Gan nhiễm mỡ là một trong những hậu quả của việc uống nhiều rượu bia, tuy nhiên cả người uống ít hoặc thậm chí không dùng thức uống có cồn vẫn có thể mắc bệnh nếu cơ thể họ có quá nhiều chất béo. Trong bài viết này, mời bạn cùng Hello Bacsi tìm hiểu về bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu để giúp bạn và người thân, bạn bè cùng cảnh giác nhé.
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là gì?
Gan là một cơ quan ở phía trên bên phải của bụng. Vai trò của gan là loại bỏ độc tố khỏi cơ thể, sản xuất protein và sản xuất mật cần thiết cho việc tiêu hóa. Trọng lượng gan của người bình thường từ 1,44 kg đến 1,66 kg.
Thông thường, chất béo trong gan là bình thường, nhưng quá nhiều chất béo trong gan được gọi là bệnh gan nhiễm mỡ. Có hai loại bệnh nhiễm mỡ gan: gan nhiễm mỡ không do rượu và bệnh gan nhiễm mỡ do rượu.
Trong đó, gan nhiễm mỡ không do rượu là khi các chất béo tích tụ trong gan đạt trên 5% -10% trọng lượng của gan ngay cả khi người bệnh không uống rượu. Đó là một bệnh phổ biến và trong trường hợp nhẹ, nó có thể không gây ra bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào. Tuy nhiên, trong trường hợp nghiêm trọng hơn, nó có thể dẫn đến viêm và hình thành sẹo trong mô gan.
Hiện nay, gan nhiễm mỡ không do rượu thường là bệnh mạn tính và thường gặp trên thế nhiều hơn các bệnh béo phì và tăng cân.
Phân loại bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu
Như đã đề cập, có ba loại bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, từ vô hại đến có thể đe dọa tính mạng. Chúng bao gồm:
- Gan nhiễm mỡ không do rượu đơn thuần: đây là loại nhẹ nhất. Đó là tình trạng chất béo tích tụ trong gan nhưng không làm tổn thương đến gan nên bạn vẫn sống và sinh hoạt bình thường được;
- Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu: trong loại này, các chất béo tích tụ có thể gây viêm gan. Vì thế sẽ dẫn đến việc hỏng các bộ phận gan, xuất hiẹn sẹo và làm giảm chức năng gan;
- Gan nhiễm mỡ không do rượu có liên quan đến xơ gan. Viêm gan dẫn đến sẹo nặng và suy gan (gan không thể hoạt động được nữa).
Nguyên nhân gan nhiễm mỡ không do rượu là gì?
Hiện chưa rõ nguyên nhân gây ra bệnh. Một số bác sĩ cho rằng nguyên nhân có thể là do:
- Viêm gan do virus: một số nghiên cứu cho thấy quá nhiều virus hoặc vi khuẩn trong ruột non của bạn và các thay đổi khác trong ruột có thể liên quan đến bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu;
- Đề kháng insulin: dùng để chỉ một trạng thái cơ thể không đáp ứng đầy đủ với insulin;
- Thuốc men và độc tố: một số loại thuốc dùng để điều trị các bệnh khác có liên quan đến tình trạng gan nhiễm mỡ không do rượu, bao gồm amiodarone (tên thương hiệu: Corderone, Pacerone), tamoxifen (tên thương hiệu: Nolvadex, Tamone), maleat perhexiline (tên thương hiệu: Pexhid), steroids (ví dụ, prednisone, hydrocortisone), estrogen tổng hợp và thuốc trừ sâu độc hại;
- Giảm cân: giảm cân nhanh có thể gây gan nhiễm mỡ;
- Chế độ ăn uống: thói quen ăn uống không cân đối các chất dinh dưỡng;
- Mang thai: khá hiếm, nhưng chất béo có thể tích tụ trong gan của bạn khi bạn mang thai. Chúng có thể có hại cho bạn và con bạn.
