Triệu chứng đường tiểu dưới hay rối loạn tiểu tiện là trăn trở phổ biến của cả nam và nữ bởi những ảnh hưởng của tình trạng này đến chất lượng cuộc sống [1]. Trong đó, tình dục là mối quan tâm dễ nhận thấy đối với nam giới mắc triệu chứng đường tiểu dưới và đây cũng là vấn đề cần được thảo luận khi đưa ra quyết định điều trị [11].
Để giải đáp được băn khoăn liệu hội chứng đường tiểu dưới có thật sự ảnh hưởng đến “bản lĩnh đàn ông” hay không và giải pháp cho tình trạng này là gì, mời bạn tham khảo những thông tin trong bài viết phía dưới nhé!
Hiểu về triệu chứng đường tiểu dưới
Thuật ngữ triệu chứng đường tiểu dưới hay rối loạn tiểu tiện được các chuyên gia y tế sử dụng để nói đến các vấn đề liên quan đến hoạt động của bàng quang (nơi chứa đựng và tống xuất nước tiểu) và niệu đạo (ống dẫn nước tiểu ra ngoài) [2]. Đây là vấn đề sức khỏe thường gặp và nguy cơ mắc phải các rối loạn này sẽ tăng dần theo độ tuổi ở cả nam và nữ giới. Trong đó, ở nam giới, nguyên nhân dẫn đến triệu chứng đường tiểu dưới rất có thể là do tắc nghẽn vì tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt. Tuy nhiên, một số trường hợp, các triệu chứng này cũng có thể liên quan đến các vấn đề về chức năng bàng quang [3].
Triệu chứng đường tiểu dưới có thể bao gồm các vấn đề như [4]:
- Tiểu không sạch (không thể làm rỗng bàng quang hoặc bàng quang đầy quá nhanh)
- Tần suất đi tiểu nhiều hơn bình thường
- Buồn tiểu đột ngột và khó kiểm soát
- Tiểu thường xuyên, tiểu đêm
- Dòng tiểu yếu, chậm hoặc nhỏ giọt
- Tiểu gấp khi hắt hơi, ho, cười…
- Bí tiểu.
Bản thân tình trạng rối loạn tiểu tiện có thể gây ra một số tác động đến chất lượng cuộc sống, chẳng hạn người bệnh có thể cảm thấy e dè khi phải ra khỏi nhà hoặc tham gia các tương tác xã hội vì sự bất tiện khi cần đi vệ sinh quá thường xuyên hoặc đột ngột. Ngoài ra, rối loạn tiểu tiện cũng có thể làm người bệnh lo âu, trầm cảm và ảnh hưởng đến các mối quan hệ cá nhân [5]. Thêm vào đó, các phương pháp điều trị triệu chứng đường tiểu dưới cũng có thể để lại nhiều tác dụng phụ không mong muốn, đặc biệt là tác động đến chức năng tình dục [1].
Triệu chứng đường tiểu dưới có làm ảnh hưởng đến “bản lĩnh đàn ông”?
Một số nghiên cứu đã chứng minh sự xuất hiện và mức độ nghiêm trọng của triệu chứng đường tiểu dưới là những yếu tố nguy cơ cho tình trạng suy giảm chức năng tình dục ở nam giới lớn tuổi. Vì vậy, suy giảm chức năng tình dục và triệu chứng đường tiểu dưới có thể có mối liên hệ mật thiết với nhau [1].
Cụ thể, triệu chứng đường tiểu dưới và rối loạn cương dương (một rối loạn tình dục ở nam giới, đặc trưng bởi tình trạng không có khả năng đạt được hoặc duy trì sự cương cứng để tiến hành cuộc giao hợp trọn vẹn) có cùng con đường sinh bệnh học. Dù vẫn chưa xác định được liệu triệu chứng đường tiểu dưới có dẫn đến rối loạn cương dương (hoặc ngược lại) hay không nhưng các nghiên cứu cho thấy mức độ nghiêm trọng của tình trạng này và tuổi tác là yếu tố nguy cơ của rối loạn cương dương [1].
Thêm vào đó, chức năng của các cơ quan vùng chậu cũng có liên quan đến nhau bao gồm bàng quang, ruột và chức năng tình dục. Vậy nên, khi mắc triệu chứng đường tiểu dưới, sức khỏe tình dục của người bệnh có thể trở nên kém hơn, giảm ham muốn và giảm tần suất hoạt động tình dục [1].
