Viêm thượng củng mạc

Viêm thượng củng mạc là tình trạng phổ biến, thường chưa rõ nguyên nhân. Nó gây kích ứng, đau mắt hoặc cộm mắt. Đáng nói là tình trạng viêm này có thể tái phát nhiều lần, gây khó chịu cho người bệnh.

Có những thông tin cơ bản về bệnh sẽ giúp bạn điều trị và phòng ngừa tái phát bệnh hiệu quả hơn.

Tìm hiểu chung

Bệnh viêm thượng củng mạc là gì?

Viêm thượng củng mạc là tình trạng viêm ở thượng củng mạc, một lớp mô mỏng nằm giữa màng cứng (củng mạc) và kết mạc của mắt.

Khi các mạch máu nhỏ trong thượng củng mạc bị kích thích hoặc viêm, chúng làm cho mắt bạn trông đỏ. Bệnh này thường xảy ra ở một mắt nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến cả hai.

Tình trạng mắt đỏ của viêm thượng củng mạc giống như viêm kết mạc (đau mắt đỏ) nhưng nó không tiết dịch.

Triệu chứng

Những dấu hiệu và triệu chứng viêm thượng củng mạc là gì?

Bệnh này khởi phát cấp tính. Triệu chứng điển hình của viêm thượng củng mạc là mắt màu hồng, đỏ hoặc bầm tím ở lòng trắng, thường ở một hoặc hai bên. Viêm thượng củng mạc có hai loại:

• Đơn giản: Mắt có thể đỏ một phần hoặc toàn phần, kèm theo sự khó chịu cho người bệnh.
• Nốt sưng: Kết mạc nâng cao nhẹ.

Mặc dù viêm thượng củng mạc đơn giản và nốt trông hơi khác nhau, nhưng chúng có chung nhiều triệu chứng, bao gồm:

• Đau nhẹ
• Chảy nước mắt
• Nhạy cảm với ánh sáng
• Cảm giác nóng, châm chích hoặc có sạn trong mắt

Những triệu chứng này thường không ảnh hưởng đến tầm nhìn của bạn. Chúng cũng có thể tự hết sau một vài tuần và trở lại vài tháng sau đó.

Nguyên nhân

Nguyên nhân viêm thượng củng mạc là gì?

Các chuyên gia chưa tìm ra nguyên nhân gây viêm thượng củng mạc chính xác là gì. Trong hầu hết các trường hợp, không có nguyên nhân cụ thể được tìm thấy. Khoảng 1/3 số người mắc bệnh có tình trạng sức khỏe ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể (các bác sĩ gọi đây là rối loạn hệ thống), chẳng hạn như:

• Viêm khớp dạng thấp
• Bệnh viêm ruột
• Lupus
• Bệnh Crohn
• Bệnh gout
• Viêm cột sống dính khớp
• Vấn đề về mạch máu
• Tái phát viêm đa ống

Các nguyên nhân khác gồm :

• Các loại thuốc như topiramate và pamidronate
• Chấn thương

Yếu tố nguy cơ

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc viêm thượng củng mạc?

Một số yếu tố làm bạn có nguy cơ cao mắc viêm thượng củng mạc như:

• Giới tính. Bệnh ảnh hưởng đến phụ nữ trưởng thành nhiều hơn nam giới. Trong khi đó, một số nghiên cứu lại cho thấy ở trẻ em, bé trai có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn.
• Tuổi tác. Bệnh có thể ảnh hưởng đến trẻ em, nhưng phổ biến nhất ở người lớn, đặc biệt là những người từ 40-50 tuổi.
• Nhiễm trùng. Trong một số trường hợp hiếm, nhiễm trùng do một số loại vi khuẩn, nấm hoặc virus có thể là nguyên nhân gây viêm thượng củng mạc. Virus varicella, gây ra bệnh zona, có thể là một yếu tố nguy cơ trong một số trường hợp.
• Ung thư. Trong những trường hợp cực kỳ hiếm gặp, viêm thượng củng mạc có liên quan đến bệnh bạch cầu tế bào T và ung thư hạch Hodgkin.
• Dị vật và chấn thương mắt do hóa chất.

Chẩn đoán và điều trị

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi quyết định dùng thuốc.

Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán viêm thượng củng mạc?

Bác sĩ nhãn khoa sẽ chẩn đoán bệnh căn cứ vào tiền sử bệnh, kết quả khám ngoài và soi qua đèn khe – một thiết bị chiếu ánh sáng vào mắt để quan sát mắt.

Họ cũng có thể sử dụng thuốc nhỏ mắt phenylephrine để phân biệt giữa viêm thượng củng mạc và viêm kết mạc.

Những phương pháp nào giúp điều trị viêm thượng củng mạc?

Thông thường, viêm thượng củng mạc đơn giản sẽ tự hết sau 2 – 3 tuần mà không cần điều trị.

Tuy nhiên, nếu người bệnh khó chịu hoặc đau, có thể hỗ trợ bằng cách chườm đá.

Bên cạnh đó, bác sĩ mắt có thể kê toa thuốc nhỏ mắt bôi trơn để làm dịu kích ứng và đỏ mắt. Họ cũng có thể kê toa một loại thuốc chống viêm không steroid (hoặc NSAID), chẳng hạn như ibuprofen, flurbiprofen hoặc indomethacin cho bạn. Những thuốc điều trị viêm thượng củng mạc này có thể ở dạng viên hoặc dạng kem để bôi lên mắt.

Nếu bệnh tiếp tục quay trở lại, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm máu hoặc các xét nghiệm khác để kiểm tra các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn khác.

Kiểm soát bệnh

Những biện pháp nào giúp bạn kiểm soát viêm thượng củng mạc?

Trong quá trình điều trị bệnh, bạn có thể áp dụng một số biện pháp để kiểm soát các triệu chứng viêm thượng củng mạc, chẳng hạn như:

• Đặt một túi chườm lạnh lên bên mắt bị bệnh
• Dùng thuốc nhỏ mắt nhân tạo (bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước)
• Đeo kính mát khi đi ra ngoài

Viêm thượng củng mạc có vẻ là tình trạng nguy hiểm, nhưng thực tế, bệnh rất phổ biến và ít khi gây biến chứng. Nếu để bệnh tái phát, nguy cơ bị biến chứng sẽ tăng lên, bao gồm viêm màng bồ đào, thâm nhiễm giác mạc, glocom, đục thủy tinh thể.