Tự gây thương tích không có ý tự sát, thường được gọi đơn giản là tự gây thương tích, là hành vi cố ý làm tổn hại đến cơ thể như cắt hoặc gây bỏng cho bản thân. Tự gây thương tích được hiểu là cách để đối phó với nỗi đau tinh thần, sự giận dữ và thất vọng.
Tự gây thương tích có thể mang lại một cảm giác nhẹ nhõm và giải tỏa căng thẳng nhất thời, nhưng lại theo sau bởi một cảm giác tội lỗi, xấu hổ và đau đớn. Mặc dù bạn không chủ tâm gây ra các chấn thương đe dọa tính mạng, tự gây thương tích có thể dẫn đến các hành động rất nghiêm trọng gây tử vong.
Để đối phó với tình trạng tự gây thương tích một cách lành mạnh. Bạn nên tìm hiểu những phương pháp điều trị phù hợp.
Tự gây thương tích thường xảy ra một cách riêng tư, là một hành vi có kiểm soát, xảy ra thường xuyên và thường để lại tổn thương trên da sau khi thực hiện. Ví dụ về tự gây thương tích bao gồm:
Cánh tay, chân và phía trước thân người là mục tiêu thường xuyên nhất của người tự gây thương tích. Tuy nhiên, có thể nói bất kỳ khu vực nào của cơ thể cũng có khả năng bị gây thương tích. Những người tự gây thương tích có thể sử dụng nhiều cách để làm hại bản thân.
Khó chịu có thể khiến bạn làm hại bản thân. Nhiều người tự gây thương tích chỉ một vài lần và sau đó dừng lại. Tuy nhiên, đối với những người khác, hành động tự gây thương tích có thể trở nên lâu dài, hành vi lặp đi lặp lại.
Mặc dù hiếm gặp, nhưng vẫn có trường hợp một số người trẻ có thể tự làm tổn thương ở những nơi công cộng hoặc theo nhóm để tạo sự gắn kết hoặc cho những người khác thấy rằng họ có kinh nghiệm chịu đau đớn.
Kết quả thống kê cho thấy tự gây thương tích là một hiện tượng đáng lo ngại và là một mối nguy hiểm thực sự ở những người dễ bị tổn thương. Nữ giới chiếm 60% trong tổng số những người có các hành vi tự gây thương tích. Khoảng 50% những người tự gây hại cho bản thân bắt đầu ở tuổi 14 và tiếp tục vào độ tuổi 20. Hãy thảo luận với bác sĩ để biết thêm thông tin.
Các triệu chứng phổ biến của tự gây thương tích là:
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Nếu bạn đang gây tổn thương cho chính mình dù không đáng kể hoặc nếu bạn có những suy nghĩ muốn làm tổn hại đến bản thân, hãy tìm cách để được giúp đỡ. Bất kỳ hình thức tự gây thương tích nào cũng cần được chia sẻ để tìm cách giải quyết.
Nói chuyện với một người nào đó mà bạn tin tưởng, ví dụ như một người bạn, người yêu, dịch vụ chăm sóc sức khỏe hoặc thầy cô giáo – những người có thể giúp bạn thực hiện các bước đầu tiên để điều trị thành công. Bạn có thể sẽ cảm thấy xấu hổ và bối rối về hành vi của mình, thế nhưng khi chia sẻ vấn đề của mình, bạn chắc chắn sẽ nhận được nhiều sự giúp đỡ, chăm sóc một cách thật lòng và không phán xét.
Nếu có một người bạn hoặc người thân tự gây thương tích, bạn có thể bị sốc và sợ hãi. Tuy nhiên, bạn cần nói chuyện về vấn đề này một cách nghiêm túc. Tự gây thương tích là một vấn đề quá lớn không thể bỏ qua hoặc đối phó một mình. Bạn có thể tham khảo một số cách sau đây:
Nếu bạn đã thực hiện những hành vi tổn thương nghiêm trọng gây đe dọa đến tính mạng của mình hoặc nếu bạn nghĩ rằng mình có thể gây ra tổn thương cho bản thân hoặc cố gắng tự tử, hãy gọi số 115 hoặc số cấp cứu địa phương ngay lập tức.
Hãy xem xét các lựa chọn sau đây nếu bạn đang có những suy nghĩ tự tử:
Trong hầu hết các trường hợp, tự gây thương tích giúp họ đối phó với các vấn đề cảm xúc thái quá có thể gây ra do:
Những vấn đề này có thể dẫn đến sự dồn nén cảm xúc mãnh liệt như tức giận, cảm giác tội lỗi, tuyệt vọng và hận thù. Những người này có thể không biết dựa vào ai để được giúp đỡ và tự gây hại trở thành một cách để giải phóng những cảm xúc bị dồn nén.