Ngoài ra, các phương pháp điều trị triệu chứng đường tiểu dưới cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng tình dục ở nam giới. Chẳng hạn, khi sử dụng thuốc để điều trị rối loạn tiểu tiện do tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt, người bệnh cũng có thể gặp phải một số vấn đề về chức năng tình dục như:
- Thuốc chẹn alpha hoạt động bằng cách làm giãn cơ tuyến tiền liệt và cổ bàng quang, từ đó làm giảm tắc nghẽn và tăng khả năng đưa nước tiểu ra ngoài [2]. Tuy nhiên, loại thuốc này lại có khả năng gây ảnh hưởng tiêu cực đến khoái cảm và chức năng xuất tinh [1].
- Thuốc ức chế 5-alpha reductase thường được kê cho nam giới mắc triệu chứng đường tiểu dưới do phì đại tuyến tiền liệt trên 40ml và có nguy cơ tiến triển cao. Tuy nhiên, nhóm thuốc này lại có thể gây giảm ham muốn, các rối loạn xuất tinh và giảm lượng tinh dịch [1].
Bên cạnh đó, một số phương pháp phẫu thuật điều trị triệu chứng đường tiểu dưới do tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt cũng có thể gây ảnh hưởng đến chức năng tình dục của người bệnh. Chẳng hạn cắt đốt nội soi qua đường niệu đạo (TURP) và cắt mở cổ bàng quang – tuyến tiền liệt qua nội soi (TUIP) có thể gây cực khoái khô. Một số thủ thuật với công nghệ laser như bốc hơi hoặc cắt đốt nội soi bằng laser (PVP) hay bóc nhân tuyến tiền liệt bằng năng lượng laser (HoLEP) gây xuất tinh ngược và rối loạn cương dương [1].
Giải pháp cải thiện những ảnh hưởng của triệu chứng đường tiểu dưới đến chức năng tình dục ở nam giới
Khi nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào của triệu chứng đường tiểu dưới, bạn nên đến thăm khám với bác sĩ chuyên khoa, vì triệu chứng đường tiểu dưới có thể tiến triển và trở nên nghiêm trọng hơn nếu không được điều trị [5]. Hơn nữa, triệu chứng đường tiểu dưới từ mức độ trung bình đến nghiêm trọng có khả năng làm tăng nguy cơ suy giảm chức năng tình dục ở nam giới [12]. Do đó, bạn nên thăm khám với bác sĩ chuyên khoa tiết niệu sớm và trao đổi về các dấu hiệu, tác động của chúng và mong muốn điều trị của bạn [5].
Tùy theo mức độ nghiêm trọng mà triệu chứng đường tiểu dưới có phương pháp điều trị khác nhau:
- Mức độ nhẹ có thể được theo dõi điều trị và thay đổi thói quen sinh hoạt [5]
- Mức độ trung bình đến nghiêm trọng có thể được chỉ định sử dụng thuốc [6].
- Nếu dùng thuốc không đáp ứng điều trị, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật [5].
Hiện các loại thuốc điều trị triệu chứng đường tiểu dưới có thể gây ra một số tác dụng phụ lên chức năng tình dục [1]. Nếu lo sợ về tình trạng này, bạn có thể mạnh dạn trao đổi với bác sĩ để hiểu hơn về những nguy cơ có thể gặp phải cũng như cách khắc phục hiệu quả.
Ngoài ra, bạn cũng có thể hỏi bác sĩ về việc sử dụng liệu pháp thảo dược (phytotherapy). Liệu pháp này có thể được sử dụng để điều trị triệu chứng đường tiểu dưới do tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt ở mức độ nhẹ đến trung bình [7]. Dù số liệu vẫn còn nhiều hạn chế nhưng hiện đã có nghiên cứu cho thấy liệu pháp này có thể ít gây ảnh hưởng đến chức năng tình dục cho người bệnh [1].
Chiết xuất thảo dược phổ biến được sử dụng là serenoa repens từ cây cọ lùn. Tuy nhiên, chỉ có dịch chiết n-hexane serenoa repens là dịch chiết duy nhất được Hiệp hội Thận – Tiết niệu Việt Nam (VUNA) và Hiệp hội Tiết niệu châu Âu (EAU) khuyến cáo sử dụng nhờ các đặc điểm nổi bật như [8], [9], [10]:
- Có thể được chỉ định cho cả trường hợp LUTs từ trung bình đến nặng
- Tác động kháng viêm vượt trội
- Có hiệu quả tương đương với thuốc chẹn alpha và thuốc ức chế 5-alpha reductase
- Hạn chế rối loạn chức năng tình dục và rối loạn xuất tinh.
Trên đây là những thông tin về tác động của triệu chứng đường tiểu dưới đến “bản lĩnh đàn ông”. Mong rằng những thông tin này đã giúp bạn khái quát được của các ảnh hưởng mà tình trạng này gây ra. Từ đó, bạn có thể trao đổi và thảo luận với bác sĩ nhằm lựa chọn phương án chữa trị phù hợp với tình trạng và mong muốn của bản thân.
[embed-health-tool-bmi]