Tác nhân gây ra bệnh viêm não là gì? Cách phòng ngừa bệnh

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm não. Hãy cùng tìm hiểu tác nhân gây ra bệnh viêm não là gì để biết cách phòng ngừa bệnh hiệu quả nhé! 

Tác nhân gây ra bệnh viêm não là gì?

Hiện nay, nguyên nhân gây viêm não vẫn chưa được xác định rõ ràng. Bệnh tự miễn, nhiễm vi khuẩn virus hoặc các tình trạng viêm không do nhiễm trùng đều có thể là tác nhân gây bệnh viêm não. Dựa trên các tác nhân gây bệnh này mà viêm não có thể chia ra hai loại sau: 

Tác nhân gây ra bệnh viêm não nguyên phát là gì? 

Viêm não nguyên phát là tình trạng nhiễm trùng lây lan đến não. Nhiễm trùng là một bệnh lý phổ biến và thường không quá nguy hiểm, lây lan đến não chỉ là một số trường hợp hiếm hoi. Vậy nếu nhiễm trùng gây bệnh thì tác nhân gây ra bệnh viêm não là gì? Viêm não do nhiễm virus là nhiễm trùng não phổ biến với nhiều tác nhân như:

• Virus herpes simplex kể cả HSV-1 gây mụn rộp ở miệng hay HSV-2 gây mụn rộp sinh dục đều có nguy cơ gây viêm não. Dù HSV-1 là tác nhân gây bệnh viêm não hiếm gặp nhưng là nguyên nhân dẫn đến tử vong. 
• Virus varicella zoster gây ra bệnh thủy đậu và bệnh zona.
• Virus sởi, quai bị và rubella.
• Virus do ve.  Bệnh viêm não này xuất phát từ virus Powassan do bọ ve mang theo và gây ra. Bệnh thường khởi phát khoảng vài tuần sau khi bị bọ ve mang mầm bệnh cắn. 
• Virus bệnh dại. Virus dại thường được lây nhiễm qua vết cắn của động vật và nhanh chóng phát triển thành viêm não. 
• Viêm não virus Nhật bản – một trong các tác nhân gây bệnh phổ biến ở Việt Nam. 
• Nhiễm trùng thời ấu thơ như rubella hay sởi từng là nguyên nhân phổ biến gây bệnh viêm não nhưng hiện nay hầu hết chúng đều đã có vắc xin tiêm phòng. 

Những tác nhân gây ra bệnh viêm não là gì ngoại trừ nhiễm virus kể trên? Viêm não cũng có thể do vi khuẩn hoặc do nấm nhưng những tác nhân này chỉ chiếm số ít trong các trường hợp viêm não do nhiễm trùng. Viêm não thì không lây lan nhưng bạn có thể bị lây nhiễm các bệnh nhiễm trùng gây ra viêm não, chẳng hạn như thủy đậu hay mụn rộp,…

Bạn có thể xem thêm: Viêm màng não vi khuẩn, virus và nấm: Tìm hiểu sự khác biệt

Tác nhân gây ra bệnh viêm não thứ phát là gì? 

Hệ thống miễn dịch sẽ giúp bảo vệ cơ thể người khỏi bệnh tật và nhiễm trùng. Khi có tác nhân gây nhiễm trùng xâm nhập, hệ thống này sẽ được kích hoạt. Tuy nhiên đôi lúc chương trình này sẽ bị “lỗi” và hệ miễn dịch sẽ tấn công ngược lại chính tế bào trên cơ thể. 

Mặc dù hiếm gặp nhưng đôi khi rối loạn hệ miễn dịch là nguyên nhân gây viêm não. Vậy tác nhân gây viêm não do rối loạn hệ miễn dịch là gì? Hiện tượng này có thể được kích hoạt bởi các yếu tố sau:

• Nhiễm trùng ở một vùng nào đó trên cơ thể và xảy ra vài tuần trước đó, hay còn gọi là viêm não sau nhiễm trùng.
• Sự phát triển của một khối u lành tính hoặc ác tính ở bất cứ vị trí nào trên cơ thể. Trình trạng này còn được gọi là bệnh viêm não tự miễn. 
• Mặc dù hiếm gặp và lợi ích của việc tiêm chủng vượt xa nguy cơ gây viêm não nhưng chủng ngừa cũng là nguyên nhân kích hoạt hệ miễn dịch gây bệnh. 

Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải viêm não

Viêm não có thể phát triển ở bất kỳ đối tượng nào nhưng bên cạnh nhiễm phải tác nhân gây bệnh viêm não, một số yếu tố sau đây có thể làm tăng rủi ro mắc phải bệnh lý này:

• Tuổi tác. Trẻ nhỏ và người cao tuổi là các nhóm tuổi có nguy cơ cao mắc phải viêm não do virus. 
• Hệ thống miễn dịch yếu kém ví dụ như người bệnh HIV/AIDs, người dùng thuốc ức chế miễn dịch hay có các bệnh lý mãn tính gây suy yếu hệ miễn dịch. 
• Theo vùng miền. Các loại viêm não do virus của ve, bọ gây ra thường chỉ phổ biến ở một số vùng nhất định. 
• Theo mùa. Viêm não Nhật bản do muỗi và ve gây ra có xu hướng phổ biến hơn vào mùa hè.

Làm thế nào để phòng ngừa bệnh viêm não?

Sau khi tìm hiểu tác nhân gây ra bệnh viêm não là gì thì để phòng ngừa viêm não do virus, cách tốt nhất là thực hiện các biện pháp phòng ngừa và tránh tiếp xúc với virus gây bệnh. Bạn cần cố gắng:

• Thực hành vệ sinh thân thể tốt. Rửa tay thường xuyên và kỹ lưỡng bằng xà phòng và nước, đặc biệt là trước và sau mỗi bữa ăn. 
• Không dùng chung vật dụng cá nhân với người khác, đặc biệt là đồ lót. 
• Tiêm phòng đầy đủ. Luôn cập nhật và bổ sung đầy đủ các mũi tiêm phòng bệnh cho cả trẻ em và người lớn
• Tập cho con trẻ thói quen giữ gìn vệ sinh thân thể. Điều này sẽ giúp trẻ hình thành và nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh cho bản thân và người xung quanh. 
• Giữ gìn vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, thoáng đãng. Tránh để ao nước tù đọng để muỗi có cơ hội phát triển. 
• Ngủ mùng và phun thuốc diệt muỗi nếu cần.

Hy vọng các thông tin trên đây đã giải đáp giúp bạn câu hỏi tác nhân gây ra bệnh viêm não là gì để có thêm kiến thức chăm sóc sức khỏe cho bạn và cả gia đình nhé!