Gan nhiễm mỡ không do rượu có thể xảy ra cùng với các bệnh gan khác và thường làm cho các tổn thương gan nặng hơn. Những bệnh thường kết hợp với gan nhiễm mỡ không do rượu là:
- Béo phì: khoảng 70% những người bị gan nhiễm mỡ không do rượu có béo phì;
- Bệnh tiểu đường: lên đến 75% những người bị gan nhiễm mỡ không do rượu có bệnh tiểu đường loại 2;
- Tăng mỡ máu: Khoảng 20 đến 80% những người bị gan nhiễm mỡ không do rượu có tăng lipid máu (triglyceride trong máu cao và/hoặc nồng độ cholesterol trong máu cao).
Ai có nguy cơ mắc phải gan nhiễm mỡ không do rượu?
Bạn đang ở nhóm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ không do rượu nếu bạn:
- Béo phì hoặc thừa cân, đặc biệt là nhiều mỡ quanh eo;
- Có bệnh tiểu đường loại 2;
- Có huyết áp cao;
- Có cholesterol cao;
- Có triglycerides cao;
- Trên 50 tuổi;
- Hút thuốc lá.
Tuy nhiên, gan nhiễm mỡ không do rượu vẫn có thể gặp ở những người không có bất kỳ các yếu tố nguy cơ nào, bao gồm cả trẻ em.
Gan nhiễm mỡ không do rượu có những triệu chứng nào?
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là một căn bệnh thầm lặng và thường không có triệu chứng. Khi triệu chứng xảy ra, đa số là:
- Gan to;
- Mệt mỏi;
- Sụt cân;
- Ăn mất ngon;
- Đau bụng;
- Buồn nôn và ói mửa;
- Sao mạch;
- Vàng da và mắt (bệnh vàng da);
- Ngứa, phù chân và trướng bụng (cổ trướng);
- Rối loạn tâm thần.
Gan nhiễm mỡ cấp tính là một biến chứng của thai kỳ khá hiếm gặp và có thể đe dọa tính mạng. Bạn có thể thấy các dấu hiệu và triệu chứng ở đầu tam cá nguyệt thứ ba. Bao gồm:
- Buồn nôn và ói mửa dai dẳng;
- Đau ở phía trên bên phải bụng;
- Vàng da;
- Mệt mỏi.
Bạn cần thận trọng với các biến chứng gì có thể xảy ra?
Hầu hết mọi người sẽ không nhận ra rằng họ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Nếu không điều trị, bệnh có thể trở nên nặng hơn và dẫn đến tổn thương gan nghiêm trọng.
Các biến chứng chính của gan nhiễm mỡ không do rượu là:
- Xơ hóa: viêm gây ra mô sẹo xung quanh gan và các mạch máu gần đó, nhưng gan vẫn có thể hoạt động bình thường;
- Xơ gan: giai đoạn nghiêm trọng nhất, đây là tình trạng gan co lại và xuất hiện nhiều sẹo và sần trong gan; tổn thương này là vĩnh viễn và có thể dẫn đến suy gan và ung thư gan.
Quá trình xơ gan hay xơ hóa sẽ mất nhiều năm mới xuất hiện. Điều quan trọng là thay đổi lối sống để ngăn ngừa bệnh trở nặng.
Bác sĩ chẩn đoán bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu như thế nào?
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu thường được phát hiện trong quá trình khám tổng quát. Dấu hiệu đầu tiên của bệnh thường là từ kết quả xét nghiệm hình ảnh. Bác sĩ có thể cần làm xét nghiệm khác để kiểm tra xem bạn có bất kỳ bệnh về gan nào khác có thể xảy ra cùng lúc với gan nhiễm mỡ không do rượu. Ngoài ra, bác sĩ có thể làm thêm những xét nghiệm sau:
- Xét nghiệm máu được sử dụng để kiểm tra các bệnh viêm gan siêu vi (viêm gan A, B, hoặc C);
- Xét nghiệm chức năng gan để đo chức năng gan và nồng độ các chất sản xuất hoặc chuyển hóa ở gan.
Bác sĩ có thể yêu cầu một số xét nghiệm bổ sung để xác nhận mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, nhưng đôi khi bác sĩ cần phải làm sinh thiết gan để đưa ra chẩn đoán chính xác. Sinh thiết gan là kỹ thuật y tế gồm việc đâm kim qua da để lấy một mảnh nhỏ mô gan và quan sát dưới kính hiển vi.
Các phương pháp điều trị gan nhiễm mỡ không do rượu là gì?
