Thuốc điều trị triệu chứng đường tiểu dưới do tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt (hay còn gọi là u xơ tuyến tiền liệt, phì đại tuyến tiền liệt) gồm những loại nào? Đây là câu hỏi được rất nhiều người thắc mắc khi mà các triệu chứng đường tiểu dưới do u xơ tuyến tiền liệt đang ngày càng phổ biến.
Vì vậy, bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn tất cả thông tin về các nhóm thuốc dùng trong điều trị triệu chứng đường tiểu dưới do u xơ tiền liệt tuyến.
Các nhóm thuốc điều trị triệu chứng đường tiểu dưới do tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt
Điều trị bằng thuốc là phương pháp điều trị phổ biến nhất cho các trường hợp tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt có triệu chứng từ trung bình đến nặng [1]. Các nhóm thuốc điều trị này bao gồm:
Thuốc chẹn alpha
Nhóm thuốc chẹn alpha hoạt động bằng cách làm giãn các cơ trơn ở tuyến tiền liệt và cổ bàng quang, giúp bệnh nhân đi tiểu dễ dàng hơn và giảm nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu [1]. Các loại thuốc chẹn alpha gồm có [1]:
- Alfuzosin
- Doxazosin
- Tamsulosin
- Silodosin
- Terazosin
Thông thường, CÁC THUỐC CHẸN ALPHA CÓ THỂ LÀM GIẢM TRIỆU CHỨNG TRONG VÒNG VÀI TUẦN KỂ TỪ KHI BẮT ĐẦU DÙNG THUỐC. Tuy nhiên, khi sử dụng, người bệnh có thể gặp phải một số tác dụng không mong muốn như đau đầu, chóng mặt, xuất tinh ngược… [2]
Trong số các thuốc chẹn alpha, alfuzosin là loại thuốc đặc biệt hiệu quả trong việc cải thiện triệu chứng rối loạn đi tiểu ở bệnh nhân như tiểu đêm, tiểu khó, tiểu phải rặn, tiểu gấp, tiểu nhiều lần… Các nghiên cứu khoa học cho thấy, Alfuzosin còn bảo tồn chức năng tình dục của bệnh nhân đặc biệt là không gây rối loạn xuất tinh như các thuốc chẹn alpha khác. Điều này giúp nâng cao đáng kể chất lượng sống của bệnh nhân.
Tuỳ thuộc vào tình trạng cá nhân mà bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc và thời gian điều trị trong bao lâu. Thông thường, người gặp tình trạng u xơ tuyến tiền liệt có thể được chỉ định dùng thuốc chẹn alpha vô thời hạn [12]. BẠN CŨNG KHÔNG NÊN TỰ Ý DỪNG UỐNG THUỐC, THẬM CHÍ DÙ TRIỆU CHỨNG ĐÃ BỚT BỞI CÁC TRIỆU CHỨNG CÓ THỂ QUAY LẠI VÀ LÀM BỆNH TRỞ NÊN XẤU HƠN.
Thuốc ức chế 5-alpha reductase
Đây là nhóm thuốc chữa u xơ tuyến tiền liệt thường được chỉ định cho những bệnh nhân có kích thước tuyến tiền liệt lớn và nguy cơ tiến triển cao [4]. Thuốc có tác dụng thu nhỏ tuyến tiền liệt bằng cách ngăn chặn những sự thay đổi nội tiết tố gây ra sự phát triển của tuyến tiền liệt [1].
Một khi kích thước tuyến tiền liệt được thu nhỏ, lưu lượng nước tiểu được cải thiện sẽ giảm nguy cơ tiến triển thành bí tiểu và hạn chế phải can thiệp bằng phẫu thuật [5].
Hai thuốc phổ biến trong nhóm này là finasteride và dutasteride [1]. Có thể mất tận 6 tháng để thuốc phát huy hiệu quả đầy đủ và một số ít có thể gặp tình trạng nhức đầu, thay đổi tâm trạng, giảm ham muốn tình dục… [1], [4]. Trên thực tế, các tác dụng phụ khi sử dụng các nhóm thuốc ức chế 5-alpha reductase vẫn còn chưa có nhiều nghiên cứu rõ ràng. Tùy trường hợp, người bệnh có thể được chỉ định sử dụng thuốc trong thời gian dài [13].
Thuốc ức chế phosphodiesterase-5 (PDE5)
Các thuốc thuộc nhóm này chủ yếu được dùng trong điều trị rối loạn cương dương [5]. Trong đó, tadalafil là loại duy nhất được FDA (Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) chấp thuận để hỗ trợ giảm các triệu chứng ở tuyến tiền liệt [6]. Nhóm thuốc này có tác dụng lên các cơ trơn ở bàng quang và tuyến tiền liệt, qua đó giúp giảm các triệu chứng của tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt [15]. Thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ như đau đầu, khó tiêu, thay đổi thị lực… [7]
Liệu pháp kết hợp
Kết quả của các cuộc nghiên cứu đã cho thấy rằng, một số bệnh nhân có thể đạt hiệu quả tốt khi sử dụng kết hợp các thuốc chữa u xơ tuyến tiền liệt. Liệu pháp kết hợp là tên gọi mô tả việc dùng song song cả thuốc chẹn alpha và chất ức chế 5-alpha reductase [4].
