Tác giả: Bác sĩ Đinh Thị Mai Hồng · Đa khoa · Bệnh viện Đại học Y dược Hà Nội
Khiếm khuyết vách ngăn nhĩ thất là một khuyết tật tim, trong đó xuất hiện lỗ thông giữa các buồng bên phải và bên trái của tim, ngoài ra các van kiểm soát dòng chảy của máu giữa các buồng tim có thể không được hình thành chính xác. Tình trạng này còn được gọi là khiếm khuyết ống tâm nhĩ thất (ống AV) hoặc khiếm khuyết cơ tim. Nó là một trong các khuyết tật tim bẩm sinh di truyền trong gia đình tương đối phổ biến.
Trong khiếm khuyết vách ngăn nhĩ thất, máu lưu thông một cách bất thường, có thể chứa lượng oxy thấp hơn bình thường và lượng máu thừa có thể chảy vào phổi. Lượng máu dư thừa này được bơm vào phổi khiến tim và phổi phải hoạt động mạnh hơn, có thể dẫn đến suy tim sung huyết.
Tùy thuộc vào loại cấu trúc không được hình thành một cách chính xác mà hai loại khiếm khuyết vách ngăn nhĩ thất phổ biến có thể xảy ra:
Thông thường, cả hai loại khiếm khuyết trên đều cần được phẫu thuật.
Mục đích điều trị khiếm khuyết vách ngăn nhĩ thất là để đóng lỗ thông trên vách ngăn giữa các buồng tim với một hoặc hai miếng vá. Các miếng vá sau này sẽ ở lại trong tim vĩnh viễn và trở thành một phần của vách ngăn khi lớp lót của tim phát triển đè lên trên chúng.
Phẫu thuật này được thực hiện tùy thuộc vào độ tuổi, sức khỏe của bạn và cấu trúc cụ thể của khiếm khuyết. Nếu có thể, phẫu thuật nên được thực hiện trước khi có tổn thương vĩnh viễn đến phổi do quá nhiều máu được bơm vào phổi.
Bạn sẽ được thực hiện phẫu thuật nếu bác sĩ đánh giá các tình trạng sức khỏe và cấu trúc khiếm khuyết vách ngăn nhĩ thất đủ điều kiện. Bạn hãy thảo luận với bác sĩ để biết thêm thông tin.
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Bạn hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi quyết định.
Bạn hoặc con bạn có thể được giới thiệu đến bác sĩ chuyên khoa tim mạch. Những điều bạn cần làm như:
Bạn hãy chuẩn bị một danh sách các câu hỏi có thể giúp bạn tận dụng tối đa thời gian thăm khám với bác sĩ và đảm bảo bạn có được tất cả các câu trả lời quan trọng. Một số câu hỏi cơ bản bạn nên hỏi bác sĩ bao gồm:
Ngoài các câu hỏi mà bạn đã chuẩn bị để hỏi bác sĩ, đừng ngần ngại đặt các câu hỏi khác trong cuộc hẹn.
Thời gian thực hiện phẫu thuật khiếm khuyết vách ngăn nhĩ thất
Khiếm khuyết vách ngăn nhĩ thất một phần: thời gian phục hồi thông thường sau khi phẫu thuật tương đối ngắn, hầu hết người bệnh được ra khỏi phòng chăm sóc đặc biệt trong 1-2 ngày và xuất viện về nhà trong vòng 4-5 ngày sau khi phẫu thuật.
Khiếm khuyết vách nhĩ thất hoàn toàn: phẫu thuật khiếm khuyết vách ngăn nhĩ thất hoàn toàn thường phức tạp hơn và có thể liên quan đến nhiều yếu tố khác làm quá trình hậu phẫu có thể bị kéo dài. Đặc biệt, sự hiện diện của sức cản mạch phổi cao trước khi phẫu thuật, có thể cần sử dụng máy trợ giúp thông khí một thời gian dài và liều lượng thuốc cao hơn, để giúp tim làm việc tốt sau khi phẫu thuật. Ngoài ra, các vấn đề với van tim hai lá bị rò rỉ, đường máu lưu thông ra khỏi tâm thất trái quá hẹp hoặc vấn đề với hệ thống điện của tim thường gặp hơn sau khi thực hiện các phẫu thuật loại này. Hầu hết người bệnh cần 2-4 ngày trong phòng chăm sóc biệt sau khi phẫu thuật khiếm khuyết vách ngăn nhĩ thất hoàn toàn và thời gian nằm viện kéo dài từ 5-7 ngày. Theo một số báo cáo, khoảng 90% người sống sót sau khi thực hiện loại phẫu thuật này.
