Massage tuina có nguồn gốc từ Trung Quốc và được xem là một trong những phương pháp chăm sóc cơ thể cổ xưa nhất. Massage tuina được dùng trong y học cổ truyền Trung Quốc bên cạnh châm cứu, khí công và thảo dược. Đây là một phương pháp mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.
Bạn chưa biết về massage tuina? Lợi ích của massage tuina là gì? Hãy cùng Hello Bacsi tìm hiểu thêm về liệu pháp điều trị này nhé.
Massage tuina là phương pháp như thế nào?
Người Trung Quốc xưa tin rằng khí lực là một nguồn năng lượng sống quan trọng của cơ thể chúng ta. Khí lực bị hao tổn có thể gây ra tắc nghẽn hoặc làm mất cân bằng hoạt động của các cơ quan trong cơ thể, từ đó dẫn đến đau nhức và bệnh tật.
Massage tuina “khai thông” dòng khí lực này, giúp thúc đấy sự cân bằng và hài hòa trong cơ thể. Từ đó giúp cho các cơ quan và hệ thống trong cơ thể hoạt động được nhịp nhàng và hiệu quả hơn.
Nguyên tắc của massage tuina có nhiều điểm tương đồng với châm cứu. Cả hai đều tác động vào các huyệt đạo trên cơ thể. Tuy nhiên, massage chỉ tạo áp lực lên các huyệt này bằng tay, khác với châm cứu phải sử dụng đến kim. Hai phương pháp này thường được dùng kết hợp với nhau để tăng hiệu quả điều trị.
Massage tuina hoạt động ra sao?
Massage tuina dựa trên một số các nguyên tắc cơ bản của y học cổ truyền Trung Quốc, chủ yếu tập trung vào các yếu tố cảm xúc và thể chất của cơ thể con người, ngoài ra cũng chú trọng vào các yếu tố bên ngoài khác như môi trường, các mối quan hệ xã hội và chế độ ăn uống. Người ta tin rằng bạn chỉ có thể khỏe mạnh khi cơ thể tìm thấy sự hài hòa và cân bằng cả ở bên trong lẫn bên ngoài.
Mục tiêu của phương pháp massage này là tạo ra sự hài hòa âm dương trong cơ thể bằng cách khai thông khí huyết, thúc đẩy trao đổi chất và hạn chế các rối loạn trong cơ thể, từ đó “đẩy lùi” bệnh tật và các vấn đề về mặt cảm xúc khác.
Tương tự như châm cứu, massage tuina tác động vào các kinh mạch và huyệt đạo để giúp điều hòa sự cân bằng của khí huyết trong cơ thể, từ đó giúp cải thiện sức khỏe một cách đáng kể.
Kỹ thuật massage
Massage tuina là phương pháp kết hợp giữa âm và dương, vì vậy các động tác massage có thể khác nhau về lực cũng như về tốc độ tác động. Một vài động tác tác động mạnh và sâu, một số khác lại nhẹ nhàng và êm ái hơn.
Một số động tác thiên về phần “âm”, chúng nhẹ nhàng, thụ động và thiền định hơn. Một số khác lại thuộc về phần “dương”, chúng năng động, sôi nổi và giàu sức sống hơn. Các động tác thuộc về phần dương thường khá mạnh mẽ, giúp tác động sâu vào những vị trí tắc nghẽn và khai thông chúng một cách dễ dàng.
Các kỹ thuật xoa bóp cơ và khớp có thể giúp sắp xếp lại một số các “trật tự”. Việc massage các khớp cũng có thể giúp khôi phục chức năng của cơ và khớp một cách đáng kể.
Bạn có thể sử dụng các kỹ thuật khác nhau tùy thuộc vào nhu cầu cụ thể của bản thân. Để tăng hiệu quả, bạn có thể kết hợp massage với việc đắp thảo dược, bôi hoặc uống thuốc.
Massage tuina sử dụng các kỹ thuật xoa bóp như thư giãn cơ bắp, bấm huyệt ở bàn chân và trên cơ thể. Đôi khi, một số kỹ thuật phổ biến dùng cho người bị loãng xương và đau khớp cũng được áp dụng, chẳng hạn như duỗi cơ và vận động khớp.
Sau đây là 8 kỹ thuật cơ bản thường được sử dụng trong massage tuina:
- Xoa bóp
- Rung
- Vặn, xoắn
- Nâng lên
- Bấm, ấn
- Nhào nặn
- Day, miết
- Vỗ, đánh
Một số kỹ thuật khác có thể kể đến như:
- Lăn: Kỹ thuật này thường được sử dụng cho các chấn thương như bong gân hoặc căng cơ.
- Kỹ thuật “một ngón tay”: Kỹ thuật này dùng sử dụng một ngón tay để kích thích các huyệt đạo.
- Nei gung: đây là một kỹ thuật massage toàn thân.
Massage tuina giúp điều trị những bệnh gì?
Massage tuina có thể được sử dụng để điều trị một số vấn đề về sức khỏe hoặc đau nhức ở một số khu vực cụ thể trong cơ thể. Liệu pháp massage này được xem là một phương pháp điều trị thay thế, vì vậy bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tiến hành trị liệu.
