dụng không mong muốn gặp phải khi sử dụng thuốc.

Đây không phải là danh mục đầy đủ tất cả các tác dụng phụ và có thể xảy ra những tác dụng phụ khác. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về tác dụng phụ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ.

Thận trọng/Cảnh báo

Trước khi dùng thuốc, bạn nên lưu ý những gì?

Thuốc chống chỉ định trong những trường hợp sau đây:

• Các bệnh về máu nặng (chẳng hạn như mất bạch cầu hạt, thiếu máu bất sản…)
• Viêm gan
• Mẫn cảm với propylthiouracil hoặc với bất cứ thành phần nào của thuốc.

Người bị bệnh mất bạch cầu hạt đang dùng thuốc cần phải được theo dõi chặt chẽ và thăm khám ngay khi có các dấu hiệu và triệu chứng bị nhiễm khuẩn, như viêm họng, phát ban ở da, sốt, rét run, nhức đầu, và tình trạng bứt rứt, khó chịu toàn thân. 

Điều đặc biệt quan trọng là phải theo dõi cẩn thận những dấu hiệu và triệu chứng này trong giai đoạn đầu dùng thuốc để tránh tình trạng mất bạch cầu hạt do propylthiouracil (thường xuất hiện trong 2 – 3 tháng đầu sau điều trị).

Tình trạng giảm bạch cầu, giảm lượng tiểu cầu, thiếu máu không tái tạo (giảm toàn thể huyết cầu) cũng có thể xảy ra. Bác sĩ cần phải đếm bạch cầu và làm công thức bạch cầu cho những người bệnh sốt hoặc viêm họng, hay có những dấu hiệu khác khi đang dùng thuốc

Vì nguy cơ mất bạch cầu hạt tăng lên theo tuổi, nên cần dùng thuốc thận trọng cho người bệnh trên 40 tuổi.

Phải dùng thuốc clonafos hết sức thận trọng ở người bệnh đang dùng những thuốc khác cũng có khả năng gây mất bạch cầu hạt.

Vì thuốc clonafos có thể gây giảm prothrombin huyết và chảy máu, nên cần phải theo dõi thời gian prothrombin trong khi điều trị với thuốc, đặc biệt là trước khi phẫu thuật.

Đối với người bệnh có triệu chứng rối loạn chức năng gan (ví dụ, chán ăn, ngứa, đau ở hạ sườn phải), có thể có những phản ứng gan gây tử vong (tuy hiếm gặp) khi dùng thuốc.

Những điều bạn cần lưu ý khi dùng thuốc trong trường hợp đặc biệt (mang thai, cho con bú, phẫu thuật,…)

Thời kỳ mang thai

Clonafos qua nhau thai, có thể gây độc cho thai (bướu giáp và suy giáp cho thai). Nếu phải dùng thuốc, cẩn điều chỉnh liều lượng cẩn thận, đủ hiệu quả nhưng không quá cao.

Vì rối loạn chức năng tuyến giáp giảm xuống ở nhiều phụ nữ khi thai nghén tiên triển, nên có thể giảm cần giảm liều. Một số phụ nữ có thể cần ngừng dùng thuốc trong 2 hoặc 3 tuần trước khi sinh con. Nếu dùng clonafos trong thời kỳ mang thai hoặc nếu có thai trong khi đang dùng thuốc, phải thông báo ngay cho bác sĩ để phòng tránh những nguy cơ tiềm tàng đối với thai nhi.

Thời kỳ cho con bú

Clonafos phân bổ vào sữa mẹ và có khả năng gây tác dụng không mong muốn nghiêm trọng đối với trẻ nhỏ đang bú mẹ. Vì vậy, thuốc chống chỉ định đối với phụ nữ đang cho con bú.

Khả năng lái xe và vận hành máy móc

Thuốc có thể gây nhức đầu, chóng mặt, buồn ngủ… có thể ảnh hưởng đến khả năng lái xe hay vận hành máy móc nên cần thận trọng khi sử dụng.

Tương tác thuốc

Thuốc có thể tương tác với những thuốc nào?

Clonafos có thể gây giảm prothrombin huyết và làm tăng tác dụng của thuốc chống đông.

Nhiều loại thuốc khác cũng có thể tương tác với, ngay cả những loại thuốc không xuất hiện trong danh sách này, vì vậy, hãy nhớ nói với bác sĩ về tất cả các loại thuốc bạn đang dùng.

Thuốc có thể tương tác với thực phẩm, đồ uống nào?

Thức ăn, rượu và thuốc lá có thể tương tác với vài loại thuốc nhất định. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về việc uống thuốc cùng thức ăn, rượu và thuốc lá. Trừ khi có những lưu ý đặc biệt từ bác sĩ, hãy tiếp tục chế độ ăn uống bình thường của bạn khi dùng thuốc.

Tình trạng sức khỏe nào ảnh hưởng đến thuốc?

Tình trạng sức khỏe của bạn có thể ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc này. Báo cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào.

Bảo quản thuốc

Bạn nên bảo quản thuốc như thế nào?

Hạn sử dụng: 36 tháng kể từ ngày sản xuất.

Bạn nên bảo quản thuốc ở nhiệt độ phòng (không quá 30°C), ở nơi khô mát, tránh ẩm và tránh ánh sáng. Không bảo quản trong phòng tắm hoặc trong ngăn đá. Bạn nên nhớ rằng mỗi loại thuốc có thể có các phương pháp bảo quản khác nhau. Vì vậy, bạn nên đọc kỹ hướng dẫn bảo quản trên bao bì hoặc hỏi dược sĩ. Giữ thuốc tránh xa tầm tay trẻ em và thú nuôi.

Bạn không nên vứt thuốc vào toilet hoặc đường ống dẫn nước trừ khi có yêu cầu. Thay vì vậy, hãy vứt thuốc đúng cách khi thuốc quá hạn hoặc không thể sử dụng. Bạn có thể tham khảo ý kiến dược sĩ hoặc công ty xử lý rác thải địa phương về cách tiêu hủy thuốc an toàn.