Glôcôm là một bệnh lý xảy ra ở mắt, gây tổn thương đến dây thần kinh thị giác và thường liên quan đến tình trạng nhãn áp tăng quá mức chịu đựng của mắt. Bệnh được mệnh danh là “Kẻ đánh cắp thị lực thầm lặng”. Glôcôm mắt tiến triển âm thầm nhưng gây ra nhiều hệ quả nghiêm trọng. Vì vậy, bạn cần biết cách chăm sóc để giúp người bệnh glôcôm kiểm soát tốt tình trạng của mình.

Glôcôm, còn được gọi là cườm nước hay thiên đầu thống, thường gặp ở những bệnh nhân cao tuổi (trên 40 tuổi) và gây nhiều ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, thể chất và tâm lý của người bệnh. Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh sẽ gây tổn thương các tế bào hạch và sợi trục thần kinh võng mạc không hồi phục, từ đó gây mất thị lực vĩnh viễn cho bệnh nhân.

Bạn chắc hẳn sẽ cảm thấy vô cùng hoang mang và lo lắng nếu có người thân trong gia đình mắc phải căn bệnh này. Để chăm sóc người thân mắc bệnh glôcôm mắt, bạn cần làm gì?

Mẹo chăm sóc người thân mắc bệnh glôcôm mắt

Khi có người thân trong gia đình bị bệnh glôcôm, những việc bạn nên làm là:

• Tìm hiểu thêm thông tin để có những hiểu biết cần thiết về loại bệnh này
• Động viên người bệnh an tâm điều trị, tuân thủ chỉ định của bác sĩ, dùng thuốc theo y lệnh và tái khám định kỳ
• Động viên tất cả những người cùng huyết thống đi khám mắt định kỳ để phát hiện và điều trị sớm tình trạng bệnh lý nếu có
• Tăng cường các biện pháp bảo vệ và chăm sóc mắt bằng dinh dưỡng, vận động thể lực, dùng các biện pháp bảo vệ mắt khỏi các nguy cơ khác

Ngoài ra, bạn nên áp dụng một số mẹo dưới đây để việc chăm sóc người thân bị bệnh glôcôm mắt được hiệu quả hơn:

Lên kế hoạch giúp người bệnh sử dụng thuốc đúng cách và đủ liều lượng

Bạn có thể giúp người thân sử dụng thuốc hiệu quả để hạn chế tiến triển của bệnh bằng cách:

• Nhắc bệnh nhân dùng thuốc đúng giờ. Bạn cũng có thể giúp người bệnh đặt nhắc nhở trên điện thoại, đồng hồ để tránh việc quên liều
• Đảm bảo bệnh nhân tuân thủ việc dùng thuốc theo đúng chỉ định về liều lượng (số giọt mỗi lần nhỏ).
• Nhắc người bệnh kiểm tra chai thuốc trước khi nhỏ để đảm bảo dùng đúng thuốc và thuốc còn chất lượng. Điều này sẽ giúp hạn chế đáng kể tình trạng nhầm lẫn hoặc sử dụng phải thuốc nhiễm bẩn, biến chất, hết hạn…
• Hướng dẫn người bệnh kỹ thuật nhỏ thuốc đúng: Đầu tiên, bệnh nhân duy trì tư thế ngồi hoặc nằm, một tay cầm chai thuốc, một tay vạch mi mắt. Vị trí nhỏ thuốc là vào góc trong hoặc cùng đồ mắt, giữ khoảng cách chai thuốc và mắt khoảng 1cm, tránh chạm đầu chai thuốc vào da và mi mắt vì sẽ làm nhiễm bẩn chai thuốc.
• Bảo quản thuốc đúng cách. Có những loại thuốc phải để ở tủ lạnh, một số loại khác phải để nơi khô thoáng, tránh ánh nắng mặt trời, tránh bếp lửa …

Theo sát lịch khám mắt và đo nhãn áp của người bệnh glôcôm mắt

Việc tái khám định kỳ để bác sĩ chuyên khoa kiểm tra tình trạng tiến triển của bệnh và điều chỉnh thuốc theo diễn tiến là rất quan trọng. Vì vậy, người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ lịch tái khám.

Nếu người bệnh không thể nhớ lịch tái khám thì bạn có thể giúp họ ghi chú trên lịch hoặc đặt lời nhắc trên điện thoại. Trong trường hợp bệnh nhân không thể tự đến tái khám thì người thân nên sắp xếp thời gian, công việc để hỗ trợ. Ngày nay, bạn có thể dùng các ứng dụng trên điện thoại hoặc gọi điện để đặt lịch hẹn trước với bác sĩ.

Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh

Dinh dưỡng đóng một vai trò quan trọng đối với sức khỏe mắt nói chung và với người bệnh glôcôm nói riêng. Vì vậy, bạn cần xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh cho bệnh nhân để giúp việc kiểm soát bệnh được hiểu quả hơn.

Theo đó, người bệnh glôcôm mắt nên ăn các loại thực phẩm chứa nhiều vitamin A, vitamin E, omega-3 như các loại rau có màu xanh đậm, các loại củ quả màu cam hoặc màu đỏ, các loại cá… Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần hạn chế các loại thực phẩm nhiều tinh bột, thức ăn nhiều chất béo chuyển hóa, thức ăn dễ gây dị ứng, đồng thời tránh các chất kích thích như rượu bia, cà phê, thuốc lá…

Điều chỉnh, sắp xếp lại vật dụng trong nhà

Glôcôm mắt là một bệnh tiến triển mạn tính, việc điều trị có thể kéo dài suốt đời. Vì vậy, người bệnh cần có một không gian sống phù hợp, nhất là ở những giai đoạn muộn, khi mà thị lực của bệnh nhân đã bị tổn thương và gây nhiều ảnh hưởng tới sinh hoạt thường ngày. Bạn có thể giúp người thân thoải mái hơn bằng cách:

• Giữ cho không gian sống thoáng mát, đủ ánh sáng để sinh hoạt, làm việc, học tập, nhất là ánh sáng tự nhiên
• Sắp xếp đồ đạc, vật dụng một cách hợp lý, tránh cách sắp xếp đồ đạc dễ gây va chạm, đổ vỡ do người bệnh bị hạn chế về thị lực và thị trường
• Một số vị trí đặc biệt cần được đánh dấu và có biện pháp phòng tránh té ngã cho người bệnh như nhà vệ sinh, cầu thang, nơi nấu nướng, ổ điện…
• Bạn nên dán các số điện thoại để liên hệ khẩn cấp như điện thoại người thân, bác sĩ, taxi… ở những nơi dễ nhìn thấy, nhất là đối với người bệnh cao tuổi, người bệnh ở nhà một mình

Tìm kiếm sự trợ giúp từ bác sĩ hay cộng đồng

Ngoài việc tư vấn trực tiếp với bác sĩ, nhân viên y tế, bệnh nhân và người nhà có thể tham gia vào các câu lạc bộ dành cho người mắc glôcôm mắt hoặc các nhóm trên mạng xã hội như zalo, viber, facebook để tìm kiếm thông tin, kinh nghiệm, cũng như chia sẻ về cách giải quyết những khó khăn trong cuộc sống và những băn khoăn, lo lắng mà mình gặp phải. Chắc chắn những vấn đề của bạn sẽ được mọi người chia sẻ và giải đáp nhiệt tình.

Những khuyến cáo khi bạn có người thân mắc bệnh glôcôm mắt

Ngoài chăm sóc đến sức khỏe của người thân, bạn cũng nên quan tâm đến sức khỏe mắt của chính mình. Khoa học đã chứng minh, glôcôm là một bệnh có liên quan đến di truyền và có yếu tố gia đình. Những người cùng huyết thống gần ở thế hệ thứ nhất (con) của người bệnh có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 5-10 lần người bình thường. Vì vậy, những người cùng huyết thống với người bệnh glôcôm cần được khám tầm soát và khám mắt định kỳ để phát hiện bệnh kịp thời và có biện pháp phòng ngừa, điều trị phù hợp.

Hiện nay đã có rất nhiều phương tiện kỹ thuật có thể phát hiện sớm bệnh glôcôm ngay từ giai đoạn tiền lâm sàng, khi chưa có triệu chứng và biểu hiện bệnh lý như: Đo thị trường, chụp cắt lớp quang học gai thị, hoàng điểm, đánh giá lớp sợi thần kinh, xác định số lượng tế bào hạch… Các nhà khoa học cũng tìm ra mối liên hệ giữa các tổn thương chức năng và cấu trúc để từ đó đánh giá giai đoạn bệnh, cảnh báo nguy cơ và tiến triển của bệnh. Vì vậy, bạn đừng chủ quan khi có người thân trong gia đình, nhất là cha mẹ ruột mắc bệnh. Hãy kiểm tra mắt càng sớm càng tốt.

Hy vọng những thông tin trong bài viết này đã giúp bạn biết thêm một số mẹo để giúp người thân mắc bệnh glôcôm cảm thấy thoải mái hơn, đồng thời góp phần hạn chế đáng kể tiến triển của bệnh. Cùng Hello Bacsi xem video dưới đây để điểm lại những mẹo hay này nhé.