Cách thực hiện phẫu thuật khiếm khuyết vách ngăn nhĩ thất
Khiếm khuyết vách ngăn nhĩ thất được điều trị bằng phẫu thuật phục hồi các khiếm khuyết. Cho đến khi phẫu thuật được thực hiện, tình trạng này có thể được quản lý bởi:
Để ngăn ngừa tổn thương phổi do có quá nhiều lưu lượng máu và tăng áp suất phổi, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để phục hồi lỗ hở và khiếm khuyết van. Bác sĩ chuyên khoa tim mạch sẽ đề nghị khi nào bạn nên thực hiện phẫu thuật, dựa trên các kết quả xét nghiệm siêu âm tim và/hoặc các kết quả xét nghiệm đặt ống thông tim.
Trong quá trình phẫu thuật để đóng một khiếm khuyết vách ngăn liên thất, một miếng vá tổng hợp được làm từ chất liệu giống như polyester gọi là dacron thường được sử dụng. Đối với các khuyết tật vách ngăn nhĩ thất, lỗ thông thường được đóng lại bằng một miếng đệm màng ngoài tim, làm từ màng bao phủ bề mặt bên ngoài của tim. Van được phục hồi bằng cách chuyển đổi van ba lá bất thường thành van hai lá khi bác sĩ khâu khe hở (vết cắt trong các lá van). Bạn sẽ được gây mê toàn thân khi bác sĩ thực hiện phẫu thuật.
Sau khi phẫu thuật
Nếu khiếm khuyết tim được phục hồi thành công, bạn có thể sẽ sống bình thường và không có giới hạn hoạt động nào.
Tuy nhiên, bạn hoặc con bạn sẽ cần được chăm sóc theo dõi suốt đời với bác sĩ chuyên khoa tim mạch. Bác sĩ có thể sẽ đề nghị bạn kiểm tra theo dõi 1 lần/năm hoặc thường xuyên hơn nếu có các vấn đề, chẳng hạn như vẫn còn van tim bị rò rỉ. Bạn cần chú ý và chăm sóc đặc biệt trong khoảng thời gian làm các thủ thuật, kể cả phẫu thuật không liên quan đến tim.
Bạn hoặc con bạn cũng có thể cần phải dùng thuốc kháng sinh phòng ngừa trước khi thực hiện một số thủ thuật nha khoa và phẫu thuật khác nếu:
Bạn sẽ được bác sĩ kê đơn thuốc kháng sinh để ngăn ngừa nhiễm khuẩn lớp niêm mạc của tim (viêm nội tâm mạc). Nhiều người đã thực hiện phẫu thuật phục hồi khiếm khuyết vách ngăn nhĩ thất không cần thêm phẫu thuật nào. Tuy nhiên, một số biến chứng, chẳng hạn như rò rỉ van tim, có thể cần điều trị.
Bạn hãy thảo luận với bác sĩ để biết thêm thông tin.
Sau khi được phẫu thuật và nằm viện (thường là 5-7 ngày), bạn cần được bác sĩ theo dõi tình trạng, bác sĩ sẽ cung cấp các khuyến cáo cho việc chăm sóc theo dõi hậu phẫu, bao gồm:
Bạn hãy thảo luận với bác sĩ để biết thêm thông tin.
Nếu trẻ sơ sinh đã tiến hành phẫu thuật khiếm khuyết vách ngăn nhĩ thất nhưng không được chữa khỏi, chúng có thể có những biến chứng suốt đời. Phổ biến nhất của các biến chứng này là van hai lá bị rò rỉ. Đây là khi van hai lá không đóng đúng cách làm cho máu chảy ngược qua van. Van hai lá bị rò rỉ có thể làm cho tim phải làm việc vất vả hơn để có đủ lượng máu cho phần còn lại của cơ thể. Van hai lá bị rò rỉ có thể phải được phục hồi bằng phẫu thuật.
Mức độ hoạt động, thèm ăn và tăng trưởng có khả năng bị ảnh hưởng trong một thời gian ngắn sau khi điều trị, nhưng mọi việc sẽ sớm trở lại bình thường ở hầu hết người bệnh.
Hello Health Group không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.
Miễn trừ trách nhiệm
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!