Liệu pháp kết hợp có thể đem lại lợi ích nhiều hơn trong việc kiểm soát triệu chứng và giảm nhẹ sự phát triển của các biến chứng. Tuy nhiên, khả năng xảy ra tác dụng phụ cũng sẽ nhiều và phức tạp hơn. Bệnh nhân có thể gặp bất kỳ tác dụng phụ nào từ một hoặc cả hai loại thuốc [4]. Do đó nhiều nghiên cứu khuyến khích người mắc u xơ tuyến tiền liệt nên sử dụng biện pháp này trên 9 tháng và theo dõi triệu chứng thường xuyên xem có cải thiện hay không để bác sĩ có sự điều chỉnh cho hợp lý. [14].
Liệu pháp thảo dược
Hiện có nhiều loại thảo dược khác nhau được cho là có khả năng làm giảm triệu chứng và chữa phì đại tuyến tiền liệt, như cây cọ lùn Nam Mỹ (Serenoa repens), hạt quả bí ngô (Cucurbita pepo), cây mận Châu Phi, trinh nữ hoàng cung… [8].
Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế, chỉ có các thuốc chiết xuất từ cây cọ lùn Nam Mỹ được công nhận mang lại lợi ích cho bệnh nhân phì đại tuyến tiền liệt. Dù vậy, tác dụng của chúng cũng yếu và khuyến cáo sử dụng rất hạn chế [9]. Trong khi đó, các loại thảo dược khác lại không có nhiều bằng chứng chứng minh về lợi ích thật sự.
Do đó, khi có các triệu chứng đường tiểu dưới do tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt, người bệnh nên đến khám tại các cơ sở y tế uy tín để được kê toa thuốc phù hợp, không nên tự ý mua các loại thực phẩm chức năng là các loại thảo dược để điều trị. Bởi hiện nay vẫn chưa có nhiều nghiên cứu khoa học chứng thực hiệu quả và mức độ an toàn của những liệu pháp này.
Thăm khám sớm ngay khi có triệu chứng và tuyệt đối tuân thủ điều trị theo chỉ định của bác sĩ
Cũng giống như các bệnh lý khác, để việc điều trị triệu chứng đường tiểu dưới do tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt có hiệu quả, việc quan trọng nhất là bạn cần thăm khám sớm [11].
LƯU Ý QUAN TRỌNG
Khi đi khám, nếu được chẩn đoán mắc tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp dựa trên mức độ nghiêm trọng, mức độ ảnh hưởng của các triệu chứng đối với chất lượng cuộc sống cũng như mong muốn của từng người bệnh [11]. Trong đó, thay đổi lối sống và điều trị bằng thuốc thường là phương pháp điều trị chính cho những trường hợp có triệu chứng từ trung bình đến nặng [2].
Khi được chỉ định điều trị, người bệnh cần tuân thủ theo đúng hướng dẫn của bác sĩ. Đối với các trường hợp điều trị bằng thuốc, việc TỰ Ý NGƯNG THUỐC là điều người bệnh cần TRÁNH TUYỆT ĐỐI, thậm chí ngay cả khi đã thấy các triệu chứng được cải thiện. Bởi nếu tự ý ngưng thuốc, các triệu chứng có thể quay trở lại và làm bệnh trở nên nghiêm trọng, khó kiểm soát hơn. Bên cạnh đó, nếu được chỉ định dùng thuốc, người bệnh cũng cần tuân thủ điều trị theo các nguyên tắc sau:
- Dùng đúng tên thuốc theo toa
- Dùng đúng liều lượng và cách dùng theo hướng dẫn
- Dùng đủ thời gian điều trị
- Tái khám đúng lịch
Ngoài ra, nếu gặp phải bất cứ vấn đề gì khi dùng thuốc thì cần cởi mở chia sẻ với bác sĩ để có lựa chọn điều trị phù hợp.
Tóm lại, thuốc chữa u xơ tuyến tiền liệt cũng tương tự như hầu hết các loại thuốc khác, đều có rủi ro đi kèm với lợi ích [1]. Vì thế, khi xuất hiện các triệu chứng đường tiểu dưới do u xơ tuyến tiền liệt, người bệnh nên đi thăm khám để có thể phát hiện sớm bản thân có mắc bệnh hay không để từ đó sớm được điều trị đúng cách và không nên tự ý sử dụng thuốc dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng khác.
Nếu đang có một số triệu chứng đường tiểu dưới do tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt, bạn có thể tham khảo thêm thông tin được Thạc sĩ, Bác sĩ CKI. Nguyễn Thị Thu Thuỷ – Phó khoa nội tổng quát tại Jio Health chia sẻ tại video dưới đây.