Không những dùng để điều trị các cơn đau và bệnh tật, massage tuina còn giúp duy trì sức khỏe ổn định. Phương pháp này có hiệu quả trong việc làm giảm căng thẳng, giúp bạn thư giãn và ngủ ngon hơn. Tuina thường được sử dụng cho bệnh nhân gặp phải các chấn thương liên quan đến cơ xương hoặc hệ thần kinh.
Massage tuina có thể giúp cải thiện các tình trạng sau đây:
- Đau cổ và lưng
- Các rối loạn về cơ xương
- Hội chứng tiền kinh nguyệt
- Mệt mỏi và mất ngủ
- Hội chứng ống cổ tay
- Nhức đầu
- Bệnh viêm khớp
- Loãng xương
- Căng thẳng
- Rối loạn tiêu hóa
- Các vấn đề về hô hấp
Những lợi ích của massage tuina
Theo một số nghiên cứu, các nhà khoa học đã chứng minh được nhiều hiệu quả của massage tuina trong điều trị các vấn đề về sức khỏe. Hãy cùng Hello Bacsi tìm hiểu những lợi ích của liệu pháp massage này nhé.
1. Tăng cường lưu thông máu
Một trong những tác dụng chính của massage tuina là tăng cường lưu thông máu bằng cách kích thích các dòng năng lượng của cơ thể.
Một nghiên cứu nhỏ được thực hiện năm 2015 đã chỉ ra rằng khi ấn và massage huyệt thừa cân (BL56) trên bắp chân có thể giúp cải thiện lưu thông khí huyết. Người ta nhận thấy rằng bạn nên massage với lực ấn trung bình trong khoảng 10 phút để đạt được hiệu quả tối ưu.
2. Điều trị rối loạn cơ xương khớp
Massage tuina thường được sử dụng để cải thiện chức năng và giảm cường độ của các cơn đau xương khớp. Kỹ thuật này đã được chứng minh có hiệu quả trong việc giảm đau, đặc biệt khi so sánh dùng thuốc và tập vật lý trị liệu.
Tuy nhiên, hiệu quả của chúng không mạnh bằng các thuốc giảm đau.
3. Giảm đau lưng
Massage tuina có thể giúp giảm đau vùng thắt lưng khá hiệu quả, đặc biệt là khi kết hợp với các bài tập core (bài tập cơ trọng tâm – thăng bằng – kiểm soát).
Một nghiên cứu kéo dài 2 năm tại bệnh viện y học cổ truyền Thanh Châu, Trung Quốc, đã chứng minh hiệu quả vượt bậc của massage tuina khi kết hợp với các bài tập core ở những người bị đau thắt lưng. Người ta nhận thấy rằng những người điều trị kết hợp có tỷ lệ đau lưng thấp hơn những người chỉ áp dụng massage.
4. Hỗ trợ điều trị trầm cảm
Trầm cảm là một rối loạn tâm trạng, khiến người bệnh luôn cảm thấy buồn và mất hứng thú với cuộc sống. Mọi người thường nghĩ rằng trầm cảm là một căn bệnh liên quan đến thần kinh, tuy nhiên các nhà khoa học tin rằng nguyên nhân gây nên trầm cảm có thể đến từ cả thể chất lẫn tinh thần. Vì vậy, tập trung chữa bệnh toàn thân là một trong những phương pháp điều trị hiệu quả dành cho những người bị trầm cảm.
Một đánh giá năm 2015 đã chỉ ra những lợi ích của massage tuina trong điều trị trầm cảm. Tuina được chứng minh là có hiệu quả hơn các phương pháp điều trị thông thường khác.
5. Kích thích tiết sữa
Massage tuina cũng được khuyến khích sử dụng đối với các mẹ đang cho con bú.
Theo kết quả của một nghiên cứu năm 2012, khi massage vùng ngực sẽ giúp kích thích tiết sữa nhiều hơn. Phương pháp này có thể giúp các mẹ đang bị thiếu sữa có đủ sữa cho con bú.
Ngoài ra, một số bà mẹ cũng áp dụng phương pháp này để điều trị ho cho trẻ em.
6. Điều trị viêm xương khớp
Massage tuina có nhiều tác dụng trong việc điều trị các cơn đau ở cơ và xương khớp.
Theo một nghiên cứu nhỏ năm 2011 của các nhà khoa học Hàn Quốc, tuina giúp cải thiện tình trạng căng cơ gấp và duỗi ở những người bị thoái hóa khớp gối. Các bệnh nhân thường được massage 3 lần một tuần trong suốt 9 tháng liên tiếp. Các bệnh nhân nhận thấy sự cải thiện đáng kể tỷ lệ cũng như cường độ của các cơn đau và căng cơ.
7. “Đánh bay” hội chứng ống cổ tay
Hội chứng ống cổ tay là một căn bệnh ảnh hưởng đến dây thần kinh giữa của cánh tay. Hội chứng này thường gây ra cảm giác đau, tê rần và ngứa bàn tay, từ đó dẫn đến những trở ngại cho người bệnh trong sinh hoạt hàng ngày.