Không có điều trị đặc hiệu cho gan nhiễm mỡ không do rượu. Thay vào đó, các bác sĩ thường điều trị các nguy cơ góp phần vào bệnh gan của bạn. Một số loại thuốc mới đang được thử nghiệm ở bệnh nhân gan nhiễm mỡ không do rượu nhưng chưa thuốc nào được chứng minh là có lợi trong các nghiên cứu dài hạn lớn. Tuy nhiên, bạn có thể ngăn cản bệnh nặng hơn bằng cách quản lý tốt bệnh tiểu đường.
Làm thế nào bạn có thể điều trị bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu?
Hầu hết những người bị gan nhiễm mỡ không do rượu sẽ không phát triển bất kỳ biến chứng nghiêm trọng nào nếu phát hiện bệnh và điều trị sớm. Vì vậy, nếu bác sĩ chẩn đoán bạn mắc bệnh này, bạn nên thực hiện những điều sau để tránh làm cho bệnh nặng hơn:
- Giảm cân là bước đầu tiên. Giảm cân có thể giúp giảm nồng độ của các men gan, insulin, và có thể cải thiện chất lượng cuộc sống. Bạn không nên giảm cân quá nhanh (không quá 1,6 kg mỗi tuần) vì giảm cân nhanh chóng có thể làm trầm trọng thêm tổn thương gan của bạn. Bạn có thể hỏi bác sĩ của bạn kế hoạch giảm cân tốt nhất;
- Thậm chí nếu bạn không có bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, bạn vẫn nên tránh uống rượu. Một số món ăn có thể được nấu với rượu hoặc một số thuốc (ho xi-rô) có rượu trong đó;
- Cuối cùng, có một chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh cũng như tập thể dục thường xuyên là rất quan trọng. Bạn có thể cần phải hạn chế một số thực phẩm. Đồng thời bạn nên tìm hiểu về các loại chất dinh dưỡng có ích cho việc chữa bệnh gan.
——————————————————–
Từ ngày 21 – 28/06/2018, Phòng khám Đa khoa Đại Phước tổ chức chương trình Khám – Tư vấn điều trị gan nhiễm mỡ, viêm gan B miễn phí. Chương trình có sự tham gia của 2 bác sĩ:
– PGS. TS. BS Bùi Hữu Hoàng, Trưởng Khoa Tiêu hoá – Bệnh viện Đại Học Y Dược TP Hồ Chí Minh, Trưởng Phân môn Tiêu hóa – Đại Học Y Dược TP Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch Hội Gan mật TP.Hồ Chí Minh. Ông từng tu nghiệp ngành Tiêu hóa Gan mật tại Đại học Victor Segalen và Bệnh viện Haut – LêvèQue ở Pháp và có các công trình nghiên cứu liên quan đến bệnh viêm gan B, C, xơ gan…
– BS CK1. Nguyễn Thị Anh Đào, chuyên khoa Tiêu hóa Gan mật có nhiều kinh nghiệm đến từ Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới.
Thời gian: Từ ngày 21 – 28/06/2018 (trừ Chủ nhật ngày 24/06/2018)
Địa điểm: Phòng Khám Đại Phước – 829 đường 3/2, phường 7, Quận 11, TP.HCM
Thời gian khám bệnh của bác sĩ:
+ PGS.TS.BS Bùi Hữu Hoàng: Duy nhất thứ 5 hàng tuần (16h00 – 19h00)
+ BS CK1. Nguyễn Thị Anh Đào: Từ thứ 2 đến thứ 7 (13h00 – 16h00)
BẠN SẼ CÓ CƠ HỘI:
– MIỄN PHÍ KHÁM VÀ XÉT NGHIỆM FIBROSCAN (trị giá lên đến 600.000 VNĐ) dành cho 40 người ĐẦU TIÊN đăng ký
– MIỄN PHÍ XÉT NGHIỆM FIBROSCAN (trị giá 300.000 VNĐ) đo độ xơ gan và gan nhiễm mỡ dành cho 40 người đăng ký TIẾP THEO
– Tặng Voucher GIẢM 20% PHÍ XÉT NGHIỆM FIBROSCAN cho lần khám tiếp theo.
LINK ĐĂNG KÝ THAM GIA: https://goo.gl/gN9YqT
Các bài viết của Hello Health Group và Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