Hội chứng ngược đãi bản thân có liên quan đến lo lắng và trầm cảm. Những tình trạng sức khỏe tinh thần này có thể ảnh hưởng đến tất cả mọi người ở mọi lứa tuổi. Hội chứng này cũng có thể biểu hiện bởi những hành vi chống đối xã hội như hành vi sai trái ở trường học hoặc gây rắc rối với cảnh sát.
Nhiều người không muốn kết thúc cuộc sống của họ mặc dù khả năng họ đối diện với nguy cơ thiệt mạng khi tự gây thương tích là rất cao. Trong thực tế, tự gây thương tích có thể giúp họ đối phó với cảm xúc buồn khổ, vì vậy họ không cảm thấy cần phải tự sát.
Có rất nhiều yếu tố nguy cơ gây tự gây thương tích như:
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
Một số người đề nghị được giúp đỡ nhưng một số trường hợp được các thành viên trong gia đình hoặc bạn bè phát hiện. Cũng có trường hợp do đi khám sức khỏe định kỳ và bác sĩ phát hiện thấy các dấu hiệu như các vết sẹo hay các vết thương đang lành.
Không có xét nghiệm nào giúp chẩn đoán hội chứng tự gây thương tích. Chẩn đoán chỉ dựa trên đánh giá về thể chất và tinh thần. Chẩn đoán có thể được yêu cầu thẩm định bởi bác sĩ tâm lý với kinh nghiệm trong điều trị tự gây thương tích.
Bác sĩ tâm lý cũng có thể đánh giá các bệnh tâm thần khác có thể liên quan đến tự gây thương tích như rối loạn trầm cảm hoặc tính cách. Trong các trường hợp này, việc thẩm định có thể bao gồm các công cụ bổ sung như bộ câu hỏi hoặc bài kiểm tra tâm lý.
Không có một cách tốt ưu nào để điều trị hành vi tự gây thương tích, nhưng bước đầu tiên cần làm là chia sẻ với ai đó để nhận được sự giúp đỡ. Điều trị dựa trên các vấn đề cụ thể và tình trạng sức khỏe tinh thần có liên quan như trầm cảm.
Xử lý hành vi tự gây thương tích có thể mất thời gian, đòi hỏi nhiều nỗ lực và mong muốn hồi phục của bản thân. Bởi vì tự gây thương tích có thể trở thành vấn đề nan giải trong cuộc sống của bạn, bạn cần được điều trị với một chuyên gia sức khỏe tâm thần có kinh nghiệm trong lĩnh vực tự gây thương tích.
Nếu hành vi tự gây thương tích có liên quan đến một chứng rối loạn sức khỏe tinh thần như trầm cảm hoặc rối loạn nhân cách ranh giới, quá trình điều trị cần tập trung vào rối loạn đó cũng như các hành vi tự gây thương tích.
Tâm lý trị liệu
Được biết đến như một liệu pháp nói chuyện hoặc tư vấn tâm lý, liệu pháp tâm lý có thể giúp bạn:
Một số loại liệu pháp tâm lý cá nhân có thể hữu ích như:
Ngoài các buổi trị liệu cá nhân, liệu pháp gia đình hoặc liệu pháp nhóm cũng được khuyến khích.
Các loại thuốc
Không có thuốc để điều trị đặc hiệu cho hành vi tự gây thương tích. Tuy nhiên, nếu bạn được chẩn đoán mắc phải những vấn đề về sức khỏe tinh thần như trầm cảm hoặc rối loạn lo âu, bác sĩ có thể kê toa thuốc chống trầm cảm hoặc các thuốc khác để điều trị các rối loạn tiềm ẩn liên quan đến tự gây thương tích. Điều trị những rối loạn này có thể giảm sự thôi thúc làm tổn thương chính mình.
Nhập viện tâm thần
Nếu bạn làm tổn thương bản thân nghiêm trọng hoặc lặp đi lặp lại, bác sĩ có thể khuyên bạn nên nhập viện để được chăm sóc tâm thần. Nhập viện trong thời gian ngắn hạn có thể cung cấp một môi trường an toàn và điều trị chuyên sâu hơn cho đến khi bạn vượt qua giai đoạn khủng hoảng. Chương trình điều trị ngoại trú cũng có thể là một lựa chọn.
Lối sống và các biện pháp khắc phục tại nhà sau có thể giúp bạn đối phó với tự gây thương tích:
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.
Hello Health Group không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.
Miễn trừ trách nhiệm
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!