Theo kết quả của một nghiên cứu năm 2010 cho thấy massage tuina có thể làm giảm các triệu chứng gây ra do hội chứng ống cổ tay.
Các bệnh nhân mắc phải hội chứng ống cổ tay được điều trị bằng châm cứu kết hợp với massage tuina. Họ nhận thấy sự cải thiện đáng kể tình trạng bệnh sau khi được tiến hành điều trị. Phương pháp này cho thấy những hiệu quả nhất định so với các phương pháp trị liệu khác như dùng thuốc hoặc tập vật lý trị liệu.
8. Giảm đau vùng cổ
Massage tuina có thể giúp làm giảm các cơn đau vùng cổ và những cơn căng cơ kèm theo.
Một nghiên cứu vào năm 2018 đã tìm ra rằng massage tuina là một phương pháp giúp giảm đau cổ mạn tính hiệu quả và tiết kiệm. Những người tiến hành điều trị bằng tuina 6 buổi trong 3 tuần đã giảm hẳn cường độ đau cổ so với những người không điều trị.
Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nghiên cứu chuyên sâu để so sánh lợi ích của tuina và các phương pháp điều trị khác đối với các bệnh nhân bị đau cổ mạn tính.
9. Các vấn đề ở chân do bệnh đái tháo đường
Liệu pháp này có hiệu quả đáng kể đối với những người mắc bệnh đái tháo đường gặp các biến chứng ở chân.
Một nghiên cứu năm 2018 nhận thấy rằng massage tuina kết hợp với ngâm chân bằng thảo dược mang lại nhiều lợi ích trong việc điều trị cho những người mắc đái tháo đường giai đoạn sớm. Bệnh nhân điều trị bằng phương pháp kết hợp này cho thấy những cải thiện đáng kể so với những người chỉ dùng thuốc thông thường.
10. Cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân ung thư
Massage tuina là một lựa chọn phù hợp cho những bệnh nhân mắc ung thư muốn kiểm soát tác dụng phụ và biến chứng liên quan đến bệnh cũng như phương pháp điều trị (hóa trị, xạ trị).
Một phân tích tổng hợp đã đưa ra nhiều đánh giá về tác dụng của massage tuina trong việc cải thiện các triệu chứng bệnh cũng như chất lượng cuộc sống của những bệnh nhân mắc ung thư. Phân tích này cũng xem xét lợi ích của các phương pháp khác như:
- Châm cứu
- Thái cực quyền
- Khí công
- Liệu pháp âm nhạc 5 yếu tố của y học cổ truyền Trung Quốc
Sự kết hợp giữa châm cứu và massage tuina có hiệu quả trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống ở những người bị ung thư giai đoạn cuối. Phương pháp này cũng cho thấy nhiều hiệu quả trong việc làm giảm khó chịu dạ dày, một trong những tác dụng phụ gây ra trong quá trình điều trị ung thư.
Mặc dù massage tuina cho thấy những lợi ích đáng kể giúp hỗ trợ điều trị cho những bệnh nhân ung thư, tuy nhiên vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu khác để chứng minh rõ hơn về tác dụng này.
Tác dụng phụ của tuina
Massage tuina là một phương pháp điều trị an toàn và thường mang lại những kết quả tốt. Tuy nhiên, đây không phải là một cách trị liệu nhẹ nhàng và êm ái, vì vậy bạn có thể cảm thấy khó chịu hoặc đau nhức sau khi điều trị. Đôi khi, bạn cũng có thể bị bầm tím nhẹ.
Phương pháp này không được khuyến cáo áp dụng cho những người bị loãng xương, dễ gãy xương, viêm tĩnh mạch hoặc có bất kỳ vết thương hở nào. Người ta cũng không khuyến khích sử dụng liệu pháp này đối với những người mắc phải các bệnh về lưng mạn tính, chẳng hạn như viêm cột sống dính khớp (ankylosing spondylitis).
Khi nào bạn cần đến gặp bác sĩ?
Trước khi thực hiện, bạn nên thảo luận với bác sĩ về việc đưa phương pháp massage tuina vào kế hoạch điều trị sao cho phù hợp với tình trạng của bản thân.
Ngoài ra, bạn cũng có thể đề nghị bổ sung thêm một số phương pháp điều trị thay thế khác để kết hợp chung với massage tuina. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ tác dụng phụ nào hoặc những thay đổi trong sức khỏe của bản thân, hãy báo ngay cho bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Trong một số trường hợp, bạn phải ngừng sử dụng phương pháp này ngay.
Massage tuina là một phương pháp chữa bệnh mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của con người. Massage tuina sẽ cho những kết quả tốt hơn nếu dùng kết hợp với các phương pháp tự nhiên khác và một lối sống lành mạnh. Các bệnh nhân có thể tự xoa bóp, duỗi cơ và tập thể dục để tăng thêm hiệu quả của việc điều trị.
Hello Bacsi hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin về lợi ích cũng như tác dụng của massage tuina đối với sức khỏe con người.
Phương Quỳnh/HELLO BACSI
Các bài viết của Hello Health Group và Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
